IJsbeer lijdt ernstig onder klimaatverandering: magerder en minder jongen

IJsberen hebben ernstig te lijden onder klimaatverandering. Uit nieuw onderzoek van Washington University blijkt dat ijsberen meer tijd op het land doorbrengen, nu het drijfijs eerder en in sneller tempo smelt. Daardoor hebben de beren minder vetreserves en krijgen ze minder jongen. Het gebrek aan drijfijs bemoeilijkt het jagen en het paren, maar ook het baren en grootbrengen van hun jongen.

In de studie maakten onderzoekers gebruik van satellietbeelden om de dieren te kunnen volgen in Baffin Bay, een gebied tussen Groenland en Noord-Canada. “Veranderingen die door het klimaat zijn veroorzaakt in het Noordpoolgebied, hebben een duidelijke invloed op ijsberen”, schrijft Kristin Laidre, de hoofdauteur van het onderzoek. In 2019 was het 1,9 °C warmer dan normaal in het noordpoolgebied.

In de zomer leven ijsberen voornamelijk op het land. In de winter trekken zij weer terug naar het drijfijs. Doordat het drijfijs steeds eerder verdwijnt, moeten de dieren noodgedwongen langer op het land blijven. Een ijsbeer leeft tegenwoordig gemiddeld 90 dagen op het land. Dat is 30 dagen langer in vergelijking met het jaar 1990.

“Als de beren op land zijn, jagen ze niet op zeehonden maar gebruiken ze hun vetreserves”, schrijft Laidre. De onderzoekers zagen dat de dieren minder dik zijn in de jaren dat er weinig drijfijs is.

Doordat er minder op voedsel wordt gejaagd, nemen ze minder voedingsstoffen op en vermageren de dieren. De zwakkere gezondheid zorgt er daarbij voor dat ijsberen minder jongen baren. In jaren met meer drijfijs, worden er ook meer ijsbeertjes geboren.

“We veronderstellen dat de gebruikelijke twee jongen per geboorte zal verdwijnen de komende jaren als het ijs in Baffin Bay blijft smelten. Iets dat onderzoekers nog nooit vaststelden”, aldus Laidre in het onderzoeksrapport.

Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Zaken maakte in 2008 bekend dat de ijsbeer de status van beschermde diersoort in de Verenigde Staten krijgt. Dit verplicht het land om het leefgebied van de beer te beschermen. Het leefgebied op de Noordpool wordt steeds kleiner door de snelle opwarming van de aarde. De populatie bestaat wereldwijd uit 22.000 tot 31.000 ijsberen. Sommige wetenschappers verwachten dat voor het einde van deze eeuw er slechts een derde van de ijsberenpopulatie over zal zijn.

Dat laatste jaren duiken er regelmatig nieuwsberichten op van hongerige ijsberen die dorpen intrekken op zoek naar voedsel. Vorig jaar december stond het leven in het Russische Ryrkajpi even volledig op zijn kop, omdat tientallen ijsberen een bezoek brachten aan het dorpje met zo’n 600 inwoners.

cc-foto: Martha de Jong-Lantink