Hoe zorgen we dat iedereen mee kan doen?

Wethouder Buijt wil alle vijftien GGZ-inloopvoorzieningen in Rotterdam sluiten. Eind 2024 al de eerste zes waaronder het Buurtsteunpunt van het Leger des Heils aan de Spanjaardstraat in Delfshaven. De wethouder meent dat deze mensen wel terecht kunnen in de huizen van de wijk en noemt dat inclusie. Maar is dat wel zo? Bijna 80 organisaties en ruim 2400 petitie ondertekenaars vinden van niet. Zij maakten afgelopen weken hun grote zorgen duidelijk aan het stadsbestuur.

Inclusie betekent dat iedereen mee kan doen in de samenleving. In Delfshaven werken we hard aan een verbindende gemeenschap. We willen dat iedereen erbij hoort en er evenveel toe doet. Gelukkig hebben we veel actieve bewoners die hun expertise, talenten en tijd hiervoor inzetten en daarbij gebruik maken van de vele buurtplekken. Naast de huizen van de wijk zijn dat de huiskamers in de haarvaten van de wijk. Met allerlei initiatieven en projecten van onderaf werken we aan een community waar iedereen welkom is. Op basis van gelijkwaardigheid, ieder vanuit zijn eigen talenten en vaardigheden. Bij veel mensen zien we die talenten en kracht naar boven komen tijdens onze gezamenlijke activiteiten.

Voor creëren gelijke kansen is iets extra’s nodig
Toch is dat niet genoeg. Want niet iedereen heeft dezelfde kansen om mee te doen. Er is ook een groep kwetsbare mensen, een groep die we in onze buurten steeds groter zien worden. Zoals mensen met een geestelijke uitdaging, verslaafden, zorgmijders of mensen met onbegrepen gedrag. Mensen die een extra steuntje in de rug nodig hebben. Daarvoor hebben we gelukkig ons Buurtsteunpunt. Het steunpunt werkt vanuit de presentiebenadering: liefdevolle aandacht, de erkenning van je waardigheid als mens, menslievende bejegening die onvoorwaardelijk is.

De huizen van de wijk zijn waardevol voor de buurt, iedereen is er welkom, je kunt deelnemen aan activiteiten of zelf activiteiten organiseren. Ze hebben echter niet de expertise, de mensen en de tijd om de betreffende groep kwetsbare mensen op te vangen. We vrezen dan ook dat deze mensen zich hier verloren voelen en uit het zicht raken. De GGZ-inloopvoorzieningen geven deze mensen de ondersteuning die ze nodig hebben om mee te kunnen doen.

De impact van inloophuizen
Het Kansfonds ondersteunt 75 inloophuizen in Nederland en deed twee jaar terug onderzoek naar de impact van deze huizen. De maatschappelijke effecten zijn een menswaardig bestaan, verbindende ontmoeting, veilige basis, persoonlijke ontwikkeling en activering. Bezoekers ervaren dat ze er gewoon mogen zijn als ieder ander, dat ze minder eenzaam zijn en dat het inloophuis een plek is waarvan ze weer meer vertrouwen krijgen in de samenleving.

Inloophuizen bieden een thuis voor wie dat niet vanzelfsprekend is. De huizen hebben een belangrijke preventieve functie. In de loop van de tijd wordt een vertrouwensband opgebouwd. Bezoekers worden in het oog gehouden, krijgen hulp als het even niet goed gaat en professionele zorg wordt ingeschakeld als het nodig is. Het is ook een plek waar kwetsbare bewoners geholpen worden door andere bewoners. Zij leren dus allerlei mensen kennen en vinden van daaruit ook de weg in de wijk. Dat is inclusie, volgens ons.

Wijk aan zet
De wethouder heeft een bureau opdracht gegeven te onderzoeken wat huizen van de wijk nodig hebben om deze kwetsbare mensen op te vangen. Naar aanleiding van de uitkomsten beslist de wethouder wanneer de overige negen voorzieningen kunnen sluiten. Tot zolang kunnen de bezoekers van het Buurtsteunpunt naar het Huis van de Wijk. Of naar de andere GGZ-inloopvoorziening in de wijk (Buuf en Co), onze tweede voorziening die mogelijk ook over een jaar moet sluiten. Dat kun je deze mensen toch niet aandoen?

In Delfshaven is geen onderzoek geweest, er is niemand geraadpleegd, niet de wijkraden, niet de politie of andere betrokken organisaties. Het lijkt logisch in elk geval het bovenstaande onderzoek af te wachten. Een onderzoek waarbij de wijk betrokken zou moeten worden volgens ons.

We hebben beide voorzieningen keihard nodig. De inloophuizen zijn een onmisbaar onderdeel van onze buurtcommunity, van onze zorgzame wijk. Zeker nu de zorgkosten te veel stijgen en de gemeente een groter beroep doet op welzijn en de buurten.

De bedoeling was toch wijk aan zet? Welnu, schakel dan eerst de wijkraden en de wijk in voordat dit soort besluiten met grote impact op de wijk worden genomen.

Buurt massaal in verzet
Om al deze redenen zijn we in verzet gekomen. We zijn een petitie gestart om het Buurtsteunpunt te behouden, inmiddels met 2433 ondertekenaars. Op de markt kregen we erg veel bijval. Veel bewoners kennen het centrum, zijn er vrijwilliger of komen er wel eens. Op onze poster met gezichten van bezoekers werden regelmatig mensen aangewezen die ze kenden, in positieve zin. Deze groep kwetsbare mensen voelen zich thuis in de wijk juist vanuit de veilige plek die het Buurtsteunpunt hun biedt.

Ons verzoek wordt ook omarmd door inmiddels 79 organisaties. Vooral organisaties uit de wijk maar ook belangrijke stedelijke religieuze en maatschappelijke organisaties. Daarnaast zijn er veel organisaties in de wijk die onze zorgen delen en dat via interne kanalen hebben laten horen. Zoals politie en gemeentelijke organisaties.

Afgelopen donderdag hebben we het manifest en de petitie aangeboden aan wethouder Buijs.  Doe het niet, zeggen we tegen de wethouder. De wethouder waardeerde onze actie en vond dat we goede argumenten naar voren brachten, maar viel gelijk terug op zijn eigen redenering over inclusie.

Veel van de raadsleden die we spraken zien de waarde van de inloopvoorzieningen. Als de wethouder niet tot inkeer komt, is onze hoop gevestigd op de raad.

Ineke Palm, Margreet Heij (De Brug) en Jeroen Hagendijk (dominee pelgrimvaderskerk)