Hoe we blind zijn gemaakt voor de menselijkheid van kinderen als Nahel
Hoe is het mogelijk dat het hebben van meer of minder melanine in de huid, een natuurlijke menselijke variatie die zo oppervlakkig is als oogkleur, zo bepalend is geworden voor iemands identiteit dat het onze gedeelde menselijkheid vernietigt? Hoe heeft dit verlies van empathie zich als een besmetting door Europa verspreid, waardoor het medeleven voor degenen met meer pigment wordt gedempt? De enorme kracht van oordelen die verbonden zijn aan uiterlijke kenmerken toont aan hoe culturen die gebaseerd zijn op etnische hiërarchieën ons vermogen om elkaar als gelijkwaardig mens te zien, vernietigen.
Wanneer een samenleving onbewust vasthoudt aan het misleidende idee dat iemands waarde en positie grotendeels worden bepaald door factoren zoals huidpigmentatie, haartextuur en gelaatstrekken, ontstaat er een vorm van maatschappelijke blindheid. Voor mensen die de bevoorrechte kenmerken bezitten, wordt het onbewust acceptabel om de menselijkheid van degenen met de benadeelde kenmerken te ontkennen. Dit falen van het morele kompas maakt het zelfs mogelijk om de wrede en zinloze moord op een kind te rechtvaardigen, wiens bestaan wordt gereduceerd tot de belichaming van een stereotype – een wezen die onze Europese culturen hebben geleerd te verachten.
De gruwelijke moord op Nahel, een Algerijns-Franse tiener, door een Franse politieagent is een sombere herinnering aan de onderhuidse vooroordelen van racisme, kolonialisme en machtsmisbruik die Europa blijven teisteren. De overweldigende steun en meer dan een miljoen euro aan donaties voor de moordenaar onthullen een huiveringwekkende waarheid over het moreel verval van ons continent. De enthousiaste bereidheid van een grote groep Fransen om de moord op een onschuldige jongen te financieren, legt de ziekte bloot die het hart van Europa heeft geïnfecteerd.
Al generaties lang hebben immigranten onnoemelijk te lijden onder een systeem doordrenkt van racisme en discriminatie. De demonen van het kolonialisme - van het Britse Raj in India, de Nederlandse wreedheid in Indonesië, de Franse gruweldaden in Algerije tot de Belgische genocide in de Congo - en de wijdverbreide vreemdelingenhaat die de opkomst van extreemrechtse groepen aanwakkerde, hebben het Europese denken gedomineerd en een giftig klimaat van misplaatste culturele en etnische superioriteit geschapen. Dit klimaat leidde tot de brute dood van een kind als Nahel, wiens enige misdaad was om te leven met een Noord-Afrikaans uiterlijk.
Het mag gezegd worden: Nahels uiterlijk zal ook bij menigeen in ons land de empathie voor zijn menselijkheid linea recta doen verdwijnen.
Discriminatie doordringt alle hoeken van de samenleving, van onderwijssystemen die etnische minderheden achterstellen tot werkomgevingen waar mensen van kleur systematisch minder kansen krijgen. Het is geen toeval dat er een oververtegenwoordiging van mensen met een donkere huidskleur te vinden is in laagbetaalde beroepen, zoals schoonmaakwerk. Racistische vooroordelen, een overblijfsel van een imperiaal verleden gecombineerd met een heropleving van extreem nationalisme, hebben Europa ongastvrij gemaakt voor veel van zijn burgers van kleur. De koloniale wonden hebben nooit de kans gekregen om te genezen.
Te midden van de hartverscheurende tragedie in Frankrijk legt het enthousiasme voor de moordenaar het morele verval bloot dat onze Europese samenlevingen kenmerkt. De perverse verheerlijking van de moord op een kind herinnert ons aan het collectieve geheugenverlies dat ervoor heeft gezorgd dat Europa zijn bloedige verleden kan blijven negeren, terwijl het tegelijkertijd onnoemelijk lijden toestaat in gemeenschappen die al decennialang gemarginaliseerd worden.
De toekomst van Europa zal liggen in het vermogen om medemenselijkheid te omarmen en de erfenis van kolonialisme en racisme voorgoed achter zich te laten. Het is tijd om te streven naar een meer verenigd, empathisch en rechtvaardig continent, waar Nahels dood niet tevergeefs zal zijn, maar een cruciale stap in de richting van genezing en verzoening. Alleen dan kan Europa beginnen aan het proces van het herstellen van zijn eigen menselijkheid en het opbouwen van een nieuw sociaal fundament waarin elk individu, ongeacht zijn uiterlijke kenmerken, als gelijkwaardig wordt beschouwd en behandeld.