Hoe vertrouwen in technologische oplossingen voor nog meer stankoverlast van boeren zorgde

Er zijn miljoenen euro's aan subsidie gestopt in een technologie om stankoverlast veroorzaakt door boerenbedrijven te verminderen: de zogenoemde combi-luchtwasser. Maar deze technologie werkte veel minder goed dan was beloofd. De overheid kreeg daar al jaren signalen over, maar greep pas in 2018 in. Ondertussen zijn er duizenden veestallen vergund en gebouwd op basis van de veel te optimistisch ingeschatte gegevens en zitten burgers in veel meer stank dan de bedoeling was.

Zembla-journalisten Ton van der Ham, Annette Schätzle en Suzan Borst ontdekten dit in hun vier maanden onderzoek naar stankoverlast. Ze vertellen erover in deze aflevering van de Zembla Podcast. 

De komst van de combi-luchtwasser in 2006 was goed nieuws voor veehouders, want door de vermeende afname aan stank mochten ze veel meer dieren houden. Dit heeft bijgedragen aan de schaalvergroting, blijkt uit een analyse van Zembla bij varkenshouderijen in de gemeente Deurne in Noord-Brabant; de provincie waar bijna 50 procent van alle varkens wordt gehouden. Op 37 locaties in Deurne is het aantal varkens in de afgelopen 20 jaar met 170 procent toegenomen van bijna 72.000 naar ruim 194.600 varkens. 

Tot 2018 zijn er alleen al in Brabant aan 2081 stallen met een combi-luchtwasser, vergunningen verleend, blijkt uit het databestand met vergunningen van de provincie. 

Het gevolg is dat veel omwonenden van varkensstallen in meer stankoverlast zitten dan is toegestaan: “Dan moet je het niet raar vinden dat dat burgers dan het vertrouwen in de politiek verliezen” zegt journalist Ton van der Ham. “Dat komt door dit soort niet uit te leggen situaties.”

Maar ook boeren hebben last van deze situatie zegt Suzan Borst: “die hebben ook geïnvesteerd in dure apparaten die het niet blijken te doen.”

Presentatie: Lizzy Diercks             

Gasten: Ton van der Ham, Annette Schätzle en Suzan Borst

cc-foto: Baekedar