Hoe de NPO zichzelf sloopt

Voor je het weet heb je vanuit rechts nog meer kwaaie tweets aan je reet.

Dinsdagavond hield Jeroen Pauw in zijn TV-show een vraaggesprek met Dilan Yesilgöz. Deze werd eerbiedig ondervraagd over het antisemitisme in Nederland, dat de bewindsvrouwe keer op keer "verschrikkelijk" noemde. Wat voor concrete maatregelen zij dan ging nemen, werd niet duidelijk. Daar vroeg Pauw ook niet naar. Hij wilde wel iets horen over de stand van zaken rond de formatie maar met een blik van verstandhouding deed La Yesilgöz er het zwijgen toe. Evenmin – constateerde een recensent van de NRC terecht – wilde de begenadigde interviewer iets weten over het feit dat zij het kabinet-Rutte IV had laten vallen over een duidelijk verzonnen probleem, namelijk dat er zo veel asielgerechtigden via gezinshereniging naar Nederland kwamen.

Ja, rechts is er goed in geslaagd de NPO te intimideren. Bewindslieden van de VVD kun je de laatste tijd maar beter niet al te hard aan de tand voelen. Voor je het weet heb je vanuit rechts nog meer kwaaie tweets aan je reet. Als actualiteitenprogramma's journalistieke duiders van buiten uitnodigen, zijn dat maar al te vaak Telegraaf-redacteuren zoals de onvermijdelijke Wouter de Winther of de financieel verslaggever Martin Visser. En anders wel een charlatan zoals de onvermijdelijke Jan van de Beek. Een witte raaf in dit gezelschap is Tom-Jan Meeus van de NRC, die wel eens bij Buitenhof mag aanschuiven. De talkshows en actualiteitenprogramma's zijn voor het overige vergeven van VVD- en CDA-Kamerleden die als deskundigen voor van alles en nog wat worden opgevoerd.

Allemaal angst is dat. De NPO heeft zich het extreemrechtse frame eigengemaakt dat ze zo links is en niet luistert naar de gewone mensen. Al enkele jaren probeert men op het Mediapark het tegendeel te bewijzen. Ze geven heus wel het rechtse geluid een kans. Kijk maar eens: daar zit Wouter de Winther. En wat hebben we weer een glashelder setje vox pops. Dat men met die zoektocht naar rancuneuze kleinburgers op straat net zo min de stem des volks laat horen, dringt niet tot de Hilversumse studio's door.

Al deze gedienstigheid helpt niet. De haat en afkeer uit rechtse kring jegens de publieke omroep wordt alleen maar groter. Nadrukkelijker dan ooit eist Geert Wilders de opheffing. Dat heb je altijd met pestkoppen: als je met ze meebuigt, doen ze er nog een schepje bovenop.

Het NSC wil een van de drie televisienetten sluiten om het zo bespaarde geld te besteden aan nieuwe vormen van communicatie. Er is inmiddels uit de formatie gelekt, dat er een bezuiniging van tweehonderd miljoen zit aan te komen. Als dan het derde net sneuvelt, kan het NSC erop wijzen hoe een element uit zijn programma is gerealiseerd. Helaas met het doel de NPO te kortwieken maar ja, je moet nu eenmaal compromissen sluiten.

Uit het Mediapark zijn al geluiden gehoord dat over een opheffing van NPO3 te praten is. Althans, dat zei Arjan Lock, voorzitter van de EO en van het College van Omroepen. Hij wil er een versnelling van de "digitale transitie" voor in de plaats, schrijft het personeelsblad voor omroepmedewerkers Spreekbuis. Hij stelt voor het aantal omroepen tot maximaal zeven te beperken. Spreekbuis: "Binnen die units moet het mogelijk zijn afscheid te nemen van omroepen die niet meer voldoen en nieuwe toe te laten. Het voortbestaan van de oude omroepen is niet meer vanzelfsprekend, ze zullen zich opnieuw moeten bewijzen om een plek in het bestel te houden." Kiezers aan de rechterkant van het politieke spectrum moeten beter bediend worden, zo vindt hij, bijvoorbeeld door Ongehoord Nederland meer ruimte te geven, mits deze omroep zich houdt aan de spelregels die voor het publieke bestel gelden. Uit recent onderzoek van de EO blijkt dat een kwart van de christelijke kiezers op de PVV stemt. Daar kan de publieke omroep niet aan voorbijgaan, is zijn mening. Nogmaals: het zal hem niet helpen.

Lock is net Lina Termini  die dik 75 jaar geleden in Ma l'Amore No een voormalige geliefde toezong (Ik vertaal het niet poëtisch):

"Misschien ga je er vandoor
om van andere vrouwen het lijf te voelen
Ai mij!
En kom je later terug,
dan is al mijn moois uitgebloeid
Maar de liefde niet
Mijn liefde kan niet
vervliegen net als het goud in mijn haren
zolang ik leef zal die in me blijven leven
alleen voor jou"

Arjan Lock kan lang wachten, hij zal de omhelzingen van rechts nooit meer voelen. Wilders zal uit zijn suggesties alleen maar de conclusie trekken dat het moment van doorpakken is aangebroken. Het liquideren van de NPO past bij de financiële pogrom die hij in petto heeft voor de hele culturele sector. Die verdient immers straf voor het continu verontrusten van de rancuneburgers die hij vertegenwoordigt.

Wat erger is: de NPO raakt op deze manier ook de rest van Nederland kwijt. Waarom zou een mens zich druk maken om een omroep die zich alleen maar probeert in te likken bij de machthebbers?  Hilversum komt moederziel alleen te staan, in de steek gelaten door links, midden en rechts, weggezet als een irrelevante factor.

Zo sloopt de NPO zichzelf. Het is net een kalkoen die zich bij de kok aanbiedt voor  een hoofdrol tijdens het kerstdiner.

Ma l'Amore No is een prachtlied dat zijn kracht nooit zal verliezen. Het wordt hier gezongen door Eva Nova:

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin, ook al is de laatste put nu dicht.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: het komende energieschandaal.