Het vertrouwen in de overheid was voor covid al broos en komt niet terug met mooie woorden

Beste aanstaand minister van Wonen, Wijken en Mensen,

In de coulissen loopt u wellicht al warm. U heeft in ieder geval de opdracht om te bouwen, bouwen en bouwen. Maar wonen gaat nog over veel meer. Over de mensen die in de wijken wonen waar het niet zo goed gaat. Niet goed met de coronabesmettingen, niet goed met de kwaliteit van de woningen en niet goed met het vertrouwen in de overheid.

Kortgeleden berichtten de VU en Erasmus Universiteit dat het vertrouwen in de overheid verder is achteruitgegaan, naar 30 procent. Het zou zomaar eens kunnen zijn dat deze percentages fors lager liggen in de kwetsbare wijken.

Je gaat het verloren vertrouwen begrijpen in gesprek met de wijkagent, die vertelt over de misstanden achter de voordeur. Een gesprek voert met de directeur van de basisschool, die generaties verloren ziet gaan. Of met jongeren op het sportveld, die vertellen over plekken waar ze niet durven te komen of de te kleine woning waar zij hun huiswerk maken.

Als het nieuwe kabinet nadenkt over herstelbetalingen voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire, dan is het goed om te beseffen dat de hele affaire verder reikt dan de huishoudens die er direct door worden geraakt. Als je in Den Haag Zuidwest woont (70.000 inwoners), een nulurencontract hebt en je baas vraagt je of je wat meer wilt werken, dan slaat de schrik je om het hart. Dat betekent namelijk formulieren invullen voor de Belastingdienst. Je hebt verhalen gehoord van vrienden of familie en je weet dat je niet in de dossiermappen terecht wilt komen. Dus je zegt nee tegen je baas, liever niet. Een overheid kan vertrouwen maken of breken. Het vertrouwen moet worden teruggewonnen. Dat zal een taaie en langzame weg zijn.

Als je overlijdt in Moerwijk heb je gemiddeld twaalf jaar korter gezond geleefd dan Hagenaars in betere wijken. Een kwart van de bewoners van Den Haag Zuidwest leeft in armoede en zes op de tien bewoners is chronisch ziek.

Hierin zijn onze Zuidwesters helaas niet uniek. Meer dan 1 miljoen inwoners van zestien kwetsbare gebieden in Nederland lopen tegen dezelfde problemen aan. Hun burgemeesters riepen daarom in mei het rijk al op om er  – samen met werkgevers, scholen, woningbouwcorporaties en andere maatschappelijke partners – de komende 20 jaar samen de schouders onder te zetten..

In Amerika geloven ze dat de krantenjongen miljonair werd. Soms lijkt het wel alsof we in Nederland niet anders denken. Als je wilt, kun je toch verhuizen en aan het werk? Je kunt ook geloven dat je de staatsloterij wint. In beide gevallen is de kans op geluk echter ongezond klein.

Het vertrouwen was ook voor covid al broos. En het komt niet terug met mooie woorden. Dus beste minister van Wonen, Wijken én Mensen, dicht de kloof en geef de wijkaanpak een plek in het nieuwe regeerakkoord. Laten we samen de komende generatie laten zien dat we wél het verschil kunnen maken, dat mensen wel het vertrouwen mogen hebben in de overheid en dat we er zijn om kansen te creëren en dromen waar te maken. Vergeet daarbij niet de portemonnee. Investeren in betere woningen, thuiswerkplekken, taalonderwijs, kinderopvang, begeleiding naar een baan, veiligheid, preventie in de zorg, het is allemaal nodig

De gemeente Den Haag trok er al flink wat extra geld voor uit en steeds meer partijen uit de stad doen mee. Voor de bewoners is het broodnodig dat het rijk dat ook doet. De dromen van de kinderen uit deze kwetsbare wijken, zijn namelijk niet anders dan in een andere wijk. Sterker nog, ze zijn in Zuidwest juist ambitieuzer. Ze willen dokter worden of advocaat, het maken in het leven. Laten we daar samen voor zorgen.