Het spelen met mensen, een bericht uit Bethlehem

Te midden van de ongelooflijke aanvallen bij ziekenhuizen in Gaza hebben we hier ons dagelijkse portie "incidenten" op de Westelijke Jordaanoever. Vooral in het noorden, met veel doden in Jenin en Tulkarem, maar ook in het Bethlehem-district. Bijvoorbeeld afgelopen woensdag in de wijk Wadi Shaheen van Bethlehem.

Volgens de Palestijnse persdienst WAFA verklaarden medische bronnen in het Beit Jala-ziekenhuis dat Mohammad Farid Hamdan Thawabta, 51, overleed aan verwondingen opgelopen tijdens een Israëlische inval in die wijk. Negentien mensen raakten gewond door geweerschoten, één kritiek en een ander ernstig, vijf anderen door granaatsplinters; tientallen anderen raakten licht gewond vanwege het inhaleren van traangas.

Later deze week werd een jongere gedood in het vluchtelingenkamp Aida in het noorden van de stad. Winkelstakingen lijken aan en uit te gaan; de ene dag wel, de andere dag niet.

Er is onder mensen die ik ken verschil van mening of het op het moment mogelijk is om buiten de steden en dorpen op de Westelijke Jordaanoever te reizen. Het is in ieder geval niet aan te raden. Taxichauffeurs vormen een netwerk van informatie. Volgens een mij bekende chauffeur maken de "hilltop boys" - kolonistenjongeren - de wegen onveilig, naast dat er het probleem is van nieuw geïnstalleerde of mobiele controleposten tussen steden en dorpen.

In de taxi waarschuwt hij op zijn mobiel een jongere collega in Jeruzalem om voorzichtig te zijn, en vooral niet Arabisch te spreken. Gelukkig, zo vertelt hij me, lijkt deze collega niet op een Arabier maar eerder op een Israeli van orthodox-joodse achtergrond.

Mensen worden gewaarschuwd om de gevaarlijke reis van Bethlehem naar Ramallah niet te maken. Mary vertelt me regelmatig dat ze hoort dat soldaten sociale media-berichten en "likes" op je mobiel controleren en je daarna in elkaar kunnen slaan.

Die gevaren worden bevestigd in een artikel in Haaretz van gisteren dat het verdient uitgebreid te worden aangehaald. "Sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog hebben steeds meer soldaten zichzelf gefilmd terwijl ze Palestijnse gevangenen slaan en vernederen, en vervolgens plaatsen ze de video's op hun sociale media-accounts."

De Israelische journalisten verzamelden 15 van dergelijke video's die de afgelopen maand waren geüpload.

"In een van de video's, gefilmd in de regio Bethlehem, is een Palestijn te zien met gebonden handen en geblinddoekte ogen terwijl een soldaat hem slaat en uitscheldt. De soldaat noemt hem een 'hoer' in het Arabisch en een 'schapenneuker', spuwt op hem en schopt hem terwijl de gevangene uit pijn het uitschreeuwt. De woordvoerder van de IDF zei dat de betreffende soldaat een reservist was die tot 10 dagen gevangenisstraf werd veroordeeld en uit het leger werd ontslagen."

De journalisten geven aan dat de Palestijnen die in de video's verschijnen "typisch geboeid en geblinddoekt zijn; in sommige gevallen lijken ze naakt of gedeeltelijk uitgekleed. In sommige video's zijn soldaten te zien die gevangenen slaan en uitschelden; in andere dwingen ze hen om dingen te zeggen of zich op een vernederende manier te gedragen."

"In één geval is een reservist te zien die een gevangene vasthoudt wiens handen gebonden zijn en ogen bedekt, en hem dwingt te dansen. ‘Waarom dans je niet’, vraagt de soldaat. De woordvoerder van de IDF zei dat de reservist en de soldaat die het incident filmde, zijn geschorst van hun dienst in het leger in afwachting van verdere beslissingen."

De vernederingen – al dan niet gefilmd - vormen een wijdverbreid fenomeen, daarover bestaat geen twijfel. Palestijnen vertellen natuurlijk niet graag over dergelijke vernederende momenten die een gevoel van angst en woede creëren die zich niet kan uiten. Maar iedereen hier heeft weet van dergelijke voorvallen en niemand vergeet ze als ze jou of je familie zijn overkomen.

De verhalen doen me denken aan de Tweede Intifada, meer dan 20 jaar geleden. Destijds hoorden we over soldaten bij controleposten die een man en een vrouw in een taxi die elkaar niet kenden bevalen elkaar te kussen, of ze gelastten mensen om over de grond te kruipen. Anders mochten ze niet verder.

Ik herinner me dat een mij bekende lerares uit Bethlehem destijds aan haar leerlingen vroeg, bij wijze van "moreel dilemma," of ze zulke dingen zouden doen als hen dat werd opgedragen. "Nee, nooit," zei een leerling. Maar dan, ging de lerares verder, wat zou je doen als soldaten je zouden vertellen dat als je dat niet deed, je familie niet meer kon reizen?