Het propagandistisch gebruik van de term genocide verhult hoe wreed de oorlog is

Dit wordt een artikel met een gruwelijk slot. Bereid u maar voor.

Wetenschappelijke controverse over het toepassen van het begrip 'genocide'
Professor Shaw hield donderdag 17 oktober 2024 de jaarlijkse HGS lezing (HGS=Holocaust en Genocide Studies) op uitnodiging van het NIOD. Zijn interessante lezing had als titel Ïn Defence of the concept of Genocide.
Vanaf het moment dat Raphaël Lemkin in 1944 het begrip “genocide” ontwikkelde, discussiëren wetenschappers en internationale politici over welke gruwelijke oorlogstaferelen al dan niet als genocide moeten worden beschouwd. Deze discussie is ook vandaag actueel. Vandaar dat Martin Shaw als autoriteit op het gebied van genocide de HGS-lezing hield.

Martin Shaw zette duidelijk uiteen wat de sterkte en zwakte is van het concept genocide. Het is in de praktijk moeilijk om te bewijzen wat genocide is. Het is niet genoeg, dat burgers massaal worden verwond, gedood of verwijderd. De kern is, dat je bij genocide moet bewijzen, dat er een vooropgezet plan is om de bevolking sociaal en fysiek uit te roeien door middel van het soort militaire handelingen die in de definitie van de UN Genocide Conventie helder zijn omschreven.

Zonder bewijsbaar vernietigingsplan tot volkenmoord ('intent') is er geen genocide
Deze intent moet worden bewezen. Anders is er geen sprake van genocide. Dat is zowel de kracht, als de zwakte van dit waardevolle concept van genocide. Genocides zijn een bepaald type oorlog. Het moeten kunnen bewijzen, dat er een vooropgezet, alles vernietigend “genocidaal’ plan tot vernietiging van de bevolking als zodanig is, heeft alles te maken met het feit, dat de 20e -eeuwse genocideplegers met een afschuwelijke, vernietigende , ontmenselijkende houding van superioriteit en afkeer naar de door hen te doden mensen keken. Dit leidde tot orgiën van planmatig, systematisch, zelfs industrieel opgezette massamoord. Lemkin en anderen zeiden: Dit nooit weer! Dit moet worden bestraft!
Wat in Neurenberg niet lukte, lukte later wel: de UN Genocide conventie werd opgericht.

Genocide beschuldiging als politiek strijdwapen en propagandistisch instrument
Een genocide geldt als de meest misdadige en de verwerpelijkste vorm van oorlogsvoering. De beschuldiging, dat een land genocide pleegt, heeft grote nadelige gevolgen. Zowel voor het land, als potentieel voor de individuele beleidmakers en uitvoerders.

De verleiding is daarom groot voor statelijke tegenstanders van Israël om beschuldigingen van genocide te uiten. Die inflatie, dat de oorlogen van tegenstanders 'genocide ' zijn, holt het begrip uit. En dat is gevaarlijk. Want het risico op genocide is in de 21e eeuw minstens zo groot als in de 20e eeuw.

De Gazaoorlog is geen genocide
Professor Shaw is van mening dat Israël genocide in Gaza pleegt, de Palestijnen als volk wil vernietigen en om die reden een vernietigende vorm van oorlog voert. Dat vooropgezette plan tot systematische genocidale moord op Palestijnen zou volgens professor Shaw moeten blijken uit de woorden van Netanyahu en andere politici, vooraanstaande journalisten, als ook uit de veronderstelde wijdverbreide haat, afkeer, wantrouwen binnen de Israëlische bevolking ten opzichte van Palestijnen.

Martin Shaw ziet die intentie tot vernietiging van Palestijnen terug in het soort militaire middelen dat Israël in Gaza gebruikt. Daarom vindt hij het genocide. Professor Shaw overtuigde mij niet, dat Israël planmatige genocide op Palestijnen pleegt. Een massamoord die voortkomt uit nazi-stijl gevoelens van superioriteit, discriminatie, haat, afkeer van Palestijnen. Ik zie met andere woorden geen overeenkomsten tussen de Israëlische oorlog met Hamas en de genocide op Joden door de nazi’s. Er is geen overeenkomst tussen Israël en Da ’esh dat Jezidi's vervolgde en “ketters, afvalligen, ongelovigen” en masse heeft onthoofd.
 
Ik betwist hier niet dat het oorlogsleed onder de Palestijnse burgerbevolking vreselijk is. Ik ontken evenmin dat er, vooral ook in de eerste verhitte maanden van de oorlog, door tal van politici in Israël vreselijke genocide bevorderende uitspraken zijn gedaan. Ik ontken ook niet dat zowel extreme Likud-politici, als die van de religieus fascistische vleugel in de Israëlische regering (Ben Gvir, Smotrich) het doden van Palestijnen zelfs op religieuze gronden goedkeurt. Die fascistische trend van een forse minderheid is misdadig, en als het niet gekeerd wordt een gevaar voor het voortbestaan van de staat Israël op zich en zeker als seculiere democratie.

De praktijk van politiek en militair beleid is echter niet genocidaal volgens de definitie van de Conventie. 'Intent' is niet bewezen. De eerdere uitspraken van Netanyahu en president Herzog, die als aanzetten tot genocide kunnen worden beschouwd, zijn bij die gelegenheid, direct daarna of iets later genuanceerd, teruggenomen of door de regering verworpen. De Israëlische advocaat-generaal mevrouw Gali Baharav-Miara heeft aanklachten aangekondigd tegen het aanzetten tot genocide. In de Israëlische militaire plannen staat het grootscheeps vermoorden van burgers als zodanig niet vermeld. De beschuldiging van een vermelde Israëlische genocide is onhoudbaar.

Het zich omringen met burgers als noodzakelijke eerste verdedigingswapen van het guerrillaleger leidt tot een wrede, bloedige vernietigende oorlog
Op dit moment zijn er wellicht 40.000-50.000 doden gevallen. Dat getal is inclusief wellicht 15.000 Hamas soldaten. Dus ongeveer 25.000 burgerdoden. Voor zover bekend. Het aantal gewonden met amputaties, oogletsel en verminking is nog veel hoger. Onpeilbaar leed allemaal. Als de oorlog in het dicht bevolkte Gaza nog maanden duurt, zouden er zo maar enige tienduizenden doden bij kunnen komen. En dat is dan nog zonder de doden die na de oorlog zullen vallen als gevolg van verwonding, uitputting, gebrek aan medische behandeling.

Het aantal doden is te verklaren uit het type oorlog dat wordt gevoerd, waarbij de burgerbevolking tot primair verdedigingswapen is gemaakt van de Palestijnse strijdmacht. Zonder burgerbevolking, die het Hamas leger intensief omringt, kan Hamas niet langdurig vechten, zich bevoorraden, fortificeren. De stad met de tunnels is de natuurlijke omgeving van dit Palestijnse leger. Het gaat hier niet om het zich laf verbergen tussen burgers. Het gaat om noodzaak.

Omgekeerd geldt dat Israël het Palestijnse leger van Hamas uitsluitend kan bestrijden door de burgerbevolking die Hamas omringt “mee te nemen” in grootscheepse deportaties of in de gewelddadige aanvallen op de door burgers bevolkte omgeving van de Hamas strijdmacht. Bovendien, om het Palestijnse leger zo lang mogelijk in het voortbestaan te bedreigen, moet de Palestijnse sociale en materiële infrastructuur worden gesloopt. Het gaat hier principieel niet om het incidenteel gebruiken én treffen van "burgers als schild". De burgers zijn een centraal element in zowel de Palestijnse, als Israëlische militaire methodiek.

Om langdurig te kunnen vechten, heeft Hamas de stedelijke burgers en de gebouwen waarin zij wonen of werken als schild nodig. De stad met het onderaardse tunnel netwerk is de onmisbare natuurlijke omgeving van het Palestijnse leger. De burgers zijn verdedigingswapen geworden. Zij zijn daardoor 'weaponised'. Met alle vreselijke gevolgen van dien. De voor Hamas noodzakelijke fysieke integratie van leger en burgers is de kern van dit soort guerrilla-oorlogen waarbij burgers zijn geïntegreerd in de oorlogvoering.

Daarbinnen kun je wel graden van meedogenloosheid onderkennen, maar militaire overwegingen van beide zijden hebben allereerst betrekking op wat het effectiefst is met een minimum aan eigen verlies en met zo laag mogelijke economische kosten. Dat geldt voor de Israëli’s en voor de Palestijnen.

Wen er maar aan: een gitzwarte toekomst met oorlogen
Wij kunnen in toekomst meer van dit soort oorlogen verwachten. Er zijn eerdere voorbeelden van dit soort oorlogen waarbij de omgeving waar de bevolking zich ophield massaal is aangevallen: Vietnam, de Libanese burgeroorlog, de burgeroorlog in Syrië, delen van het platteland in Afghanistan, de strijd in het kalifaat, Soedan.

Hoe dichter het leger op de bevolking zit en afhankelijk is van die bevolking als natuurlijke habitat dan wel de basis van waaruit wordt geopereerd, des te meer slachtoffers er zullen vallen onder de 'weaponised' burgers. Daar ligt geen genocidale bedoeling onder, zoals bij de slachting onder de Jezidi's. Het is militaire logica van beide partijen, los van alle moraal. De propagandistische discussie over genocide in Gaza versluiert de inherent wrede aard van dit soort oorlog.

Het internationale recht wordt in de praktijk zelden met succes toegepast bij dit soort oorlogen waarbij de bevolking tot wapen is gemaakt. Als het al tot vonnissen komt, wordt er te vaak niet gestraft. En dat heeft een reden: iedere partij die een dergelijke voor burgers bloedige oorlog uitlokt, start of er in betrokken geraakt, faciliteert, kan zich in essentie niet laten tegenhouden door de kunstmatig geworden scheiding tussen leger en burger. Die oorlogen leveren de plaatsen waar de duivel zijn / of haar kussen neersmijt om het wrede hoofd op te leggen.

Wen er maar aan: het doordraaien van mensen in de molen van vernietiging wordt niet minder. Dit is een vreselijke, afzichtelijke waarheid. Maar anders kan ik het niet analyseren.  Er is maar 1 oplossing in Israël en Palestina: wederzijdse acceptatie op basis van gelijkwaardigheid en verdeling van het land. Zo niet, dan verdrogen de lijken onder het zand, rotten weg onder het puin of verbranden zij in het vuur.