Het is tijd voor een transgenderwoordenboek

Artikel na artikel, kritische vraag op kritische vraag; al jaren lijkt iedere hoek van het politieke speelveld alle ins-en-outs van de transgenderwereld haarfijn te kennen. Heel vreemd is de parlementaire aandacht niet: iedere Nederlander lijkt tegenwoordig nooit meer dan één opiniestuk verwijderd te zijn van het worden van een heuse expert op het desbetreffende onderwerp. Of dat nu darten, schooltoiletten, de pediatrische zorg of de grammaticale perikelen van voornaamwoorden is. Hoewel het er op lijkt dat we nog altijd meer medestanders hebben dan regressieven, lukt het die laatste bij iedere verhitte discussie terrein te winnen. Hoe dan?

Goed bedoelde fouten
Met een zucht leest menig transgender persoon de reacties onder nieuwsartikelen. Als je de scheldende oneliners er tussenuit filtert, lijkt er voor iedere negatieve opmerking gelukkig een inhoudelijk goed bedoelde ally de kop op te duiken. Verbaasde, vermoeide opmerkingen als ‘Wat zeuren jullie, een transgender vrouw heeft geen enkel voordeel ten opzichte van een biologische vrouw bij het schaken/darten/scrabble’.

Lief. En gewaardeerd. Het doet ons echt goed om te zien hoe mensen toch bereid zijn en blijven om voor ons het giftige slagveld van Twitter-reacties op te lopen. En vol dubbele dankbaarheid doet het ons pijn te constateren dat de bovenstaande opmerking toch weer een winst is voor de transfobische obsessie. Wellicht dat een oplettende lezer de fout al heeft gezien?

‘Het is ook nooit goed’
Wellicht raad je het al: het taalgebruik is toch niet helemaal tot in de puntjes, en dat doet er helaas toe. ‘Biologische vrouw’ had ‘cisgender vrouw’ moeten zijn. Waarom? Omdat gender een sociale constructie is die los staat van biologie. Geen hogere wiskunde, wél belangrijk om te weten.

En verder? Weten we allemaal het verschil tussen de woorden transgender en transseksueel? Weten we allemaal dat een ‘mannen- of vrouwenbrein’ niet bestaat? Wat is non-binair, als het niet een derde geslacht is? Maar ook, wat zijn de grootste effecten van hormoontherapie?

Help elkaar, vertaal een beetje
Een vraag van mijn vader luidde het laatst: ‘Noï, wat is queer, is dat nieuw?’, een vraag die mij als queer persoon die al jaren als zodanig uit de kast is toch wel even liet gniffelen. Maar het is toch een logische vraag voor een goed bedoelende man van in de 50? Ik zou willen dat mensen het vaker vragen, gewoon om zeker te weten. Foutief taalgebruik, ook goed bedoeld, komt altijd tegenstanders ten gunste. Wellicht als we vaker elkaar vragen en uitleggen wat woorden betekenen, in plaats van het te gokken uit een Volkskrant-opinie, we samen tot een gedeeld woordenboek kunnen komen. En dat we samen onze feitelijke argumenten beter kunnen brengen.