Het is niet zonder gevaar Israël tot 'koloniale staat' te bestempelen

In pro-Palestijnse kring wordt Israël soms omschreven als een apartheidsstaat van kolonisten die de oorspronkelijke bewoners behandelen als burgers van de tweede rang. Vaak wordt onderstreept dat de imperialistische Britten de zionisten gebruikten om hun positie in het Midden-Oosten te consolideren. Israël is een rest van het Europese kolonialisme en dient daarom als staat van de kaart geveegd te worden. De enige rechtvaardige uitkomst van het decennialange conflict is een Palestina van de rivier tot de zee. Een totale economische en culturele boycot is een goed begin, aldus bijvoorbeeld de BDS beweging.

Deze analyse kan gevaarlijke gevolgen hebben. Een veel gehoorde opmerking is: ¨Er woonden al mensen in Palestina toen de zionisten arriveerden. Dat wordt altijd vergeten¨. Dat is inderdaad het geval. Ze arriveerden niet in een leeg land. In 1922 stelden de Britse overheersers vast dat hun nieuwe mandaatgebied 757.182 inwoners telde. 590.390 van hen noemden zich moslim, 73.024 christen en 83.695 joods.

In zijn pamflet Der Judenstaat stelde de Weense journalist Theodor Herzl de joden voor zich in Palestina te vestigen en daar een nieuw bestaan op te bouwen. Zo zou een nationaal Joods tehuis kunnen ontstaan. Rondom deze gedachte vormde zich de zionistische beweging.

Van staatsvorming was tot na de Tweede Wereldoorlog geen sprake. De zionistische immigranten schikten zich in de overheersing door anderen, eerst het Ottomaanse Rijk, later de Britten. Zij kwamen niet binnen als veroveraars. Zij kochten grond voor hun kibboetsen en hun nederzettingen zoals Tel Aviv. Zij stichtten bedrijven. Zij vonden werk. Zij verdienden hun brood. Zij investeerden.

Dit gaf scheve gezichten bij de autochtone bevolking, die de nieuwe joodse buren vaak als ongewenste indringers zagen. Het kwam al gauw tot relletjes en vechtpartijen. Daarna vormden beide partijen een breed scala aan milities. Het Britse gezag probeerde de zionistische immigratie in te perken en verbood die later in zijn geheel. Had niet de Balfour Declaration duidelijk gesteld dat joden in Palesstina met steun van de Britse regering een nationaal tehuis mochten stichten op voorwaarde dat de belangen van de zittende bevolking niet werden geschaad.

Uiteindelijk leidde het interetnische geweld tot de uitroeping van een Joodse staat, een oorlog met de Arabische buurlanden en de Nakba. De gebieden die na de wapenstilstand in Palestijnse handen bleven, werden respectievelijk geannexeerd door Egypte (Gaza) en Jordanië (de Westbank en de oude stad van Jeruzalem). Beide landen hielden de vorming van een Palestijnse staat naast Israël tegen. Een Palestijnse terrorist liquideerde daarom koning Abdallah van Jordanië. De Jordaanse regering beschouwde de Palestijnen sindsdien meer dan ooit als een risicofactor.

In Egypte denkt men er hetzelfde over. Dat nu de grens met Gaza nog extra wordt versterkt uit vrees voor een vloed aan vluchtelingen, laat zien wat de Palestijnen van het regime Sisi mogen verwachten. De regimes in Jordanië en Egypte worden overigens door het Westen met overgave gesteund. De 'koloniale apartheidsstaat' Israël is voor de Westerse machtspolitiek in het Midden-Oosten eerder een hinderpaal dan een steunpilaar. Je moet het om morele, ideologische en historische redenen ondersteunen maar je maakt er alleen maar vijanden mee en het verzwakt je positie in de rest van het Midden-Oosten. Nee, een bondgenootschap met Israël helpt niet als je oliebronnen van Irak en Saoedi Arabië veilig wilt stellen of je te weer stellen tegen de Sji´ietische theocraten in Iran.

Het Westen ziet door de steun aan Israël zijn positie in de hele wereld van de islam alleen maar verzwakken. De gewone mensen daar kiezen met hart en ziel partij voor de Palestijnse zaak. Het is niet niks als 1,6 miljard moslims zich van je afkeren omdat je het bestaansrecht van een staatje met nog geen 9,5 miljoen inwoners blijft erkennen.

Goed dan, je schuift dit allemaal terzijde. Je blijft denken dat Israël onderdeel is van een groot imperialistisch complot dat tot doel heeft het Midden-Oosten aan het Westen te onderwerpen zodat het greep houdt op de energiebronnen en via marionetten de dienst uit maakt. Daarom is bewust een settler state geschapen. Mensen wier voorouders een generatie of drie vier geleden naar Israël kwamen noem je nog steeds kolonisten, vreemde elementen op de grond van een ander.

Dan heb je het dus over nazaten niet van veroveraars maar van immigranten die zich vanaf het begin te weer moesten stellen tegen de haat van de autochtonen. Dat lijkt dan sterk op de verhalen van extreemrechtse complotdenkers en racisten die beweren dat immigranten in Europa een vijfde kolonne vormen en ook als zodanig worden ingezet door een schimmige samenzwering. Immigratie en de aankomst van asielzoekers maken deel uit van het project Eurabistan. Er is sprake van een gestuurde omvolking waarbij de autochtonen uiteindelijk het loodje leggen en blij mogen zijn als ze nog de tweede of de derde viool mogen spelen.

Dit is uiteraard allemaal gevaarlijke, racistische complotdenkerij. Zo worden mensen die naar Nederland kwamen om hier door hard werk een beter leven te krijgen met hun kinderen en achterkleinkinderen tot in het zoveelste geslacht gedemoniseerd en als vijanden bestempeld. 

Wie 'from the river to the sea ….'scanderen dromen van een verenigd, democratisch Palestina waarin voor mensen van joodse en van Arabische afkomst gelijkelijk plaats is. Die droom kan natuurlijk nooit vanuit een omvolkingstheorie worden gerealiseerd waarbij een gedeelte van de bevolking als settlers of kolonisten worden gedefinieerd. Dat kan niet in Europa. Dat kan in het Midden-Oosten evenmin.

Een begin van een oplossing zou kunnen zijn dat beide partijen gedwongen worden de wapens neer te leggen waarna Israeli en Palestijnen elk in hun eigen staat kunnen leren elkaar te vertrouwen. Dan pas kan het werk beginnen aan een Palestina dat zowel voor joden als voor Palestijnen een nationaal tehuis is. Die toekomst ligt nog decennia in het verschiet. Stap één is veiligheid voor beide volkeren. Daarna zal de praktijk hen leren hoeveel gemeen zij hebben en hoezeer er op deze steeds gevaarlijker planeet voor beiden alleen toekomst is als ze elkaars ambities steunen in plaats van onderling strijd te voeren tot op het bot.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: het raadsel Kissinger.