Het enge Utopia van Thierry Baudet

Veel mensen denken dat het Forum voor Democratie een bolwerk is tegen aanvallen op de vrijheid, zoals die worden gedaan door “de elite”, de linkse drammers en vooral de fundamentalistische moslims. Met Thierry voor het behoud van de Gay Pride en dat homo’s weer hand in hand door de stad kunnen lopen. Een beetje dat werk.

De laatste tijd geeft de admiraal van de renaissancevloot echter vlagsignalen af waaruit het tegendeel blijkt. Wie denkt dat de Nederlandse vrijheden, zoals bevochten in de laatste eeuw, bij het FvD in goede handen zijn, kon wel eens van een heel koude kermis thuis komen.

Vlak voor de Europese Verkiezingen geeft Thierry Baudet opnieuw zo’n signaal af. Trots verspreidt hij via twitter de link naar een grote recensie die hij geschreven heeft voor het blad American Affairs over Sérotonine , de nieuwste roman van de Franse schrijver Michel Houellebecq. Hij heeft dat boek met veel plezier gelezen maar is toch een beetje ontevreden. De schrijver trekt niet expliciet of niet expliciet genoeg de politieke en maatschappelijke conclusies waar hij zijn lezers wel naartoe leidt.

Verontrustende passages Deze recensie bevat  verontrustende passages. Althans voor wie de vrijheid en de Nederlandse tradities lief heeft.

In Sérotonine kijkt de hoofdpersoon terug op zijn leven dat hem niet de vervulling gebracht heeft die hij ervan verwachtte: hij vond wel seks en genot maar geen allesverzengende liefde. Hij is ondanks zijn vele relaties altijd ten diepste eenzaam geweest. Hij heeft niets wezenlijks betekend. Hij krijgt de indruk dat alles van waarde om hem heen verkruimelt.

Dat komt omdat de mens zijn gemeenschapsgevoel is verloren. Alles draait om geld en macht. Het liefelijke, de betrokkenheid, de bekommernis om elkaar waaien in een stormwind van individualisme, kapitalisme en nihilisme weg. De hoofdpersoon komt een oude vriend tegen die actie voert voor het behoud van traditionele boerderijen en de bijbehorende waarden die teloor dreigen te gaan vanwege de goedkope concurrentie uit de Derde Wereld. Die vriend maakt wanhopig een eind aan zijn leven. De hoofdpersoon wil dat ook maar op het laatste moment springt hij niet van een hoog gebouw. God houdt hem tegen, althans zo zou je de laatste passages van Sérotonine kunnen interpreteren.

Zo kennen wij Houellebecq weer die in al zijn boeken conservatieve kritiek levert op de leegheid van het eenentwintigste eeuwse leven in de moderne westerse maatschappij. Zijn hoofdpersonen missen zingeving. Dat zie je zelfs in zijn voorlaatste boek Soumission. De hoofdpersoon daarvan weet zich heel goed aan te passen bij een moslims Frankrijk omdat hij in de islam zingeving vindt – en bovendien omdat het hem dankzij officiële polygamie en de diensten van koppelaarsters makkelijker valt om zijn keuze te maken onder de studentes dan in de oude hedonistische en liberale maatschappij van weleer, want het werk van Houellebecq schuurt altijd en zit vol dubbele bodems. Hij is wel een literair icoon van extreem rechts maar laat zich niet zomaar door hen gebruiken.

Thierry Baudet gebruikt de bespreking van Sérotonine om zijn politieke stokpaardjes te berijden en dat zijn andere dan menigeen denkt.

Antiliberale leider Baudet wijst de consumptiemaatschappij af. Dat doordrenkt de hele tekst. Waarom? De bevrijding die de moderniteit bracht, is vreugdeloos. Wij zijn machteloze radertjes in de grote machines van multinationals en overheidsbureaucratieën. “Wij zijn niet in staat om een koers voor onszelf uit te zetten en daarom drijven we rond in een lege zee. Zonder roer. Wij zijn alle controle op ons leven en wie we zijn verloren”. En een stukje verder: “Ja, de moderne wereld bracht bevrijding. Maar die bevrijding maakte ons niet gelukkig. In plaats daarvan heeft ze ons leven doelloos, leeg en boven alles uiterst eenzaam gemaakt”. Volgens Baudet hebben traditionele contacten plaatsgemaakt voor internet, televisie en pornografie. Verantwoordelijk hiervoor zijn socialisme  en liberalisme, volgens Baudet in essentie één pot nat. Beide levensbeschouwingen wijst hij principieel af. Dat maakt hem niet alleen een antisocialistische maar ook een antiliberale leider. Wie liberaal denkt, heeft dan ook bij het FvD niets te zoeken. Echt helemaal niets.

En dan plaatst Baudet een verbijsterende passage.

Abortus “Vandaag is het zelfs mogelijk dat nieuw leven (in de baarmoeder) wordt uitgedoofd om te vermijden dat de vrijheid van het individu verstoord wordt. In Nederland (waar ik woon) wordt zelfmoord gefaciliteerd, opdat – opnieuw – er geen beperkingen om te garanderen dat het individu geen beperkingen krijgt opgelegd zoals de plicht om voor zijn ouders te zorgen.”

Dit is een rechtstreeks aanval op de abortuswetgeving en de regelingen die in Nederland bestaan omtrent het recht om zelf het levenseinde te kiezen. De praktijk daarvan wordt door Baudet zelfs op een gemene, valse en leugenachtige wijze aan zijn Amerikaanse lezers gepresenteerd. Het lijkt wel of er een kopstuk van de SGP aan het woord is.

En daar blijft het niet bij. Ergens in Sérotonine stelt de Houellebecq vast dat echte liefde alleen kan opbloeien onder omstandigheden die het tegendeel zijn van de huidige seksuele vrijheid. “Véronique had te veel discotheken gekend, teveel minnaars”. Baudet waardeert dat zeer en voegt er aan toe: “Natuurlijk heeft de cultus van de maagdelijkheid al enige tijd geleden in de westerse wereld zijn geloofwaardigheid verloren omdat de huidige filosofie is dat wij moeten experimenteren om de juiste partner te vinden. Houellebecq echter beroept zich op oudere intuïties, die ervan uitgaan dat de band die door seksuele intimiteit wordt gevormd, nog een of twee keer opnieuw tevoorschijn kan komen maar niet veel vaker en dat we daarom heel voorzichtig moeten zijn bij het opdoen van seksuele ervaringen. In het kort: seks kan een bedreiging – en niet simpelweg een hulpmiddel – zijn bij intimiteit en liefde”. Baudet is echter somber. Hij ziet niet hoe we de losgemaakte krachten weer in kunnen tomen. In deze tijd van hookups en porno lijkt hernieuwde kuisheid ver weg te liggen. Dat brengt de grootste intellectueel van Nederland ineens dichterbij rechtzinnige dominees en imams dan je zou denken. Voor voor hem heeft maagdelijkheid blijkbaar wel eens zijn mooie kanten.

Over religie in het algemeen is Baudet in het geheel niet negatief: “Houellebecq stelt dat we ons ons altijd zullen beschouwen als onderdeel van een metafysisch doel. Wie geloven dat er in de hemel boven ons geen enkele goddelijke aanwezigheid bestaat, zullen zonder uitzondering op een andere manier in hun existentiële noden voorzien: eerst met de oppervlakkige genoegens van een libertijnse levensstijl, en op den duur met oppervlakkig geseculariseerde ketterijen zoals naïeve medemenselijkheid en de één-wereld-gedachte. Dit wanhopig moralisme opent de deur voor massa- immigratie, ondermijnt echte politieke gemeenschappen en maakt specifieke nationale en tot beschaving leidende aspiraties onmogelijk”.

Traditionalisme Terug naar het geloof is in onze wetenschappelijke tijd niet goed meer mogelijk, meent Houellebecq maar daarin gaat Baudet niet zomaar met hem mee. “Een onvermijdelijk resultaat van dit alles is de demografische teruggang in Europa. Een andere uitkomst is voortdurend conflict, voortdurende concurrentie – en tenslotte ruzie, scheiding en sociaal isolement – en een nieuwe generatie jongens en meisjes die in zulke misvormde omgevingen opgroeien”.

Tenslotte trekt Baudet zelf maar de conclusie die hij bij Houellebecq mist:

“Wij zijn nu op het punt dat we moeten gaan bedenken wat er komen gaat – en dat zal zeker een of andere vorm van traditionalisme zijn. Omdat individualisme onze samenlevingen zo verzwakt (met als gevolg de ontbrekende bereidheid om onze  beschaving te verdedigen om weerstand te bieden aan de massa-immigratie, om ons te vermenigvuldigen onder andere) zal onze maatschappij of terugkeren en een regeneratie ondergaan of worden vervangen.”

Baudet vindt zo’n vervanging of omvolking het meest waarschijnlijk. Maar er kan nog wat tegen worden gedaan. Daarom vindt hij het jammer dat Houellebecq als hoofdpersoon een uitgebluste midlife crisis mijnheer heeft genomen in plaats van een jongere kracht, thuis in de eenentwintigste eeuw, die er nog hard tegenaan wil gaan. Zou hij een spiegel op zijn werktafel hebben staan?

Uit dit alles komen de contouren te voorschijn van een utopie zoals Thierry Baudet die voorstelt. Die is etnisch homogeen en wordt samengehouden door een bepaald religieus gevoel. Mensen komen pas tot hun recht als onderdeel van een gemeenschap en op de plaats waar zij gesteld zijn. Wie buiten de mal valt, krijgt het moeilijk.

Baudet stelt zich een soort homogene standenmaatschappij voor die plezier om het plezier en seks om de seks afwijst. Voor mateloze consumptie is daarin geen sprake. Leven zoals je wilt in plaats van zoals het hoort, wordt dan al gauw opgevat als onaangepast gedrag waartegen opgetreden moet worden om de samenleving gezond te houden. En uiteraard zijn de grenzen dicht.

Dát enge Utopia heeft Baudet voor ons in petto. Weet u zeker dat u met uw manier van leven, uw denkbeelden over partnerkeuze, uw religieuze of politieke opvattingen in zo’n land wel een plaats in zult kunnen vinden? En als u bescherming zoekt omdat u zich bedreigd voelt door anderen, die uw levensstijl afwijkend vinden, vraag u dan sterk af of Thierry Baudet dan wel een vriend is.

Kijk niet op als hij verder blijft gaan in zijn zoektocht naar zingeving. Het mag niemand verbazen als Thierry Baudet straks moslim wordt of zijn heil zoekt bij de Gereformeerde Gemeentes in Nederland en Amerika.

Naschrift: terwijl ik dit stuk zat te schrijven moest ik denken aan een oud koorlied van enthousiaste jonge mensen die ook streefden naar een reactionaire utopie. De vertaling – soms al te letterlijk – staat er boven.

Update dinsdag: Sinds maandagavond beweert Thierry Baudet dat zijn recensie de opvattingen van Houellebecq tot uitdrukking brengt en niet die van hem zelf. Hij raadt iedereen aan het stuk zelf rustig te lezen. Wie dat doet, ontdekt dat de auteur naast de opvattingen van Houellebecq wel degelijk die van hemzelf weergeeft. Daarop wordt hij nu aangesproken. Dinsdagochtend beschuldigde Baudet zijn tegenstanders er met zoveel woorden van hem te framen en vals te citeren. Natuurlijk volgde weer de klacht dat je in Nederland over een heleboel niet mag debatteren. Tegelijkertijd zei Baudet dat hij geen bezwaar had tegen abortus of werkende vrouwen. Daarmee nam hij afstand van wat hij zelf geschreven had zonder dit te willen toegeven. ¨Kijk maar, er staat niet wat er staat¨ leek hij met de dichter Martinus Nijhoff te zeggen. Maar zijn recensie is geen poëzie. Het is proza en glashelder. Er staat wel degelijk wat er staat. De vraag vanaf vandaag is: ¨Wil de échte Thierry Baudet opstaan?¨