Journalisten focussen zich graag op thema’s als criminaliteit, omdat bij
dergelijke negatieve onderwerpen de persen sneller draaien en de
onderbuik van de publieke opinie gaat rommelen
Als ik een column of een ander artikel publiceer over literatuur, populaire cultuur of onderwijs krijg ik daar zelden reacties op. Zodra het ‘a’-woord (juist, allochtoon) of m-woord (Marokkaan) valt in een stuk of een tweet, stroomt mijn tijdlijn op Twitter vol met cynische opmerkingen, dikwijls van mopperende anonieme ‘Twitter-eieren’ met 33 volgers. Recent kreeg ik door een opmerking over een dubieus lesboek (u weet wel) weer veel reacties van het kaliber ‘moet je weer zo nodig mee janken met de k*tmarokkanen?’ Het antwoord is: nee, ik hoef niet perse mee te huilen met wie dan ook. Ik vind alleen wel dat we eerlijk moet zijn.
Eerder deze week berichtte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over het aandeel allochtonen onder jonge criminelen. Of althans, media berichtten erover, zoals het Parool : ‘Het aantal Nederlanders tussen de 12 en 25 dat wordt geregistreerd als een verdachte van een misdrijf, daalt jaarlijks. Tegelijk neemt het aandeel van de allochtone jongeren op dat dalende totaal toe, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek’.
Strikt genomen is dit het geval: het aantal verdachten daalt. Goed nieuws, zou u kunnen concluderen. Het aandeel allochtonen neemt toe. U leest het goed: het aandeel neemt toe. Niet het aantal. En wat zijn allochtonen in het verhaal dan eigenlijk? U denkt wellicht aan Marokkanen, want was niet 65 procent van de Marokkaanse jeugd voor zijn 23e met justitie in aanraking gekomen?
Eind augustus gaf CBS cijfers van 2013 over aangehouden verdachten in ons land, gerangschikt naar geslacht, leeftijd en land van herkomst. Van de 224.710 verdachten was een ruime meerderheid autochtoon, volbloed Nederlander dus: 115.910. Dan was er ook een deel niet-westers allochtoon; denk hierbij aan Chinezen, Russen, Peruvianen tot mensen met wortels in de Dominicaanse republiek – een hele waslijst. Dat aantal is 67.660. De westerse allochtonen (inclusief Europeanen (behalve Turken), Canadezen en Amerikanen, om maar wat te noemen) zitten in totaal op 39.870 verdachten. Dat aantal is toch echt hoger dan de groep van, bijvoorbeeld, de 16.860 verdachte Marokkanen.
In de berichtgeving werd de afgelopen dagen gefocust op het staatje ‘leeftijd 18-25’. Van dat aantal verdachten (53.950) is het aantal niet-Westerse allochtonen 17.540. Dat zijn er veel, dat zal iedereen beamen, maar wel een minderheid. Het deel Marokkaans-Nederlandse jongeren van dat aandeel is weer 5300. Dat komt neer op een krappe 10 procent van het totaal aantal verdachten. Natuurlijk, altijd te veel – maar geen meerderheid.
Laten we ook eens kijken naar cijfers van Bureau Halt , een instantie met interventieprogramma’s voor jonge delinquenten. Het totale aantal jongeren dat in 2013 in aanraking kwam met Bureau Halt is 16.540. Daarvan is het grootste deel autochtoon (10.620). Dat is meer dan 60 procent. Een derde (5760 jongeren) is allochtoon, waarvan weer 1340 verdachten tot de westerse allochtonen kunnen worden gerekend. De rest (niet-westerse allochtonen) wordt gevormd door 4420 verdachten. Daarvan zijn weer 1120 Marokkaans (blijft een beetje raar om dat zo te noemen, omdat ze gewoon hier zijn geboren).
Samengevat: minder dan 7 procent van het aantal jongeren dat bij Bureau Halt loopt, variërend in de leeftijd van 12 tot 17 jaar, is Marokkaans. Laat ik er duidelijk over zijn: dat aantal is veel te groot. Maar dat zijn er mogelijk minder (minder, minder) dan u dacht, of niet?
Journalisten focussen zich graag op thema’s als criminaliteit, omdat bij dergelijke negatieve onderwerpen de persen sneller draaien en de onderbuik van de publieke opinie gaat rommelen. Het leidt af van een probleem dat we niet onder het tapijt moeten schuiven: er is een grote groep sociaal-economisch zwakke jongeren die aangepakt en geholpen moet worden. Het doet, afgaand op bovenstaande resultaten, eigenlijk niet ter zake wat hun afkomst is, laat staan de rol van hun geloof; het is tijd dat we ons herijken en afzien van stereotypen. Dan hoef je ook niet bang te zijn om voor racist uitgemaakt te worden. Een jonge crimineel wordt vaak een volwassen crimineel. Dat is al erg genoeg.