Het dagblad Trouw zal mijn taal niet bederven

Het is onacceptabel dat een of andere geitenbreier ons woorden ontsteelt omdat ze ook gebruikt worden door mensen die niet deugen.

In het dagblad Trouw komt het woord 'blank' al een tijd niet meer voor. Daarop ziet hoofdredacteur Cees van der Laan persoonlijk toe, zo blijkt uit een brief aan de lezers die op zaterdag 7 januari in zijn krant stond. Wie het b-woord nog gebruikt – ook schrijvers van ingezonden brieven- zien het veranderd in "wit".  Het is taboe verklaard, net als het n-woord.

Er zit een merkwaardig contrast in de achtergronden van deze beslissing. Het n-woord wordt door personen van kleur beschouwd als een ernstige belediging waarop heftig mag worden gereageerd. Zo schrijft professor Soortkill in zijn aanbevelenswaardige Smibanese Woordenboek over het n-woord en aanverwante termen:

"Het zijn allemaal afleidingen die niet iedereen over zijn tong mag laten glijden. You know why? Omdat racisme nog leeft. Zolang racisme nog leeft zijn alleen niggas en de mensen die de nigga spirit in hun leven hebben allowed to use the N-word. En in het tweede geval gaat het ook om een exclusief recht, want ook zij kunnen niet te pas en te onpas de N-word usen. Er bestaat zoiets als een nigga-free pass maar die is maar voor een handjevol non-niggas die hier gevoelsmatig voor in aanmerking komen. Het ding in dezen is dan wel dat zij alleen het woord kunnen gebruiken in het bijzijn van mensen die deze free pass verleenden, en zelfs dan moeten zij het gebruik beperken. Denken dat je het vrij kan gebruiken draagt risico's met zich mee waarvan ik je de details wil besparen."

Er is geen woord Spaans bij dit stukje Smibanees. 

Met het b-woord liggen de zaken precies omgekeerd. Mensen voelen zich volgens Cees van der Laan juist niet beledigd als zij ermee worden aangeduid. Zij krijgen er een goed gevoel bij. Ze zouden het zelfs als een soort eretitel kunnen ervaren die hun superioriteit tot uitdrukking brengt. Het officiële schrijfboek van Trouw stelt: "De vraag of blank nu een gangbare benaming is of een claim van superioriteit over andere huidskleuren is een valse; het is beide. Wie het woord blank gebruikt, ontkomt niet aan de ballast die de term met zich meebrengt en daarom heeft die in Trouw niet de voorkeur; gebruik liever 'wit'".

Als meest recent bewijsmateriaal voert Van der Laan aan dat het woord "blank" gebruikt werd in de leuzen die een groep racisten op de Rotterdamse Erasmusbrug projecteerde. De hoofdredacteur gebruikt daarbij het woord "toe-eigenen". Racisten eigenen zich het gebruik van het b-woord toe en daarmee is het voor iedereen besmet tot aan het einde der tijden als Jezus op de wolken terugkeert om te oordelen de levenden en de doden. 

Het Nederlands onderscheidt zich van veel andere Europese talen door het gegeven dat het voor wit twee woorden kent: blank voor huidskleur en wit voor alle andere gevallen. Je kunt wel een witte huid hebben maar dan ben je albino of je ziet pips. In het Engels gebruikt men in alle gevallen white, in het Duits weiss, in het Spaans blanco, in het Portugees branco, in het Frans blanc. Hierbij zij opgemerkt dat er voor tegenstanders van het woord blank en derivaten voor huidskleur nog heel veel werk is te doen in heel veel landen. 

Het woord blank had en heeft in het Nederlands een neutrale gevoelswaarde. Dat racisten het in hun repertoire opnemen, doet daar niets aan af. In Engelstalige gebieden sterft het werkelijk van de racisten en die gebruiken allemaal het woord "white" om te benadrukken dat de dragers van die huidskleur – whites dus – superieur zijn. 

Toch stelt geen mens voor "white" maar eens te taboeïseren omdat whites aan hun white-zijn wel eens een gevoel van voortreffelijkheid kunnen ontlenen. En dat terwijl  "caucasian" eventueel als equivalent zou kunnen worden gebruikt. Men doet dat niet want het is kolder van grote klasse. 

Waarom zou "blank" dan buiten de orde moeten worden gesteld?

Het is onacceptabel dat een of andere geitenbreier ons woorden ontsteelt omdat ze ook gebruikt worden door mensen die niet deugen. Natuurlijk: woorden krijgen – om vaak onnaspeurlijke redenen – een ongunstige – een pejoratieve – betekenis.  Dat is met het n-woord gebeurd net als in een veel eerder stadium met bijvoorbeeld "wijf" of de meisjesnaam "Kenau". Daar houd je dan rekening mee. Je gebruikt überhaupt termen waar de aangeduide doelgroep de voorkeur aan geeft. Zo zijn aanhangers van de voetbalclub Ajax Ajacieden en geen Joden. Zo noemen wij onze oosterburen niet Moffen maar Duitsers. Dat is een kwestie van beschaving. Maar je doet woorden niet in het verdomhoekje omdat ze ook in de mond genomen worden door lui die je niet pruimt. 

Déze shit is heel wat anders. Dit is het besmeuren van woorden waar niks mis mee is. Dit is het beperken van de uitdrukkingsmogelijkheden in het Nederlands. Nee, we zullen godverdomme eens over het woord Trouw beginnen. Hoe vaak klonk niet uit duizend kelen "Wij blijven trouw aan de Führer?" Vinden wij het woord "trouw" dan niet in bijvoorbeeld de Germanische Leithefte/SS? Luister eens hoe vrolijk De Luftwaffe Gruppe Richthofen marcheerde op Treue um Treue. "Trouw" is een woord dat op grote schaal misbruikt wordt. In vele talen.

En dat staat dan al haast 80 jaar straffeloos bovenaan de voorpagina van een krant. 

Inderdaad kolder. 

De Nederlandse taal is in volle ontwikkeling. Hij wordt niet armer maar rijker. Dat komt door de ontmoeting van steeds meer culturen met elkaar op straat. Eén vrucht daarvan is het Smibanese Woordenboek waaruit hier boven is geciteerd. Het laat zien hoe onze taal zich uiteindelijk door niemand aan banden laat leggen. 

En dan zijn er gasten die met vrome praatjes mijn taal, onze taal leeg willen stelen. Die mij, die ons in een kwaad daglicht willen stellen omdat zij mijn, onze woorden tegen zijn gekomen in een vuile context. Zij maken zich zo tot medeplichtigen. Cees van der Laan heeft gecapituleerd, niet ik. Mijn taal pakken ze me niet af. Van der Laan niet, white supremacists niet. Voor wie het probeert, kan dat risico's met zich meebrengen waarvan ik – om met professor Soortkill te spreken – "je de details wil besparen".

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.