Het Broodje Aap van Mark Rutte

Zondag presenteerde onze minister-president zich weer eens. In een lang gesprek bij Buitenhof. Dat is dat programma waar altijd een tram door het beeld rijdt. De peilingen geven aan dat het vertrouwen in Mark Rutte bijna net zo laag is als in de peilingen zelf, dat is behoorlijk laag dus. Vandaar dat ik met grote interesse keek naar het interview met Rutte in Buitenhof. Een kleine samenvatting:

De zinnen tussen “aanhalingstekens” zijn quotes uit het programma.

Het begint gezellig. Obama komt naar Nederland in maart. En er gaan verhalen dat hij op een schip aan de kust zou slapen. Is niet waar. Volgens Rutte is dat “een verhaal in de afdeling Broodje Aap” . Gelukkig maar. Een beroemde zwarte man uitnodigen en hem op een schip laten slapen, dat kunnen we er als Nederland niet bij hebben.

We gaan het over ‘Sotsji’ hebben, de Olympische Spelen. Rutte wil “als één man en een vrouw achter onze sporters gaan staan” . Over de spanningen met Rusland, waar homo’s vogelvrij worden verklaard, waar kritische journalisten worden opgepakt of vermoord en waar tal van andere mensenrechten worden geschonden, heeft Rutte de volgende theorie: “We gebruiken de handelsrelaties om ook het gesprek te kunnen voeren (…) Als je de contacten hebt, kun je die dialoog voeren. (…) Als je er niet heen gaat, voer je ook het gesprek niet.”  Waar anderen het optreden van de Nederlandse regering rondom Sotsji ervaren als slap en angstig om een standpunt in te nemen, ziet Rutte het juist als “de balans vinden” .

Rutte heeft het afgelopen jaar twee gesprekken met Poetin gevoerd, eentje in februari en eentje in juni. “We hebben een uur lang gesproken over de wetgeving in Rusland die homo-propaganda verbiedt, dat gesprek heeft heel lang geduurd.” Los van het feit dat we nu weten dat Rutte een uur heel lang vindt, heeft die dialoog weinig opgeleverd.

Verder heeft Rutte met Poetin gesprekken gehad in het Scheepvaartmuseum over de handelsbetrekkingen –JA DUH!!-, maar ook over de situatie in Syrië (gaat lekker), over de situatie in het Midden Oosten (gaat ook lekker) en de situatie in China (geen idee, maar volgens mij gaat dat ook superlekker).

Over de door de Russen gearresteerde Greenpeace-activisten vertelde Rutte dat hij daar met Poetin over getelefoneerd heeft, alsmede Frans Timmermans met zijn Russische collega. Ze zijn vrijgelaten. Conclusie: Je kunt die dialoog ook door de telefoon doen, kost een stuk minder. Scheelt een hoop tijd.

Op de vraag waarom we ‘Sotsji’ niet boycotten, zei Rutte enigszins bevreemd “dan hadden we het Nederland–Ruslandjaar ook niet moeten doen.”  Eerlijk is eerlijk. Het Nederland-Ruslandjaar is afgesproken in 2009, toen was Mark Rutte nog geen minister-president. Toen was hij nog gewoon leider van de VVD, die toen een duidelijke mening had over het geweld tegen homo’s in Rusland. Naar aanleiding van het Songfestival in Moskou schreef VVD’er Hennis-Plasschaert, nu minister van Defensie, op 13 mei 2009 het volgende op haar website:

Vooralsnog is Nederland roepende in de woestijn. De rest van Europa zwijgt. En daarmee kan wel ‘ns het tegenovergestelde effect worden bereikt. De Russische autoriteiten zullen géén nacht wakker liggen van de ophef in Nederland. Sterker nog, bij gebrek aan steun in glasheldere bewoordingen van andere landen zal Nederland worden geridiculiseerd. Alleen bij massale steun van de Eurovisiesongfestivalkandidaten, een gezamenlijk standpunt van in ieder geval de 27 EU-lidstaten en een boycot van een flink aantal nationale televisiestations zal er enig effect worden gesorteerd. Plasterk zal zich, voorafgaand aan het gesprek morgen, moeten verzekeren van steun van zijn EU-collega’s.

Inmiddels is het 2014 en is het geen Songfestival, maar zijn het de Olympische Spelen. Er is inmiddels brede steun in Europa om Rusland te boycotten. Er is een krachtig politiek standpunt van veel Europese leiders tegen Poetin. En Nederland? Nederland anno 2014 ridiculiseert zichzelf en komt met de zwaarste delegatie ooit langs. Hup Ireen, Hup Sven. 

We gaan door met de samenvatting. 

De economie in Nederland: We groeien, maar zeer mondjesmaat. Kom d’r maar in Mark Rutte: “We weten nu al dat de werkloosheid de komende jaren nog zal toenemen”, maar gelukkig heeft Rutte een missie: “meer banen creëren.” Aldus de man die iedere week les geeft op een middelbare school, en daarmee de stoel van een gediplomeerde docent bezet houdt. Dat is flauw, maar zijn wel de feiten.

De werkloosheid neemt sowieso toe. Staat genoteerd.

De presentator van Buitenhof legt Rutte de trias politica uit. Politiek en rechtspraak zijn gescheiden. Waarom ramt Opstelten dan zo hard op het orgel dat er strenger gestraft moet worden als er met Oud en Nieuw rellen zijn? De rechter bepaalt toch de strafmaat?

Rutte: “De politiek mag bekijken of het de maatschappelijk gewenste uitspraak is.” En zo nee, is het aan de politiek om de wetgeving aan te passen. En volgens Rutte heeft het gewerkt. Er wordt nu harder gestraft. Rutte vond het heel raar, en dat zijn we roerend met ‘m eens, dat je tijdens de jaarwisseling auto’s in brand gaat steken en vuurwerk afsteekt dat de kracht van explosieven heeft. “Zoals laatst ook in die straat waar zo’n beetje alle ruiten eruit lagen.”  Klopt, dat was in Zoetermeer.

De presentator stelt vervolgens een vraag over de grootschalige fraudezaken bij de Rabobank en KPMG. Witteboordencriminaliteit. In die zaken is er geschikt en vindt er geen strafrechtelijke vervolging plaats van de betrokkenen. Sterker nog, ze gaan met een bonus door de voordeur.

Je hoeft geen politicus te zijn om te snappen dat dat niet de maatschappelijk gewenste uitspraak is. Waarom zegt de politiek daar niets over? KPMG? Rutte: “Dan zullen we even heel goed naar die zaak moeten kijken. (…) Ik kan niet in individuele gevallen een uitspraak doen. (…) In concrete zaken treden, kan ik niet doen (…) Ik kan niet in individuele gevallen, zoals Opstelten dat ook niet gedaan heeft, daar een uitspraak over doen (…) Het is in strijd met de trias politica om in concrete zaken aan te treden.”

Ok, los van het feit dat Opstelten zich op 1 januari expliciet heeft uitgesproken over de rellen in het Brabantse dorp Veen en Rutte net een minuut geleden heel concreet een straat heeft genoemd waar zo’n beetje alle ruiten eruit lagen, hoeven we niet te vrezen dat er door dit kabinet met twee maten wordt gemeten: “Gelijke gevallen worden gelijk gestraft en het maakt voor ons niet uit of je een das om hebt of een hoodiejasje draagt.” Een hoodiejasje bestaat niet. Maar echt niet. Net zo min als de sokpanty en de broekshorts. 

We hebben nog één onderwerp te gaan. Europa.

Rutte heeft zich wat betreft Europa achter Verhofstadt geplaatst. Pro dus. En genuanceerd. Vind ik prettig. Al dat vreselijke sentimentele discours van bijvoorbeeld Wilders. Toch? “Het hele debat over Europa, daar verbaas ik me wel eens over, lijkt te gaan over de vraag: ben je voor of tegen Europese samenwerking? Dat is een bizarre discussie.”

Punt voor Rutte. Het is heel ingewikkeld en er moet veel uitgelegd worden. Dus, minister-president Rutte, zeg het maar. U krijgt in Buitenhof de kans om uw visie over Europa uit te leggen. “Ik denk dat het vrij simpel is. Ben je voor of tegen meer banen in Nederland.”

Wow… Dat is inderdaad totaal niet sentimenteel. Ok, ik ben voor meer banen in Nederland. Dus ik stem voor Europa. En dan, meneer Rutte, wat zei u aan het begin van de uitzending ook al weer? “We weten nu al dat de werkloosheid de komende jaren nog zal toenemen”…

Mark Rutte is in balans, zoveel is me duidelijk na deze uitzending. En dat verhaal van die economische groei en dat sterker uit de crisis komen is een verhaal in de afdeling Broodje Aap, vrees ik.