Hersenen van plastic

Ik zou me het verhaal graag willen toe-eigenen maar het is van een vriend van me. Geen klein ventje maar niet per se iemand met de uitstraling van een gevaarlijke straatvechter, meer het rustige intellectuele type. Hij zit in zijn auto bij een stoplicht en het raam van de auto voor hem gaat open. Er worden plastic flessen en andere shit uit het raam gegooid. De adrenaline spuit door zijn hoofd en als er vervolgens aan de andere kant ook nog rommel uit het portierraam op straat wordt gegooid, springt hij uit zijn auto. Hij grijpt het vuil van de straat, trekt een portier open en gooit de rotzooi terug naar binnen. Wat vervolgens gebeurt had hij niet voorzien.

Er stappen drie breedgeschouderde types uit de auto, met vierkante hoofden waarvan aan de buitenkant is te zien dat er niet veel verstand in zit. Ze stappen gedrieën in zijn richting terwijl ze zich flink opblazen. Als mijn vriend probeert uit te leggen dat je niet zomaar afval op straat kan dumpen roept een van hen “Die straat is niet van jou.” Mijn vriend is sprakeloos, niet zozeer door het dreigende geweld als door de stompzinnigheid van deze opmerking. Het loopt na wat geduw en getrek goed af omdat iedereen in de auto’s rondom hem zich ermee begint te bemoeien en er ook een zwaargebouwde – nog iets grotere en vierkantere – man zich aan zijn zijde schaart.

Vandaag is het de Day of the Oceans. Iedereen kent de verontrustende verhalen van de plastic soup , gebieden zo groot als Frankrijk waar door de zeestromen miljoenen vierkante kilometers plastic zijn verzameld. Van de week was er wereldwijde ophef over een walvis die stierf met 80 plastic zakken in zijn maag.

Dat soort verhalen doen het nog steeds beter dan het goede nieuws dat er ook steeds meer uitvindingen komen die de plastic soep kunnen opruimen of nog beter voorkomen. Iedereen kent wel de Delftse twintiger die met zijn mechanische vangarmen van honderden meters lang plastic vangt. Maar er zijn meer en betere oplossingen. Bijvoorbeeld de drie Nederlandse onderzoekers die The Great Bubble Barrier ontwikkelden; een grote buis die onder water aan de mond van een rivier wordt geplaatst en een muur van opstijgende belletjes creëert. Het plastic dat de zee in dreigt te stromen wordt naar de zijkant geduwd en opgevangen. Bij een experiment in de IJssel werd zo 80 procent van het afval afgevangen.

Het is in ieder geval al dichter bij de bron dan midden op de oceaan. Nog dichter bij de bron is de mens zelf die een plastic fles of zak uit zijn autoraam gooit of degene die – zoals ik, ben ik bang – het ingrijpen overlaat aan mensen als mijn vriend.