Het Amerikaanse beleid maakt het voor vrouwen moeilijk nog afgewogen keuzes over hun gezondheid te maken en zal de beschikbaarheid van gezondheidszorg in veel landen verminderen
Jarenlang heeft Nederland de seksuele en reproductieve gezondheid van vrouwen en meisjes in allerlei delen van de wereld ondersteund. De Nederlandse regering heeft zijn leiderschap op dit gebied waargemaakt toen minister Ploumen een nieuw internationaal initiatief aankondigde, ‘She Decides’ , om de bereikte resultaten in stand te houden, nu de nieuwe regering in de Verenigde Staten enorme beperkingen op deze gezondheidszorg heeft aangekondigd.
De Amerikaanse bezuinigingen die hier het gevolg van zijn, zullen de basis-gezondheidszorg voor meisjes en vrouwen overal in de wereld in gevaar brengen. In januari besloot president Trump te stoppen met het steunen van organisaties in het buitenland die ook financiële steun van andere landen ontvangen, en die dit geld gebruiken voor voorlichting over abortus, uitvoering van abortussen of die pleiten voor minder strenge abortusregels. Het decreet van Trump wordt de Global Gag Rule genoemd.
Trump’s decreet heeft betrekking op alle financiële steun aan gezondheidszorg in het buitenland, een astronomisch bedrag van 9,5 miljard dollar dat tot nu niet alleen voorlichting rond gezinsuitbreiding omvat, maar ook gezondheidszorg voor moeder en kind, babyvoeding, HIV/AIDS bestrijding, bestrijding van besmettelijke ziektes zoals malaria en TBC en andere tropische ziektes.
Steun voor een ruime seksuele en reproductieve gezondheidszorg en het ‘She Decides’ initiatief is van uitermate groot belang. Trump’s besluit is vrouwvijandig en druist in tegen de gezondheidsrechten van meisjes en vrouwen en tegen hun het recht op vrijheid van meningsuiting. Het dreigt de moeizaam bevochten vooruitgang in de wereld, waaraan achtereenvolgende Nederlandse kabinetten zo hard hebben gewerkt, ongedaan te maken.
Hoe ziet de Global Gag Rule er in de praktijk uit? Neem bijvoorbeeld Oeganda. In een gezondheidscentrum daar leren meisjes en vrouwen hoe ze TBC en malaria kunnen voorkomen, hoe ze condooms en andere voorbehoedsmiddelen kunnen gebruiken, hoe ze zich tegen seksueel overdraagbare ziektes kunnen beschermen, hoe ze HIV-besmetting kunnen voorkomen of ongewenste zwangerschappen. Ook kunnen ze er informatie over abortus krijgen. Stel dat dit gezondheidscentrum de vaccinaties tegen TBC- en HIV-infecties uit Amerikaans geld bekostigt en de voorlichting over abortus uit Nederlands geld betaalt, dan zal het de Amerikaanse financiële steun verliezen. Daardoor zal het gedwongen worden zijn deuren te sluiten of personeel te ontslaan.
Het nieuwe Amerikaanse beleid maakt het voor meisjes en vrouwen moeilijk nog afgewogen keuzes over hun gezondheid te maken en zal de algemene beschikbaarheid van gezondheidszorg in veel landen verminderen.
De gevolgen zijn desastreus. Vrouwen en meisjes in zestig lage- en middeninkomenslanden kunnen toegang tot geboortebeperking verliezen, tot HIV-preventie en gezondheidszorg voor jonge vrouwen, wat kan resulteren in meer ongewenste zwangerschappen, meer onveilige abortussen en sterfgevallen in het kraambed. Studies schatten dat onveilige abortussen wereldwijd de oorzaak zijn van 8 tot 18 procent van de sterfgevallen van jonge vrouwen. Een gebrekkige toegang tot geboortebeperking verhoogt het aantal tienerzwangerschappen, wat nu al de hoofdoorzaak is van de dood van meisjes tussen de 15 en 19 jaar in ontwikkelingslanden.
Human Rights Watch documenteert al jarenlang de schadelijke gevolgen van een slechte toegang tot een allesomvattende reproductieve gezondheidszorg. Zo hebben we bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar de situatie in Nepal, Malawi, Tanzania, Brazilië, Colombia en Haïti en de resultaten daarvan gepubliceerd.
Op 2 maart komen op initiatief van Minister Ploumen overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties in Brussel bij elkaar om politieke en financiële steun voor het internationale ‘She Decides’ initiatief te verwerven. Nederland draagt hiermee op een positieve manier bij aan wereldwijde gezondheidszorg voor meisjes en vrouwen en moet op dit gebied een leidende rol blijven spelen, ook in de toekomst.
Ook de andere partners die betrokken zijn bij het initiatief, moeten de daad bij het woord voegen en geld storten, zodat ze helpen bij het redden van de levens van meisjes en vrouwen.