Hebben offers van Nederlanders wel zin zolang het hier voor Russische rijken een piratennest blijft?

Er is geen sprake van een gecoördineerde jacht op de miljarden van Poetins oligarchische vriendjes. Een stuk of vier ministeries en instanties houden zich daar op hun eigen manier mee bezig. Zij werken langs elkaar heen alsof het hulpverleners zijn die een disfunctioneel gezin uit de problemen moeten helpen.

De Oekraïners hebben hun leven veil voor vrijheid en mensenrechten. Ons wordt gevraagd een stukje welvaart op te offeren. De economische oorlog tegen Rusland heeft immers tal van negatieve gevolgen in de vorm van prijsstijgingen, tekorten en  geldontwaarding. In deze situatie zullen wij bovendien bereid moeten zijn krachtig in defensie te investeren. Dat moeten wij er voor over hebben, met zijn allen. 

Zo luidt de boodschap. Premier Rutte heeft laten weten dat de regering de koopkrachtgevolgen voor de laagstbetaalden zal proberen te dempen maar meer kan zij niet doen. Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, voegde daaraan toe dat Nederland nu eenmaal een markteconomie heeft. Je kunt de onzichtbare arm van het kapitalisme niet te stevig bij de pols vatten. Dan is ellende het gevolg, zo wil het zijn economische orthodoxie. 

Inmiddels blijkt dat Nederland, om het wat onparlementair te formuleren, haast geen zak doet om het Russische kapitaal te bevriezen dat zich door en om de Zuidas, beweegt. Zondagmiddag legde Loesewies van der Laan van Transparency International inBuitenhofuit hoe dat komt. Er is geen sprake van een gecoördineerde jacht op de miljarden van Poetins oligarchische vriendjes. Een stuk of vier ministeries en instanties houden zich daar op hun eigen manier mee bezig. Zij werken langs elkaar heen alsof het hulpverleners zijn die een disfunctioneel gezin uit de problemen moeten helpen. Zo hebben de welgeklede collaborateurs op de Zuidas vrij spel: Ze verzinnen trucs. Ze schuiven met geld in het verborgene. Zij gaan door met waar Nederland zo goed in is: belastingparadijs zijn, witwassen, verdonkeremanen. 

Geen mens maakt mij wijs dat deze vorm van toezicht destijds tot stand is gekomen met de bedoeling dat zij zou functioneren. Je hoeft niet al te hoogbegaafd te zijn om op het idee te komen dat  de strijd tegen zwart geld, witwasserijen alsmede belastingontduiking en -ontwijking een centrale regie vereist en niet afzonderlijke clubs die met de vinger naar elkaar wijzen. 

Volgens Het Financieele Dagblad is er voor 80 miljard euro aan Russisch geld in Nederland ondergebracht . Aanvankelijk zag het er naar uit dat daarvan slechts zes miljoen bevroren was, maar volgens Klaas Knot is dit inmiddels tot 200 miljoen gestegen. 45 miljard van dit totaal is het eigendom van oligarchen die onder de sancties vallen. De advocaat Yvo Amar benadrukt nog maar eens dat de Nederlandse ambassade in Moskou veel reclame heeft gemaakt voor de unieke mogelijkheden om geld in ons land onder te brengen. Het Financieele Dagblad geeft een uitgebreid overzicht van de talrijke Russische bedrijven die van de Nederlandse faciliteiten gebruik maken. Detail: in België hebben de autoriteiten al tien miljard geconfisqueerd.

In de praktijk blijkt Nederland een soort piratennest waar alle schepen van alle vlaggen gelost worden zonder dat er vragen worden gesteld. Of moderner gezegd : een kade waar net zoveel uithalers rondlopen als echte havenarbeiders.

De offers die de gemiddelde Nederlander met hypotheekje, met tweedehandsje, met gaskacheltje, met baantje brengt, hebben die zin bij zoveel lamlendigheid en desorganisatie in de economische oorlogsvoering tegen de grote verantwoordelijken in Rusland? Wat moet je met een laconieke regering als de onze en een parlement dat zwijgt nu er voor de verandering écht reden is voor een spoeddebat. En moties van treurnis. Op zijn minst. 

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.

cc-foto: Thomas