Hans van Mierlo (78) overleden

Hans van Mierlo, de man die D66 oprichtte en decennia lang voorman was van de progressief-liberale beweging in Nederland, is overleden. Hij werd 78 jaar. Hij was de partner van schrijfster Connie Palmen met wie hij afgelopen november trouwde. Van Mierlo was Minister van Staat.

De NOS schrijft:

Als voorzitter van het initiatiefcomité had hij een groot aandeel in de oprichting van Democraten ’66. De nieuwe partij en Van Mierlo voerden een verkiezingscampagne die voor die tijd Amerikaanse trekken had. In 1967 kwam Van Mierlo met zes partijgenoten in de Tweede Kamer. Zeven zetels voor een nieuwe partij was ongekend, want tot dan toe veranderde er nauwelijks iets in de Haagse krachtsverhoudingen.

Van Mierlo was een van de grote krachten achter de totstandkoming van de Paarse coalitie, het eerste kabinet na de Tweede Wereldoorlog waar geen christelijke partijen deel van uit maakten.

In de paarse coalitie kon D66 enkele standpunten realiseren die altijd door het CDA werden tegengehouden, zoals het homohuwelijk, donorregistratie en ruimere openingstijden van winkels. Van Mierlo was vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken in dit eerste kabinet Kok.

Van Mierlo is overleden aan de complicaties van een levertransplantatie die hij tien jaar geleden heeft ondergaan, vertelde oud-minister Els Borst in Nova.

Update 22:40 : D66-partijleider Alexander Pechtold noemt Van Mierlo ‘een democraat in hart en nieren’ en ‘de verpersoonlijking van een tijdsbeeld’ die velen inspireerde. De Standaard schrijft:

Volgens Pechtold was Van Mierlo al een tijdje ziek en werd hij een paar weken geleden opgenomen in het ziekenhuis. Pechtold zegt blij te zijn dat Van Mierlo de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen nog heeft mee kunnen maken. ‘Hij genoot er zichtbaar van dat onze partij de weg omhoog weer heeft gevonden. Hij heeft tot een paar weken geleden steeds nog adviezen gegeven. We zullen hem missen.’ 

Regionale krant De Stentor heeft een uitgebreide necrologie:

Hij was eigenlijk ten dode opgeschreven, maar de nieuwe lever betekende nieuw leven. ‘Zelfs als ik me neerslachtig voel, ben ik blij dat ik nog leef,’ zei hij daarover in 2005. En peinzend voegde hij eraan toe: ‘Dood zijn kun je nog zo lang, hè?’

Update 22:55 : In een In Memoriam op de site van D66 staat onder meer:

Hans hechtte aan goede analyse en was er zelf een meester in. Bij zijn terugkeer als politiek leider in 1985, een woord waaraan hij zelf een hekel had, sprak hij `Een reden van bestaan’ uit.  Daarin zette van Mierlo zijn visie uiteenzet op de staat van de politiek. “We leven in een land van doen alsof. We doen alsof de verzorgingstaat een stabiel bouwwerk is dat met stutten en bijspijkeren overeind kan blijven, en verstikken zodoende het creatief nadenken over alternatieven. We doen alsof de overheid nog steeds bestuurder van de samenleving is, terwijl de overheid allang de greep op de bureaucratie heeft verloren en de bureaucratie de greep op de werkelijkheid.” Die analyse is helaas nog steeds waar. Hans was een warm mens en een uniek politicus. Met zijn intellectueel vermogen, retorische gaven en grote charme heeft hij velen geïnspireerd.

Update 12-03 : Op de website van D66 is een condoleanceregister geopend.

Zie ook op Joop: Mulisch en Van Dam over hun vriendschap met Van Mierlo