Oorlog barst los nadat Israël is overvallen door ongekende aanval Hamas

Upates onderaan:

De Palestijnse militaire organisatie Hamas heeft vanuit zijn thuisbasis Gaza een massale aanval op Israëlisch grondgebied gelanceerd. Volgens Hamas zijn er meer dan 5000 raketten afgevuurd op Israël. Ook in Tel Aviv en Jeruzalem ging het luchtalarm af. Daarnaast zijn troepen van Hamas Israël binnengedrongen. De aanval lijkt de Israëlische krijgsmacht volledig verrast te hebben. Het Israëlische ministerie van Defensie heeft de staat van oorlog uitgeroepen, meldt The Guardian.

RTL-verslaggever Olaf Koens toont via X, voorheen Twitter, beelden van Israëlische burgers die in totale paniek op de vlucht slaan door de woestijn. Volgens Koens worden bij de aanval burgers door Hamas-troepen doodgeschoten. Bij de raketaanvallen is ook een onbekend aantal slachtoffers gevallen.

The Guardian meldt dat Hamas de aanval heeft geopend als tegenreactie op de pogingen van Israël om het gebied rond de al-Aqsa moskee in Jeruzalem, een voor moslims uiterst heilige plek, in bezit te nemen. Gedurende de joodse feestdagen van de afgelopen weken werd dat gebied druk bezocht door Israëliërs.

De commandant van Hamas verklaarde: "We hebben de vijand gewaarschuwd niet door te gaan met de agressie tegen de al-Aqsa moskee. De tijd van vijandelijke agressie zonder antwoord is voorbij."

De Israëlische regering spreekt van "terroristen" die het grondgebied zijn binnengedrongen en waarschuwt dat de aanval beantwoord zal worden. Reservisten worden gemobiliseerd.

Gevreesd wordt dat er opnieuw een grootschalige oorlog uitbreekt, zoals al vier keer eerder het geval was. De 2,3 miljoen inwoners tellende bevolking van Gaza, een gebied  dat ongeveer de half zo groot is als Zeeuws-Vlaanderen, kan daarbij geen kant uit.

Update 15:30

Het aantal doden als gevolg van extreem geweld loopt snel op. Op Israëlisch grondgebied zouden minstens 40 mensen zijn omgebracht terwijl in Gaza minstens 160 doden zijn gevallen bij luchtaanvallen door Israël. 

De aanval van Hamas mag dan de regering van Netanyahu een grote klap hebben toegebracht omdat ongekend gefaald is op veiligheidsgebied, op diplomatiek gebied lijkt Israël vooralsnog aan de winnende hand. Al Jazeera meldt dat afgezien van Iran geen enkel land de militaire actie van Hamas goedkeurt. Landen als Rusland, Qatar en Saoedi-Arabië roepen op tot een staakt het vuren. De Europese Unie veroordeelt de aanval en stelt dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen. Dat is ook de lijn van de reactie van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot:

Update 21:00

Het aantal doden van de nieuwste oorlog tussen Israël en Palestina bedraagt al ruim 430. Aan Israëlische kant zijn minstens 200 dodelijke slachtoffers gevallen en 1100 mensen gewond geraakt. In Palestina zijn 232 omgekomen en 1700 gewonden gevallen.

Israël heeft onder meer de 11 verdiepingen hoge Palestine Tower aangevallen. De ineenstorting daarvan was live op tv te zien:

Artsen Zonder Grenzen meldt dat Israël ook een ziekenhuis heeft aangevallen.

Hamas heeft volgens eigen zeggen tientallen Israëlische soldaten gevangen genomen en overgebracht naar Gaza. Op - schokkende - beelden is te zien dat ook burgers, waaronder een oude vrouw en kind, door de Palestijnen gevangen zijn genomen. 

In tal van Israëlische steden en dorpen zijn nog gevechten aan de gang tussen Israëlische en Palestijnse troepen. Israëlische burgers zijn volgens berichten en beelden doelbewust om het leven gebracht door de Palestijnse aanvallers.

NRC schrijft:

Op de foto’s van internationale persbureaus is bijvoorbeeld te zien hoe een dode man half uit een autoportier hangt, zijn telefoon in de hand. Op andere foto’s liggen mensen vlak naast hun auto, alsof ze nog probeerden te vluchten. In Sderot liggen zeker vijf lichamen op straat onder een boekenkastje aan de muur, ze zijn wel al afgedekt en op een brancard gelegd, maar nog niet afgevoerd. Een foto gemaakt in een huis in de kibboets van Kfar Azza toont de toegetakelde lichamen van zeker zes mensen, ze liggen vlak naast en deels over elkaar. De vloer van de kamer is grotendeels rood van het bloed.

De Israëlische premier Netanyahu heeft de Israëlische burgers beloofd dat "de vijand een ongekende prijs zal betalen". Onduidelijk is volgens experts of Israël zal volstaan met aanvallen of dat de Israëlische strijdkrachten Gaza ook echt gaan innemen.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft verzekerd dat zijn land Israël steunt in de oorlog.

Tor Wennesland, VN coördinator voor het vredesproces in het Midden-Oosten, roept de partijen op het geweld te staken. "Ik ben geschokt door de aanvallen van deze ochtend." De presentator wijst hem er op dat de extreemrechtse regering van Israël de aanvallen op Palestina de afgelopen jaren heeft opgevoerd. "We kennen de achtergrond," zegt Wennesland "maar er is nu sprake van een wending en het ziet er naar uit dat vooral burgers hier het slachtoffer van worden."

The Guardian schrijft dat aan de aanval van Hamas maanden, zo niet jaren, voorbereiding is vooraf gegaan en dat er waarschijnlijk sprake is van samenwerking met Iran. Dat land steunt zowel Hamas als de Libanese militaire organisatie Hezbollah. De aanval komt voor Israëlische burgers ook als een schok omdat de opeenvolgende regeringen van Netanyahu de illusie hebben gecreëerd dat de Palestijnen met behulp van technologie en geavanceerde wapens ingedamd en beheerst zouden kunnen worden. Op basis van dat idee is het vredesproces ter zijde geschoven. Nu blijkt dat van beheersbaarheid geen sprak is en dat de Israëlische veiligheidsdiensten geen idee hadden van wat er stond te gebeuren. De aanval zou in die zin ook een keerpunt kunnen betekenen. 

Update 8 oktober, 10:50 uur:

Hamas zegt 'aanzienlijke aantallen' Israëlische burgers en militairen te hebben gegijzeld. Volgens de militante Palestijnse vrijheidsbeweging genoeg om alle Palestijnse gevangenen in Israël vrij te krijgen. Over de identiteit van de gijzelaars is weinig bekend, maar volgens een woordvoerder van het Israëlische leger gaat het om zowel soldaten, als "vrouwen, kinderen en ouderen". Op sociale media circuleren beelden van Hamas-strijders met naar verluidt Israëlische burgers in gevangenschap. In een video, die door de BBC geverifieerd is, is te zien hoe een auto met daarin gevangengenomen Israëlische burgers door de Gazastrook rijdt.

De Israëlische premier Netanyahu spreekt van een oorlog die langere tijd kan duren. Israël zou alle elektriciteit in Gaza hebben afgesloten en alle doorvoer van goederen hebben opgeschort. Netanyahu heeft daarnaast alle burgers in Gaza opgeroepen te vertrekken, wat door de Israëlische blokkade van 's werelds grootste openluchtgevangenis onmogelijk is. 

Het Israëlische leger zegt ondertussen honderden Palestijnse militanten te hebben gedood sinds Hamas zaterdagochtend door de Israëlische omheining brak. Ook zijn tientallen strijders gevangengenomen, aldus een woordvoerder. Er zou in het zuiden van Israël nog steeds op meerdere plekken gevochten worden. Israël bestookt ook zondag doelen in de Gazastrook.