Halsema’s ‘tikje’ anarchisme

Als fractievoorzitter van GroenLinks speechte Femke Halsema in 2006 nog dat de “vrijzinnig linkse” traditie in de regel een “tikje anarchistisch” is. Hoewel Halsema toentertijd begonnen was aan het schaamteloos uitroeien van de socialistische traditie van de partij, hield ze met het omarmen van het ‘tikje’ anarchisme tenminste nog een deel van haar links-activistische wortels levende.

Inmiddels is het 2024 en vervult Halsema al ruim 6 jaar lang het hoogste ambt in de stad Amsterdam. Afgelopen woensdag bereikte haar burgemeesterschap een dieptepunt toen zij werd geconfronteerd met kritiek van gemeenteraadslid Nilab Ahmadi. Ahmadi had Halsema gewezen op een situatie tijdens een pro-Palestinademonstratie waarbij een burger gewond was geraakt bij een politiecharge.

Aan de hand van de beelden die verschillende media als Al Jazeera en Left Laser publiceerden werd al snel duidelijk dat de vrouw in kwestie inderdaad een bovenhandse klap had gekregen. De politie heeft dit inmiddels ook bevestigd.

Toch was het dieptepunt naar mijn idee vooral gelegen in de directe reactie van de burgemeester. Halsema reageerde overduidelijk geërgerd op de kritiek van Ahmadi en beweerde dat de burger “in de consternatie” ten val was gekomen. Zij voegde hier vervolgens aan toe dat het een “verboden demonstratie” betrof.

Nu is het deels te begrijpen dat Halsema ambtshalve het optreden van haar politiemensen verdedigt. Daarbij waren er ten tijde van het debat nog niet veel beelden beschikbaar en Halsema moest zich in haar beoordeling van de situatie dus enkel op politieverslagen baseren. Door zich echter te verschuilen achter hun relaas, verloor ze de rechten van de burger, die zij eveneens dient te verdedigen, volledig uit het oog.

Wat dit laatste betreft is vooral de toevoeging dat het ging om een “verboden demonstratie” schrijnend. Het feit dat er een noodverordening van kracht was, betekent namelijk nog niet dat de demonstranten vogelvrij waren. Voor de politiemensen gelden namelijk alsnog dezelfde geweldsinstructies. Hoe verdorven is het overigens dat in Amsterdam bovenhandse klappen met een wapenstok inmiddels meer regel dan uitzondering lijken bij de politie?

Met andere woorden: van het tikje anarchisme is bij Halsema weinig overgebleven. Massale politie-inzet is namelijk voor haar al lang geen last resort meer.

Het Nederlands gedoogbeleid omtrent de collectieve bestraffing van Palestina staat mijns inziens symbool voor Westerse selectieve verontwaardiging. Voor het feit dat in Westerse ogen het ene leven meer waard is dan het andere. Het verschil in optreden de afgelopen week tegenover Maccabi-supporters enerzijds en pro-Palestinademonstranten anderzijds bewees dit alles eens te meer. Nederlanders met een islamitische en/of Arabische achtergrond laat dit begrijpelijkerwijs niet onberoerd. En zoveel andere bezorgde Nederlands evenmin.

In eerdergenoemde speech uit 2006 sprak Halsema zich uit tegen de angstpolitiek. De politiek die zich schuldig maakt aan het werpen van “olie op het vuur van onzekerheid”. Door de afgelopen dagen slechts het myopische frame van “antisemitisme” te laten domineren en meedogenloos op te treden tegen de daaruit voortgekomen weerstand, heeft Halsema meer dan ooit groepen Nederlanders uit elkaar gespeeld. En is inderdaad gebleken dat ook zij gevoelig is voor de angstpolitiek waartegen zij ooit ageerde.