Haat en polarisatie maken blind voor hoe zowel links als rechts er wordt bijgenaaid door techmiljardairs

Barbara Kathmann is Tweede Kamerlid en woordvoerder Digitale Zaken namens GroenLinks-PvdA

Rechts haat links, links haat rechts en waar twee honden vechten om een been gaat de derde ermee heen. Op dit moment zijn Musk en Zuckerberg de lachende derden. Vlak voor de inauguratie van Donald Trump wordt dat weer eens haarfijn duidelijk.

Musk en Zuckerberg hebben de afgelopen jaren hun geld zien verdubbelen. Alleen al sinds de herverkiezing van Trump heeft de een meer dan 120 miljard verdiend en de ander 90 miljard. Dat is dus alleen sinds 5 november. Zet dat even af tegen het feit dat wereldwijd vijf miljard mensen armer zijn geworden en dat deze jongens er alles aan doen om belasting te ontduiken, zodat ze op geen enkele manier hoeven bij te dragen aan voorzieningen voor ons allemaal. Betaalbaar wonen, zorg of onderwijs: het boeit ze niet.

De twee techmiljardairs hebben er met hun informatie- en financiële supermacht alles aan gedaan om bij Trump in de gratie te komen. De miljoenen die ze er tegenaan hebben gesmeten zijn niet eens het meest interessant, maar hun platformen X, Facebook en Instagram. Musk heeft ongebreideld zijn platform ingezet om Trump op de troon te krijgen. Inclusief het verspreiden van nepnieuws over tegenkandidaten op cruciale momenten in de campagne. Waarom? Omdat Trump de kandidaat is die hem het meeste geld oplevert. Ook zijn baantje in de regering van Trump is gewoonweg een slimme investering!

De bromance tussen Musk en Trump kunnen we natuurlijk allemaal als een Netflixserie volgen, misschien dat Zuckerberg daarom dacht: “Ik moet het naar-de-pijpen-dansen toch even naar een niveautje hoger tillen”. Daarom kondigde hij afgelopen week aan te stoppen met het checken van feiten. Dat betekent dat in de toekomst de mening die het meest gedeeld wordt door de 5 miljard gebruikers van Meta als de wereldwijde waarheid zal gelden. Ook als het antisemitische drek is, onversneden homohaat, of als vrouwen worden uitgemaakt voor huishoudobject. Welkom terug in de vorige eeuw.

Waarom hebben we ineens op zo’n grote schaal lak aan onze grondrechten of de rechtsstaat en aan vrije verkiezingen? Al die dingen komen in gevaar als we deze gasten hun gang laten gaan. Als we deze gasten verkiezingen laten kopen, met hun platformen wereldwijd verkiezingen laten beïnvloeden of zelfs regeringen laten bedreigen op persoonlijke titel.

Door een bericht dat ik plaatste op X hierover en de reacties die dat losmaakte werd het me opeens weer duidelijk. Ook weer diezelfde platformen met diezelfde techmiljardairs aan het roer die over de ruggen van ons allemaal stinkend rijk worden, hebben ons in een onzinnige cultuuroorlog gestort. Terwijl wij lekker blijven jij-bakken, kunnen zij ondertussen de wereld overnemen met een dikke middelvinger in ons gezicht.

De discussie over de impact van deze techmiljardairs is veel te veel verweven met of je Trump een puike vent vindt of Harris een heldin. Of dat je vindt dat Wilders alles moet kunnen zeggen of dat je vindt dat daar restricties op zitten. Of dat je miljarden voor klimaatactie onzin vindt of dat je iedereen oproept om naar de A12 te komen voor een demo. Maar daar heeft het niks mee te maken.

Links of rechts, we worden er allemaal bijgenaaid. De gemene deler is toch dat al onze stemmen wat waard zijn, dat we vrije verkiezingen willen, dat we zelf een mening moeten kunnen vormen? We gaan de wereld toch niet overlaten aan techmiljardairs die er financieel baat bij hebben om ons tegen elkaar op te hitsen en in een loopgravenoorlog te gooien?

Nu we eindelijk wetten zoals de Digital Services Act hebben om de overmacht van Big Tech te beteugelen en onze (keuze)vrijheid op het internet te beschermen, grijpen techmiljardairs alles aan om deze te ondermijnen. Met rugdekking van de nieuwe Amerikaanse regering proberen ze Europeanen en onze verkozen vertegenwoordigers de mond te snoeren. Levensgevaarlijke dreigementen, zoals uittreden uit de NAVO als de Europese Unie regels oplegt aan Big Tech, zijn nog maar het topje van de ijsberg.

Als Europa en dus ook Nederland hebben we nu de kans om onze tanden te laten zien. Als collectief. Met elkaar. Door deze mannen er in ieder geval van te vergewissen dat zij niet over onze verkiezingen gaan, dat zij zich hebben te houden aan onze waarden en dat wij ongeacht wie je bent onze mensen beschermen als dat nodig is. Daarom doet politiek ertoe, omdat we met elkaar kunnen besluiten om precies dat te doen.

Het goed uitvoeren van de wetten die er nu al zijn, is slechts een begin om deze digitale zonnekoningen een halt toe te roepen. Ik roep ons kabinet dan ook op om die kar ook in 2025 te blijven trekken, want Musk en Zuckerberg hebben schijt aan de Europese Unie en onze politiek. We zullen niet zwichten voor die Amerikanen, maar blijven strijden voor onze eigen waarden, online en offline.

#WieDenkenZeWelNietDatZeZijn