Een minister die met tuchtrecht dreigt, helpt niet om de rust te bewaren.
Onze minister van Volksgezondheid was maandag op zijn persconferentie over de Mexicaanse griep en over nieuwe risicogroepen ( kinderen en zwangere vrouwen) rustig en vertrouwenwekkend. Hij nam krachtig stelling tegen alle indianenverhalen over het vaccin: beantwoordde vragen zoals een minister betaamt. Des te groter was mijn verbazing dat hij dinsdag fors uit de heup schoot: doktoren die griepinjecties geven aan mensen die geen recht hebben op een injectie (inclusief jonge kinderen, die pas op 23 november worden ingeënt) zouden voor de tuchtraad moeten worden gebracht. Onderliggend motief: we zouden een tekort aan vaccins kunnen krijgen, met alle (dodelijke) gevolgen van dien.
Van dat soort mededelingen wordt een mens niet rustiger. Dat was meteen te merken aan alle reacties op radio, televisie, websites, twitter en hyves, waar al-dan-niet-deskundigen elkaar weer eens de maat gingen nemen over welles en nietes. Van dat laatste wordt al helemaal niemand meer rustig: hoe meer verschillende boodschappen, hoe meer de paniek aanzwelt. Zelf heb ik in DWDD de politieke stellingname van Klink proberen te nuanceren. Wat is fout en wat is goed? Het is niet zo moeilijk. AZ, PSV, NAC en bedrijven die mensen die NIET tot de risicogroep behoren toch vaccineren zitten fout. Het is onnodig, onnuttig en onzinnig en het apert foute voorbeeld. Clubartsen hebben al excuses gemaakt en berouw komt hier terecht na de zonde. Geen dokter moet meehelpen aan die of aan vergelijkbare onzin. Mensen die NIET in een risicogroep zitten en bij de huisarts toch een prik komen halen: onzin. Een goede huisarts zal zijn patiënt daarvan kunnen overtuigen, want de arts/patiënt relatie is gebaseerd op wederzijds vertrouwen. Huisartsen die toch gemakzuchtig een vaccinatie geven aan die mensen zijn onzinnig bezig en geven ook het foute voorbeeld. Mensen die NIET in een risicogroep zitten maar wel in aanraking komen met risicogroepen –dokters, verpleegkundigen- moeten wel een vaccinatie krijgen: zij kunnen het virus immers overbrengen. Het is een schande dat de vakbond van verpleegkundigen haar leden niet adviseert of zelfs dwingt om ALLEMAAL een prik te halen: dat is pas een gevaar voor onze volksgezondheid.
Maar dan. Een moeder leest dat er net weer een kleuter is overleden aan de griep. Ze heeft twee kinderen van 2 en 4. Ze hoort dat ze moet wachten tot 23 november. Op school zijn een paar kinderen met griepverschijnselen thuis gebleven. Ze is bang, meldt zich bij de huisarts, vindt het eng om nog twee weken te wachten. De huisarts kent haar, maar het lukt hem niet die angst te temperen. Moet hij dan zeggen: U moet nog 2 weken wachten of is hij een betere dokter als hij nu het vaccin geeft en over 3 weken het tweede vaccin? Ik meen het laatste. Het gaat om het bedrijven van geneeskunst en dat is meer dan puur rationele geneeskunde. Punt, uit. In dit soort uitzonderingsituaties geeft de dokter dus het goede voorbeeld. Hoezo tuchtrechter?
Maar is er dan straks wel voldoende vaccin? Jazeker. Ten eerste komt niet iedereen –al is de opkomst groot- uit iedere risicogroep opdagen, blijkt uit onderzoek. De huisarts zal dus wat overhouden. Ten tweede spaart de GGD –die alle risicokinderen gaat vaccineren vanaf 23 november- twee vaccins uit, die dan weer aan een ander kunnen worden gegeven. Ten derde zijn de 12,5 miljoen vaccins die nu beschikbaar zijn ruim voldoende voor alle risicogroepen. Er moet wel gewaakt worden dat iedereen twee keer HETZELFDE vaccin krijgt: dus of 2 x bij de huisdokter, of 2 x bij de GGD. Want die komen van verschillende farmaceutische bedrijven.
En nu het belangrijkste. Iedereen lijkt een mening te hebben over welles en nietes. En de meesten krijgen ongegeneerd de ruimte om hun google-wijsheid over de Mexicaanse griep overal te luchten. Financiële experts of Tweede Kamerleden met een verpleegkundige partner: iedereen mag bij Pauw en Witteman de soms grootst mogelijke onzin roepen, terwijl in datzelfde programma goddank ook een deskundige ter zake zit: een rustige huisarts, die op basis van feiten heel helder vertelt wat waar is en niet waar is. Wat goed is en slecht is. Zoals de meeste huisartsen dat ook in hun praktijk zullen doen. Aan dat soort mensen heb je behoefte. Want een pandemie kan met een paar vonkjes omslaan in een heuse volkspaniek. Een minister die met tuchtrechters dreigt of allerlei google-wijsneuzen helpen in elk geval niet om de rust te bewaren. Dan blijft het een milde griep, maar wordt het straks wilde paniek. En dat is echt nergens voor nodig.