Goed voornemen: de klap op de vuurpijl

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid riep het kabinet vorig jaar al op om de onveiligheid rond Oud & Nieuw bij de bron aan te pakken door een verbod op consumentenvuurwerk in te stellen. In ieder geval voor het knalvuurwerk, vanwege de overlast, en voor vuurpijlen, vanwege het letsel.

Een terechte aanbeveling. Het zijn niet de onverantwoorde gebruikers, maar vooral nietsvermoedende voorbijgangers die letsel oplopen. Tel daarbij op de minder zichtbare slachtoffers zoals longpatiënten die gedwongen binnen blijven vanwege het fijnstof dat vrijkomt bij het afsteken van vuurwerk en de vele angstige dieren. Veel honden en katten raken in totale paniek van alle knallen, omdat ze de oorzaak van het lawaai niet kunnen duiden. Steeds luider klinkt daarom de roep om een verbod op consumentenvuurwerk, ook onder burgemeesters, politie, brandweer en artsen.

Doorgaans kunnen de aanbevelingen van de OVV rekenen op navolging binnen de politiek, maar deze keer neemt het kabinet de belangrijkste en meest effectieve aanbeveling niet over: het verbod op vuurwerk blijft uit. Overtuigende argumenten daarvoor ontbreken.

Er zou “onvoldoende draagvlak” zijn. Maar volgens peilingen van EenVandaag, TNS NIPO en NO TIES blijkt een meerderheid van de bevolking achter een verbod te staan. En een derde van de bevolking zegt zelf geen vuurwerk af te steken.

Een verbod zou ook niet nodig zijn volgens het kabinet, omdat gemeenten zelf steeds professioneler aan de slag gaan met vuurwerk. Maar gemeenten worstelen met het vuurwerkbeleid. Een aantal gemeenten wijst vuurwerkvrije zones aan. Andere gemeenten laten het over aan vrijwilligers om zones aan te wijzen en te handhaven. Die zones worden niet gehandhaafd, omdat de politie al de handen vol heeft tijdens de jaarwisseling. Maar is het redelijk om van burgers te verwachten dat ze hun vuurwerk-minnende buren aanspreken? Of zou dit burenruzies in de hand werken?

De Nederlandse Vereniging van Gemeenten heeft de minister nadrukkelijk gewaarschuwd dat lokale maatregelen niet effectief zijn vanwege het waterbedeffect; door verschillen in lokale maatregelen worden vuurwerkproblemen niet opgelost, maar slechtst verplaatst. Het risico op vuurwerktoerisme neemt toe.

De maatregelen die de minister wel neemt, beperken zich tot symboolpolitiek en enkele nauwelijks effectieve maatregelen. Zoals de verplichte levering van een lanceerstandaard bij de verkoop van vuurwerkpijlen. Afgelopen maand bleek er echter geen veilige lanceerstandaard voor handen te zijn; geen een had de stabiliteitstest doorstaan. Er is met spoed gezocht naar standaarden die wél veilig zijn, maar van geen kan de veiligheid gegarandeerd worden boven windkracht 3. Want daar stoppen de stabiliteitstesten.

En terwijl het de minister lukte om op het nippertje een verplichte lanceerstandaard te regelen voor de komende jaarwisseling, lukte het haar niet een verplichte veiligheidsbril en aansteeklont te regelen. Een relatief eenvoudige maatregel die nu moet worden uitgesteld tot 2019/2020.

De OVV waarschuwt dat het huidige beleid onvoldoende is om overlast en gewonden te voorkomen. De bronaanpak blijft uit. Hoe gaat de jaarwisseling geëvalueerd worden? Hoeveel slachtoffers, hoeveel dierenleed en hoeveel milieuvervuiling vindt het kabinet nog acceptabel?

Vuurwerk kan wat de Partij voor de Dieren betreft alleen worden afgestoken in professioneel georganiseerde vuurwerkshows. Zo kan iedereen genieten van mooi vuurwerk, zonder dat dit grote schade toebrengt aan mensen, dieren en milieu.

Als het ooit tijd was voor de klap op de vuurpijl is het nu. Oud & Nieuw