GGZ-patiënten misleid door Menzis en NOS

Een week geleden keek ik naar het Journaal en in de opening werd ik geconfronteerd met belangrijk nieuws over de GGZ.

Rob Trip (NOS): Zorgverzekeraar gooit het roer om bij de behandeling van depressies. Niet het aantal behandelingen maar de resultaten gaan de vergoeding bepalen. Er is bijval maar ook kritiek op deze nieuwe aanpak. (…) Bij een nieuwe heup of een gebroken been in het gips gebeurt het al. De zorgverlener krijgt uitbetaald door de verzekeraar op basis van behaalde resultaten. Menzis, een van de grootste verzekeraars in Nederland gaat dit nu ook doen in de Geestelijke gezondheidszorg, de GGZ. Bij de behandeling van depressies, sneller resultaat leidt tot een hogere vergoeding. Dat is niet onomstreden maar volgens Menzis moet dit wel.

Bas van Riet Paap (Menzis): Wie zien dat de afgelopen jaren het aantal cliënten in zorg in de GGZ enorm toeneemt. En wanneer wij niets doen met elkaar dan wordt de zorg onbetaalbaar. Het wordt erg duur!

Rob Trip (NOS): Als je naar de cijfers kijkt moet er wel wat veranderen in de aanpak van de geestelijke gezondheidszorg. Het wordt in de toekomst na de ouderenzorg waarschijnlijk de grootste kostenpost in de zorg. In 2015 waren de kosten voor psychische stoornissen bijna 21 miljard euro. En als er niets veranderd dan stijgen die kosten in 2040 tot bijna 47 miljard euro. Vanaf komend jaar gaan ze bij Menzis die nieuwe manier vergoeden bij de behandeling van depressies en angststoornissen. Het gaat om behandelingen van maximaal een jaar en dus niet om mensen met chronisch depressies. (NOS-journaal 13-08-2018)

Menzis spreekt zelf over een zorgrevolutie. De week daarna moesten de woordvoerders van Menzis overuren maken om op sociale media alle boze reacties van psychiaters en psychologen te beantwoorden. Later verschenen ook artikelen in de kranten, bijvoorbeeld de Volkskrant en NRC.

Veel kritiek had betrekking op het verplichte gebruik van ROM-vragenlijsten. Om bij de GGZ-aanbieder de kwaliteitsverbetering te monitoren wil Menzis dat zij gebruik maken van een privacygevoelig, invalide en bureaucratisch vragenlijstje dat door vriend en vijand al is afgeschreven : de Routine Outcome Measurement (ROM).

Keurmerk In 2014 is afgesproken in het Bestuurlijk Akkoord GGZ dat niet-chronische depressies en angststoornissen worden behandeld in de Generalistische Basis GGZ. Menzis wil dat de bij hen aangesloten psychologen beschikken over het Keurmerk Basis GGZ. Dit is een voortzetting van het Mirro-concept van Achmea waarover GGZ-Nederland in 2014 schreef over ‘machtsmisbruik’ en ‘eenheidsworst in de behandelkamer’. Menzis spreekt echter over een stap vooruit: “We vinden dit keurmerk een belangrijke stap voorwaarts in de ontwikkeling van de kwaliteit en doelmatigheid in de GBGGZ”.

Intussen heeft de tijd niet stil gestaan en hebben GGZ-aanbieders, zorgverzekeraars en cliënten/patiëntenorganisaties gezamenlijk kwaliteitsnormen vastgesteld voor de GGZ. Per 1 januari 2017 zijn alle GGZ-aanbieders verplicht om te voldoen aan de normen van een landelijk kwaliteitsstatuut. Het KIBG-keurmerk dat Menzis wil invoeren voegt niets toe aan dit landelijk kwaliteitsstatuut. Deze overlap is niet alleen geconstateerd door de Landelijke Vereniging van vrijgevestigde psychologen (LVVP) maar ook door zorgverzekeraars als Zilveren Kruis.

Met de introductie van het commerciële KIBG keurmerk bij Menzis krijgen de psychologen te maken met nog meer overbodige bureaucratie en wordt bij de verzekerden ten onrechte de suggestie gewekt dat psychologen met een KIBG-registratie ‘value-based’ werken en andere collega’s niet.

Misleidende cijfers NOS en Menzis Menzis meldde in het NOS-journaal dat zij het roer omgooien bij hun vergoedingen omdat GGZ-zorg onbetaalbaar wordt. De NOS en Menzis illustreerden dit met verontrustende cijfers. Deze cijfers kloppen echter niet. Ten onrechte werd er gesproken over een toename van kosten voor psychische stoornissen van bijna 21 miljard euro in 2015 en bijna 47 miljard euro in 2040. De werkelijke GGZ-kosten zijn echter veel lager. Volgens het RIVM bedragen de kosten van GGZ 6,1 miljard en niet 21 miljard. Ten onrechte zijn de kosten voor dementie en verstandelijke beperkingen opgeteld bij de kosten van psychische stoornissen.

Ervan uitgaande dat de value based healthcare niet geldt voor dementen en zwakbegaafden en dat de RIVM de groeiontwikkeling correct heeft voorspeld kan de Minister van Financiën in 2040 constateren dat er tussen 2015 en 2040 een bedrag van 370 miljard Euro minder is uitgegeven aan de GGZ dan in 2018 is voorspeld door de NOS en Menzis. De vraag kan gesteld worden of de introductie van de ‘value based health care’ in de GGZ door Menzis een zorgrevolutie inluidt of gaat het hier slechts over een ‘opgewarmde prak’?