Geen boterzachte beloftes, maar keiharde garanties voor Groningen

Uit  onderzoek van dagblad Trouw bleek  gisteren dat Shell de NAM boekhoudkundig op afstand heeft gezet. Hierdoor zou Shell niet meer juridisch aansprakelijk zijn voor de schulden van de NAM. Een onacceptabele ontwikkeling wat de PvdA betreft. Daarom heb ik een spoeddebat aangevraagd en wil de PvdA samen met GroenLinks, de SP en andere partijen in de Kamer een hoorzitting organiseren.

Volgens Shell gaat het louter om een boekhoudkundige kwestie over de jaarrekening. Gisteren deed de directeur van Shell, mevrouw Van Loon, in Nieuwsuur de boterzachte belofte dat Shell de NAM financieel gezond wil houden.

Maar als econoom, opgeleid aan de Rijksuniversiteit Groningen, trap ik daar niet in. De jaarrekening van de NAM laat namelijk heel duidelijk zien dat het eigen vermogen veel te beperkt is, slechts 4%. Normale, gezonde bedrijven houden een buffer van eigen vermogen van 30% of meer aan. Alleen de banken kenden extreem lage percentages eigen vermogen voor de financiële crisis. En we hebben allemaal gezien waar dat toe geleid heeft.

De zeer lage eigen vermogen buffer van de NAM betekent simpelweg dat financiële tegenvallers volledig door lopende inkomsten moeten worden opgevangen. En juist de inkomsten van de NAM zullen de komende jaren flink dalen. De gaswinning moet immers fors omlaag. In ieder geval veel lager dan de 20 miljard kuub waar het Regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en CU nog van uit gaat. Gelukkig heeft de nieuwe minister Wiebes dit inmiddels ook erkend.

Neem Hiltje en Leny Zwarberg uit Termunterzijl die al vier jaar wegens onveiligheid niet in hun huis kunnen wonen. Zij spanden uiteindelijk een rechtszaak aan tegen de NAM en kregen op alle punten van de rechter gelijk. Maar ook nu nog is er voor het echtpaar geen oplossing en staan ze tegenover een leger juristen van Shell.

De reactie van Shell en NAM op het onderzoek van Trouw is precies zoals ze zich al jaren gedragen. Gewetenloos en schaamteloos. Shell probeerde immers al eerder om het Rijk en de politiek te chanteren door te stellen  dat Groningers niet zouden worden gecompenseerd  voor schade als de gaswinning zou worden verminderd.

De PvdA heeft daarom een spoeddebat met de minister aangevraagd. Daaraan voorafgaand willen we Shell, Exxon en NAM deze week in een hoorzitting in de Tweede Kamer ter verantwoording roepen. Wat de PvdA betreft wordt er een speciaal schadefonds van minstens 10 miljard apart gezet door Shell, Exxon en NAM. Geld dat kan worden ingezet om Groningers (en Drenten) met mijnbouwschade recht te doen en waar de juristen en boekhouders van Shell, Exxon en NAM geen trucs meer mee kunnen uithalen. Zonder spijkerharde financiële garanties zijn de boterzachte beloftes van Shell immers helemaal niks waard. Geen boterzachte beloftes maar keiharde garanties voor Groningen