Met de ongelooflijke beelden van Gaza, waaronder die van de honger van mensen zoals in Noord-Gaza waar zelfs de meest elementaire hulp niet arriveert, hier enkele feiten en gedachten over wat er gebeurt respectievelijk zou kunnen gebeuren op de Westelijke Jordaanoever. Het is niet gebaseerd op onderzoek, maar de contouren zijn onmiskenbaar. De ontwikkelingen gaan snel.
1: Het lijkt erop dat Israël werkt aan een nog striktere scheiding van de Westoever van (groot) Jeruzalem. Zo moet volgens het laatste nieuws van studenten de Abu Dis Universiteit ten oosten van Jeruzalem haar campus opsplitsen in een deel voor de studenten van de Westoever en een ander deel voor studenten uit Jeruzalem. Normaal gesproken zijn de lessen gemengd. Er gaat een “hek” door de universiteit en de campus lopen. Dit creëert natuurlijk een enorme complexiteit van academische organisatie, zo niet chaos. Universiteiten in Bethlehem geven momenteel les op hybride wijze, waarbij veel Jeruzalemse studenten - vooral jonge mannen die vaak meer geïntimideerd worden bij controleposten - ervoor kiezen om niet fysiek aanwezig te zijn bij de lessen. Met de komst van Ramadan binnenkort lijkt het erop dat alleen Palestijnen van 70 jaar en ouder uit de Westelijke Jordaanoever de controleposten van Jeruzalem op vrijdag kunnen passeren om de Al-Aqsa Moskee te bezoeken.
2: Scheiding van de noordelijke Westoever van de zuidelijke Westoever. Naast de zgn. container-controlepost op de Wadi Nar-weg ten oosten van Jeruzalem lijkt er nog een controlepost te komen, in de buurt van de stedelijke nederzetting Maale Adumim op de weg van Jeruzalem naar Jericho. De weg van Bethlehem naar Ramallah via Jeruzalem en terug duurt momenteel al veel langer dan in het verleden. Een collega van mij vertelde me dat zijn laatste reis heen en terug 4,5 uur duurde. Echtgenote Mary laat me foto's zien op sociale media van enorme autofiles op zanderige en hobbelige wegen. Onlangs is in Israël besloten dat direct naast Maale Adumin een andere stedelijke nederzetting zal komen, Mishmar Yehuda. De scheiding van het noordelijke deel van de Westelijke Jordaanoever van het zuidelijke, gemarkeerd door Israëlische nederzettingen en wegversperringen of controleposten, maakt een Palestijnse staat op de Westelijke Jordaanoever nog meer illusoir dan deze nu al is. Het plan van Israël lijkt de Westelijke Jordaanoever in fasen te annexeren, te beginnen in de gebieden rond "groot Jeruzalem".
3: Een andere relevante ruimtelijke ontwikkeling wordt aangegeven door de Israëlische vredesactivist Yuval Abraham in een artikel in 972+. Hij merkt op dat de belangrijkste wegen op de Westelijke Jordaanoever, ook die tussen de Palestijnse steden, in zekere mate zijn overgenomen door kolonisten en het leger, en dat de kleinere bochtige wegen tussen de dorpen worden overgelaten aan Palestijnen om te reizen. Kolonisten zijn actief betrokken bij het creëren van deze ruimtelijke manifestatie van Israëlische suprematie.
Gaza is volledig onleefbaar gemaakt. De Westelijke Jordaanoever is nog niet onleefbaar, maar ik kan niet ontsnappen aan de indruk dat het er bijna uitziet alsof het daarvoor is bestemd. Dat wil zeggen, onleefbaar voor de Palestijnen. Enkele dagen geleden, tijdens een inval van het Israëlische leger in Beit Sahour ten oosten van Bethlehem, werd Palestijnse bewoners verteld: "Ga toch [gewoon] weg."