Franse conservatieven willen inclusief taalgebruik wettelijk verbieden

De strijd tegen de vooruitgang wordt ook in Frankrijk door rechts hard gevoerd. Het nieuwste slagveld is de Franse taal. De rechtse partij Les Républicains die steeds meer populistische trekken vertoont heeft in de Senaat met succes een wetsvoorstel ingediend om het gebruik van inclusieve taal te verbieden. Daarbij wordt gedoeld op de onder jongeren en progressieven populaire gewoonte om woorden zowel mannelijk als vrouwelijk te maken. In de Franse taal is dat onderscheid prominent aanwezig.

Een voorbeeld van inclusief taalgebruik is de toepassing van een zwevende punt. Zoals bijvoorbeeld in musicien·ne·s, een vorm die zowel de mannelijke musicus (musicien) als de vrouwelijke musicienne bevat. Zo ook citoyen·ne·s als het gaat om zowel een mannelijke burger (citoyen) als een burgeres (citoyenne).

De praktijk is weliswaar niet wijdverbreid maar wel populair in politieke geschriften, schrijft The Local. De door LR-leidster Pascale Gruny ingediende wet verbiedt het gebruik van dergelijke woorden in onder meer overheidsdocumenten, vacatures, contracten en andere officiële teksten.

De wet richt zich met name tegen het gebruik van het begrip iel, een samensmelting van il (hij) en elle (zij). De Academie Française, het instituut dat zich richt op bescherming van de Franse taal, heeft het inclusieve taalgebruik al eerder een 'dodelijk gevaar' genoemd. Voorstanders wijzen er op dat de nieuwe praktijk juist niemand meer uitsluit in het land van égalité en liberté. Peilingen tonen dat een overgrote meerderheid (63 procent) van de jonge Fransen - tot 34 jaar - de voorkeur geeft aan inclusief taalgebruik. Onder de 65-plussers is slechts 36 procent voorstander.

De argumenten van de tegenstanders zijn opvallend creatief. Zo stelt een woordvoerder van Les Républicains dat het nieuwe taalgebruik een groot probleem zou zijn voor dyslectici en analfabeten. De wet staat het overigens wel toe om beide geslachtsvormen naast elkaar te gebruiken, zoals bijvoorbeeld in 'volksvertegenwoordigers en volksvertegenwoordigsters', of 'mierenneukers en mierenneuksters'.

Linkse politici hebben het wetsvoorstel krachtig veroordeeld. De socialistische senator Yan Chantrel noemt het "ongrondwettig, achterwaarts en reactionair" en onderdeel van de constante conservatieve gewoonte om de zichtbaarheid van vrouwen te bestrijden. Inclusief taalgebruik is juist populair bij links.

President Macron mengde zich maandag in de strijd en verklaarde dat Frankrijk niet mee moet gaan met "modetrends", wat op zich ook een opmerkelijke uitspraak is vanuit het mekka van de mode-industrie. "In deze taal. is de neutrale vorm mannelijk."

Om het wettelijk verbod echt rechtsgeldig te maken moet het ook goedgekeurd worden door de Franse Tweede Kamer, de Assemblée Nationale. Die kans is klein omdat de progressieve krachten daar veel beter vertegenwoordigd zijn.

cc-foto: Jeanne Menjoulet