Frankrijk waarschuwt voor dreigende voedselcrisis

De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian waarschuwt de EU voor het dreigende gevaar van een "zeer ernstige" wereldwijde voedselcrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Zowel Rusland als Oekraïne zijn immense graanleveranciers. Alleen al de helft van alle graanimport in Afrika is afkomstig uit deze twee landen. Voedselprijzen zijn wereldwijd al aan het stijgen als gevolg van het conflict. De export uit Oekraïne is na de invasie en de de aanvallen op havensteden aan de Zwarte Zee stil komen te liggen. Het is ernstig de vraag of de boeren van het land dit jaar in staat zullen zijn te oogsten, schrijft de Europese politieke nieuwssite Politico. Daarnaast heeft Rusland een verbod op de export van graan ingesteld. Poetin zet voedsel daarmee in als wapen in zijn oorlog. Vooral arme landen zullen er door getroffen worden maar ook China, India en Turkije zijn er zeer afhankelijk van.

"We moeten snel optreden in deze nieuwe situatie," verklaarde Le Drian maandag vooraf aan de top van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten in Brussel. "Het zijn niet de sancties die de problemen veroorzaken, het is de oorlog," verduidelijkte hij, "want er zijn geen sancties tegen voedselhandel. Het is de oorlog die steeds problematischer wordt en dat kan morgen het risico van hongersnood met zich meebrengen."  Oekraïne levert 11,5 procent van de wereldwijde graanproductie, Rusland 16,8 procent.

Deutsche Welle, de internationale nieuwssite van de Duitse publieke omroep, verzekert dat de wereldwijde graanproductie voldoende is om iedereen te voeden. Het slechte nieuws is wel dat de prijzen ervan steeds meer stijgen en dat het graan niet overal groeit waar het nodig is. Veel landen vrezen hongersnood en voedselrellen. Die laatste kunnen politieke aardverschuivingen in gang zetten. De Arabische Lente bijvoorbeeld ontsprong mede als gevolg van hoge broodprijzen.

De graansilo's van de Europese Unie zijn goed gevuld maar dat is in vergelijking met de rest van de wereld uitzonderlijk. De Unie is ooit mede opgericht om hongersnood in Europa voor eens en altijd te voorkomen. Andere landen beschikken amper nog over voedselvoorraden. Dat maakt het ook onmogelijk om uit te wijken naar alternatieven, legt een woordvoerder van Welthungerhilfe uit.

Al Jazeera meldt dat in Indonesië een tekort aan noedels aan het ontstaan is. Waar dat precies door veroorzaakt wordt, is nog niet helemaal duidelijk maar er wordt een verband vermoed met de oorlog.

In Bangladesh zijn de prijzen voor plantaardige olie met 42 procent gestegen, graan met 39 procent. Landen die zwaar afhankelijk zijn van - voorheen goedkoop - Russisch graan hebben vaak te weinig geïnvesteerd in de eigen productiecapaciteit. Martin Häusling, europarlementariër voor de Groenen, stelt dat de EU arme landen te hulp moet schieten door graan te leveren. "De EU heeft een zelfvoorzienend niveau van boven de 100 procent op veel gebieden van agrarische productie en is een netto-exporteur. Brood kan misschien hier iets duurder worden maar elders zullen mensen sterven zonder voldoende voedsel."  Op YouTube, de onuitputtelijke bron voor de verspreiding van paniekverhalen, wemelt het inmiddels van de complotvideo's over voedseltekorten. Honger kan de nieuwe voedingsbodem voor wappies worden.

In Nederland wordt de voedselproductie bedreigd door de hoge gasprijzen, meldt het AD. Veertig procent van de glastuinbouwers zou overwegen te stoppen als er geen hulp van de overheid komt. "Als gevolg van de Oekraïnecrisis schieten de prijzen van gas door het dak. Tegelijkertijd staan de prijzen onder druk doordat een deel van de vraag is weggevallen. De export naar Rusland en Oekraïne is volledig opgedroogd, waardoor bloemenkwekers deze exportwaar nu ook op de Nederlandse markt verkopen."

Saillant is dat de glastuinders die hun bedrijf hebben verduurzaamd de dans ontspringen. De krant spreekt met Rob Baan, de eigenaar van Koppert Cress:  "Twaalf jaar geleden werd hij nog voor gek verklaard en weggezet als een geitenwollensokkentype, maar nu is hij spekkoper. ,,Ik had twaalf jaar geleden zoiets van dit moet anders. Cressen, waaronder tuinkers, zijn een luxe product, daar hoort geen fossiele energie bij. Ik gooide het roer om, omdat ik het echt wilde.” Baan heeft nu - in tegenstelling tot veel collega’s - geen centje pijn: zijn cressenkwekerij is voor nagenoeg 100 procent duurzaam (‘alleen de verpakking niet’). Hij heeft geen gas nodig, omdat warmte uit de kas in de grond wordt opgeslagen. Die warmte wordt vervolgens in de wintermaanden naar boven gehaald en de kas in gepompt. ,,Dit is nu de meest duurzame kas ter wereld”, zegt hij."

cc-foto: Let Ideas Compete