Foute kassabonnen in supermarkt zijn door consumenten nauwelijks te achterhalen

Bewuste of onbewuste misleiding van de consument ligt in de supermarkt op de loer.

De dagelijkse boodschappen zijn inmiddels in Nederland zo duur geworden dat iedere consument er zeker van wil zijn dat de prijs zichtbaar op het schap in de supermarkt ook op een juiste manier is verwerkt in de barcode van het product of artikel. Opdat na het scannen bij de kassa niet een hogere prijs moet worden betaald.

Voor consumenten is het lastig dat op het product zelf de prijs niet meer staat vermeld. Dat verhindert een goede zorgvuldige controle van fouten op de kassabon.

De Consumentenbond kwam in november 2022 met de uitkomsten van een onderzoek waaruit bleek dat supermarkten nog steeds foutieve kassabonnen konden opleveren waarbij aanbiedingen en kortingen niet altijd op een juiste wijze op de kassabon waren verwerkt. Met gevolg dat de consument te veel betaalde. Consumenten doen er derhalve verstandig aan om hun kassabon altijd goed te controleren op mogelijke fouten.

Alleen die controle is in veel gevallen feitelijk onmogelijk. Zeker als de fouten niet te maken hebben met aanbiedingen of kortingsacties waarvan de consument zich goed bewust is en die bij een kassaboncontrole de consument nog goed herinnert.

Fouten kunnen, los van acties en aanbiedingen, namelijk ook veroorzaakt worden omdat bewust of onbewust de prijs op het schap niet overeenkomt met de barcode van het product waarvan de barcode bij de kassa wordt gescand. Dan kan het letterlijk gaan om een fors prijsverschil van één of meer producten. Waar de consument als die zijn boodschappen afrekent de exacte prijs van het product zoals dat op het schap stond vermeld vergeten is en een kassaboncontrole nauwelijks zin heeft. 

Bewuste of onbewuste misleiding van de consument ligt dus in de supermarkt theoretisch op de loer.

De consument moet dus altijd 100 procent vertrouwen op de supermarkt dat die de prijs op het schap in de software van de kassa ook daadwerkelijk één op één overneemt. Waardoor de consument de prijs die zichtbaar is op het schap altijd ook daadwerkelijk betaalt.

Zelf ben ik deze week twee keer slachtoffer geworden van deze voor supermarkten lucratieve vergissing of fout. Ik kwam de eerste keer daar toevallig achter. Omdat ik van hetzelfde product twee varianten in mijn hand had gehad met een opmerkelijk prijsverschil van 64 eurocent op één product.

Ik had de goedkoopste variant in mijn mandje gedaan en de prijs van de duurste variant was vers in mijn geheugen opgeslagen toen ik naar de zelfscan ging om de boodschappen af te rekenen. Normaal controleer ik nooit kassabonnen. Maar nu gleed toch vluchtig mijn blik erover en zag dat de hoogste prijs in plaats van de laagste prijs op de bon stond. Ik had dus aantoonbaar te veel betaald.

Enkele dagen later kocht ik in een ander filiaal hetzelfde product en zag op de kassabon dezelfde fout staan. De foutieve prijs was dus nog niet hersteld.

De directie van de betrokken supermarkt heb ik juridisch hierover aangesproken en hen gevraagd mij te informeren over de oorzaak van deze fout. Misbruik maken van het gegeven dat consumenten in hun hoofd niet alle individuele prijzen onthouden van hun boodschappen en dus bewuste fouten in de kassabon niet kunnen achterhalen kan theoretisch een mooi extra verdienmodel voor supermarkten zijn. 

Digitalisering is niet altijd een zegen en verbetering. Zeker niet als de consument zelf niet meer de prijs op de verpakking vermeld ziet staan en moet vertrouwen dat de supermarkt de prijs op het schap zo verwerkt in de te scannen barcode dat de consument altijd gegarandeerd de prijs betaald welke op het schap staat vermeld.