Financiën zal breekpunt worden voor programkabinet
Het door informateur Kim Putters voorgestelde programkabinet zal alleen tot stand kunnen komen als de partijleiders van PVV, BBB, NSC en VVD onmetelijk ver over hun eigen schaduw heenstappen.
Er zullen ongetwijfeld onderwerpen zijn waar partijen na lange onderhandelingen uit kunnen komen omdat het alternatief van nieuwe verkiezingen voor drie van de onderhandelende partijen een slechtere uitkomst zal zijn. Alleen Geert Wilders heeft, zoals de peilingen nog steeds uitwijzen, baat bij nieuwe verkiezingen.
Verwacht mag worden dat de PVV, in ruil voor het opgeven van het premierschap van Geert Wilders, een forse compensatie zal opeisen op onderdelen die vermoedelijk veel geld gaan kosten.
PVV en BBB hebben over de uitgaven van de overheid geheel andere opvattingen dan de meer behouden visies daarover van de VVD en NSC. Deze laatste partijen willen zich strak houden aan de in de EU afgesproken begrotingsregels en de omvang van de toegestane staatsschuld. BBB en PVV huldigen daarentegen het standpunt dat tijdelijk best flink meer geld uitgegeven kan worden en EU-wet- en regelgeving geen hinderpaal mag zijn voor het kunnen realiseren van belangrijke punten uit hun partijprogramma’s.
Nu de rechtsstatelijkheid tussen de onderhandelende partijen geen probleem meer is, zal het eerstvolgende potentiële struikelblok het onderwerp financiën zijn. Om de onderlinge verschillen tussen de partijen daarover te kunnen overbruggen zullen alle onderhandelende partijleiders wereldrecords “over je schaduw stappen” moeten vestigen om de Kim Putters-variant van een programkabinet daadwerkelijk tot stand te kunnen brengen.
Om verder geen onnodige tijd te verliezen doet de nieuwe informateur er verstandig aan om in de volgende onderhandelingsronde het onderwerp financiën als eerste op de agenda te zetten.
Verwacht mag worden dat op dit thema geen brug geslagen kan worden tussen VVD en NSC aan de ene kant en BBB en PVV aan de andere kant. De kans op nieuwe verkiezingen is dan ook nog steeds heel groot.