Financiële autoriteiten zaaien onnodig angst over bitcoins

Steek je kerstbonus niet in bitcoin, waarschuwde de AFM in december, en stap zeker niet met geleend geld. Verstandig advies. Vertegenwoordigers van twee leidende Nederlandse banken die ik heb geïnterviewd [voor mijn zojuist verschenen boek Bitcoin en blockchain, de ontregelende opmars van cryptocurrency’s ], noemen het koersrisico als reden voor het feit dat zij geen bitcoinproducten aanbieden.

Toch is deze bitcoinfobie overdreven. Risico is niet iets absoluuts dat de bitcoin wel heeft en andere financiële producten niet. Van de bitcoin en andere cryptomunten wordt gezegd dat hun waarde kan verdampen. Dat is inderdaad het worst cast scenario maar historische voorbeelden zijn er niet. Van aandelen wel: denk aan RSV, KPN Qwest, Baan, Enron, Lehman Brothers. ‘Echte’ valuta’s kunnen lijden aan hyperinflatie zoals heel Zuid-Amerika weet en Duitsland ook. Toch hebben banken er geen problemen mee hun klanten in deze producten te laten beleggen.

Zorgplicht De koersrisico’s van cryptovaluta zijn heel goed te beteugelen. Dat je niet moet speculeren met geleend geld is logisch. Een veelgehoorde wijsheid over cryptocurrency is: beleg niet meer dan je je kunt permitteren te verliezen. Het aardige van dit vanzelfsprekende advies is dat een bank het voor zijn klanten makkelijk zou kunnen formaliseren. Een bitcoinrekening kun je koppelen aan een spaarrekening en je kunt het in bitcoin te steken bedrag maximeren op pakweg 10% van de waarde van de gespaarde euro’s. Zo loopt de klant geen onaanvaardbaar risico. Je kunt je zelfs afvragen of een bank die zo’n product niet aanbiedt, en zo zijn klanten de kans op een mooi rendement onthoudt, zijn zorgplicht goed vervult.

Het mooie van bitcoin is intussen dat je er geen banken voor nodig hebt – niet om betalingen te doen, en ook niet om erin te beleggen. Een bitcoinbelegger kan met een slimme strategie ook zelf zijn risico’s beperken. Behalve aan het maximeren van je inleg kun je daarbij denken aan stapsgewijs instappen. Verdeel je budget bijvoorbeeld in tien tranches. Investeer het eerste deel op een willekeurig moment. Stijgt dan de koers met 10%? Mooi, je hebt al winst. Investeer de volgende 10%. Of is de koers 10% gedaald? Ook mooi, nu heb je de tweede tranche met korting. Enzovoort. Een alternatief is om tussenpozen te hanteren van een vaste duur, bijvoorbeeld een maand. In alle gevallenbeperk je het koersrisico.

De oude beleggerswet dat bij minder risico een lager potentieel rendement hoort, blijft opgaan: als de koers alleen maar stijgt, ben je met zo’n strategie minder goed af. Een risico dat vooral bij bitcoin opvalt is uitstaprisico. Legio zijn de verhalen van bitcoinbezitters die hun winst hebben genomen en dat later betreurden omdat de waarde bleef toenemen. Echte bitcoinfans hebben daarom een simpele strategie: altijd vasthouden. Toch zit hier een tegenstrijdigheid in. Winst heb je pas als je ‘m neemt en wie zijn geld nooit uitgeeft, heeft er niets aan.

Flappentap Daarom heb ik de strategie ontwikkeld van het microcashen. Dat is de zojuist beschreven inlegstrategie in z’n achteruit. Beschouw je bitcoinvermogen na je besluit om te gaan cashen als een flappentap. Incasseer bijvoorbeeld iedere maand één procent. Niet iedere maand 1% van het oorspronkelijke bedrag – dan zou het na 100 maanden op zijn. Nee, elke maand 1% van het tegoed van dat moment. Dan heb je na vijf jaar nog 55% van het oorspronkelijke aantal bitcoins over en na tien jaar nog 30%. Het raakt nooit op. Zolang de koers van de bitcoin omhooggaat, blijf je meeprofiteren en kan je maandelijkse toelage zelfs stijgen. Mocht de koers ooit definitief instorten, dan heb je in elk geval een deel van je winst genomen.

De koersrisico’s van cryptovaluta zijn reëel en groot. Maar ondernemen is kansen zien in plaats van bezwaren. Met een beetje creativiteit kunnen zowel financiële dienstverleners als particuliere beleggers de risico’s van cryptocoins binnen aanvaardbare grenzen houden.

Herbert Blankesteijn is presentator bij BNR en heeft posities zowel in euro’s als in bitcoin. Van hem verscheen zojuist Bitcoin en blockchain, de ontregelende opmars van cryptocurrency’s (Lenthe Publishers).

Cc-foto: Vuong Bitcoin