Femminicidio

Woensdag was het weer zover: Ester Pasqualoni, een 53-jarige arts, is doodgestoken voor het ziekenhuis in Sant’Omero waar zij werkte. Het vermoeden is dat de dader een stalker is waar zij al twee keer aangifte tegen deed – aangiften waar vervolgens niets mee gedaan is. De RAI toont in dergelijke gevallen een tellertje boven in beeld tijdens het nieuws met het aantal gevallen van femminicidio dit jaar.

Femminicidio, femicide in het Engels, is “systematisch geweld tegen vrouwen uit patriarchale motieven, met als doel de instandhouding van de ondergeschiktheid van de vrouw en de vernietiging van de persoonlijke identiteit middels fysieke of psychische onderwerping, met de dood tot gevolg.” La Repubblica noemt het eenvoudig het fenomeen van geweld tegen vrouwen binnenshuis – het is min of meer hetzelfde fenomeen wat vroeger met de schandalige term crime passionel werd aangeduid.

Politiek en media hebben het probleem opgepakt; er is veel aandacht voor femminicidio, en het wordt zonder omhaal gepresenteerd als een Italiaans probleem. De teller voor 2016 staat tussen 110 en 120. Elke drie dagen wordt in Italië een vrouw vermoord door haar agressieve man, vriend, ex of stalker, en dat is nog maar het topje van een enorme ijsberg van geweld tegen vrouwen. Maar hoe is dat nu in Nederland?

Allereerst is het begrip feminicide of femicide in Nederland niet gebruikelijk. Het dichtst bij een begrip van de Nederlandse situatie kom ik via het CBS, wat in 2015 schreef dat ‘Meer dan de helft van de vrouwen is (vermoedelijk) vermoord door de partner of een ex’. Dat zou voor 2015 betekenen dat minstens 22 vrouwen slachtoffer zijn geweest van femicide. In Italië vielen in datzelfde jaar 128 slachtoffers te betreuren. Omdat Italië 3,5x zo veel inwoners heeft als Nederland, is het probleem in Italië dus meer dan anderhalf keer zo groot.

Maar dat wil nog niet zeggen dat er in Nederland geen probleem is. Mijn vraag is dan ook waar de statistiek blijft voor dit specifieke fenomeen. Het CBS geeft geen thuis, zelfs niet als je zoekt op gendergerelateerd geweld. Wikipedia kent geen Nederlandse pagina feminicide – wel een aantal niet bijster informatieve pagina’s over aanverwante zaken als partnergeweld en huiselijk geweld. En wat die zaken betreft, zijn er in het verleden verontrustende signalen opgedoken over de Nederlandse situatie.

Aan de slag ermee!