Experts: Klimaatcrisis is vrijwel onomkeerbaar geworden
De aarde is hard op weg het punt te bereiken waarop de klimaatdoelen van Parijs niet langer haalbaar zijn. In het Parijse akkoord is onder andere afgesproken de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. De afgelopen maanden zijn op land en zee alle hitterecords gebroken, waardoor de klimaatcrisis volgens klimaatexperts vrijwel onomkeerbaar is geworden.
Begin juni kwamen in het Duitse Bonn overheidsvertegenwoordigers bijeen om de volgende klimaattop voor te bereiden, later dit jaar in november. Op dat moment lag de gemiddelde landtemperatuur wereldwijd gedurende meerdere dagen boven die gevreesde 1,5 graad. Hoewel het niet voor het eerst is dat die drempel werd overschreden, is het wel de eerste keer dat dit gebeurde op het noordelijk halfrond. Tegelijkertijd werden ook de temperatuurrecords boven zee gebroken.
Die hogere temperaturen zijn het gevolg van een letterlijk dodelijke combinatie van factoren. De opwarming van de aarde is daarbij de belangrijkste, zeggen experts. Daar komt bij dat het weerfenomeen El Niño is begonnen, waarmee een einde is gekomen aan een relatief koele periode op aarde, wat de temperaturen dus verder stuwt. Extreme hitte met doden tot gevolg was de afgelopen periode al te zien in Canada, de Verenigde Staten, Mozambique, India, China, Iran en Vietnam, maar ook in Europa in Spanje. De vrees is dat de dodelijke hittezomer van vorig jaar vanaf nu een jaarlijks terugkerend fenomeen zal zijn.
De hevige bosbranden van vorige maand in Canada, die ook delen van het noorden van de Verenigde Staten onder een dikke mist bedolf, zorgde voor een extreme koolstofemissie die de klimaatcrisis nog eens verergert. De huidige hittegolf in het zuiden van de VS zorgt ervoor dat duizenden dode vissen op Texaanse stranden aanspoelen. Tegelijkertijd zorgt de opwarming van het water aan de Californische kust voor een wildgroei aan verstikkende algen, die op hun beurt weer de dood van vele zeeleeuwen en dolfijnen veroorzaakt.
Piers Forster, hoogleraar klimaatfysica aan de Universiteit van Leeds noemt de huidige weersomstandigheden ‘een teken van wat komen gaat’. En ook Li Shuo, senior klimaatadviseur van Greenpeace in Beijing, spreekt van ‘het moment van de waarheid’ voor de mensheid en de planeet. Vermoedelijk zijn er komende week nieuwe gesprekken tussen de VS en China, de twee grootste CO2-uitstoters op de wereld, over het terugdringen van die uitstoot. Li heeft er weinig vertrouwen in. Hij denkt niet dat beide partijen in staat zullen zijn werkelijk ingrijpende maatregelen te nemen: ‘De politiek staat dat niet toe’.
De vorige klimaattop die werd gehouden in het Egyptische Sharm-el-Sheikh liep uit op een regelrecht fiasco. Het lukte landen niet om overeenstemming te bereiken over de te nemen maatregelen op de opwarming van de aarde te beperken. Dat lukte het jaar ervoor in Glasgow nog wel, maar sindsdien is de uitstoot alleen maar toe- in plaats van afgenomen. Vorige week waarschuwde de Rekenkamer dat de Europese Unie bij lange na niet op koers ligt om haar eigen klimaat- energiedoelstellingen te halen.