EU start traject om extreemrechtse Hongaarse premier Orbán verder te straffen voor aantasten rechtsstaat

De Europese Commissie (EC) heeft juridische stappen aangekondigd tegen de extreemrechtse regering van de Hongaarse premier Viktor Orbán. Een nieuwe wet die de privacy van Hongaarse burgers schendt zonder enige tussenkomst van een rechter, is volgens de EC een schending van de democratie en EU-wetgeving. De aangekondigde stap zet de verhoudingen tussen de Europese Unie en Hongarije verder op scherp.

Het draait allemaal om een wet die in december door de regerende Fidesz-partij door het Hongaarse parlement werd geloodst. Die wet geeft de overheid buitensporige bevoegdheden om onderzoek te doen naar Hongaren, met name zij die werkzaam zijn in de publieke sector. Een nieuw daartoe opgericht bureau wordt geleid door een persoon met nauwe banden met Fidesz, en kan de Hongaarse inlichtingendiensten vragen onderzoek te doen naar en informatie over te dragen over individuen en organisaties, alles zonder gerechtelijk toezicht.

De Europese Commissie laat Orbán in een eerste schriftelijke waarschuwing weten, dat zijn regering daarmee “het beginsel van de democratie en het recht van EU-burgers” schendt, waaronder “het recht op bescherming van persoonsgegevens, de vrijheid van meningsuiting en informatie, de vrijheid van vereniging, het kiesrecht van EU-burgers, het recht op een eerlijke toegang tot de rechtsspraak en op een eerlijk proces”. Ook binnen Hongarije klinkt er kritiek. Het handjevol onafhankelijke media dat nog actief is, waarschuwt dat de wet de persvrijheid verder aan banden legt en dat die “deel uitmaakt van de poging van de regering om alle kritische stemmen het zwijgen op te leggen”.

De formele waarschuwing komt op een moment dat de relatie tussen de EU en Hongarije toch al flink verzuurd is. De afgelopen maanden lag Hongarije op ramkoers met de EU omdat Orbán toenadering blijft zoeken tot de Russische dictator Vladimir Poetin. Daarnaast is er al jaren woede vanuit de EU omdat Orbán de een na de andere wet doorvoert die de democratische rechtsstaat ondermijnen. Onlangs besloot de Europese Unie een deel van de EU-financiering bestemd voor Hongarije in te houden omdat Orbán de rechtsstaat in Hongarije in gevaar brengt.

De Europese Commissie laat weten dat Hongarije twee maanden de tijd heeft om op de brief te reageren.