De Europese Commissie is woensdag met het proces gestart om Polen de stemrecht in Brussel te ontnemen. In een poging om de ultrarechtse regering van Polen te dwingen de democratie in het land niet om zeep te helpen, grijpt de Europese Commissie naar dit middel. Eerder probeerden bondskanselier Angela Merkel en premier Mark Rutte nog op Polen in te praten, maar het mocht niet baten. De regering van het land besloot het Grondwettelijk Hof te beperken, waardoor ze in een conflict met de Europese Commissie is gekomen. Nederlandse juristen omschreven nog hoe leden van het Hof openlijk worden bedreigd, gemanipuleerd en tegengewerkt. De onafhankelijkheid van de rechterlijke macht is dan ook niet meer gegarandeerd. Tegelijkertijd manipuleert de regering rechterlijke benoemingen en media en worden besluiten zo snel mogelijk door het Parlement gejast; er wordt niets besproken met Brussel.
De Europese Commissie heeft de 27 andere lidstaten formeel geadviseerd dat de plannen rondom de Poolse wetgeving van de Poolse regering de fundamentele waarden bedreigen van wat je kunt verwachten van een democratische rechtsstaat, waaronder dus een onafhankelijke rechterlijke macht. De Europese Commissie adviseert de 27 lidstaten Polen formeel te waarschuwen, vooruitlopend op verdere mogelijke sancties. Van de 27 lidstaten moeten er 22 instemmen met de in werking treden van ‘Artikel 7’. Niet eerder is er in de Europese Commissie gesproken over de zogenoemde ‘nucleaire optie’.
Volgens commissievoorzitter Frans Timmermans heeft regeringspartij PiS de afgelopen twee jaar maar liefst 13 nieuwe wetten doorgevoerd die een situatie creëren waarmee de overheid ‘systematisch kan interfereren met de samenstelling, de bevoegdheden, het bestuur en de werking van de rechterlijke macht’. Die wetswijzigingen gingen over de hervorming van het constitutionele hof waardoor de regering in de praktijk niet meer gecontroleerd kan worden. Met een andere wetswijziging zou de overheid de mogelijkheid krijgen om te alle tijden in te grijpen bij grote televisiekanalen.