Ernstige ontwikkeling klimaatcrisis: Amazone stoot meer CO2 uit dan het opneemt

Een deel van het Amazone-regenwoud stoot als gevolg van ontbossing en de klimaatcrisis nu meer CO2 uit dan het kan opnemen. Dat concludeert een internationaal team van wetenschappers na jarenlange metingen vanuit de lucht boven het gebied. Het is de meest omvangrijke studie op dit gebied ooit, de bevinden zijn gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Nature.

De meeste uitstoot wordt veroorzaakt door bosbranden, waarvan een groot deel is aangestoken om land vrij te maken voor de productie van soja, onder meer bestemd voor de veeteelt. De nieuwe berekeningen betekenen een forse kentering in de klimaatcrisis, omdat planten zo’n 2 procent meer CO2 opnemen dan ze uitstoten, wat sinds 1960 ongeveer 25 procent van de fossiele brandstofuitstoot heeft gecompenseerd. Dat positieve effect verdwijnt nu, want de klimaatverandering in een stroomversnelling brengt.

Volgens de wetenschappers is daarnaast de ontdekking dat een deel van het woud nu zelfs zonder bosbranden meer CO2 uitstoot, bijzonder verontrustend. De precieze oorzaak daarvan is nog niet duidelijk, maar het is hoogstwaarschijnlijk het gevolg van de ontbossing en branden die elk jaar de aangrenzende bosgebieden kwetsbaarder maken. De bomen produceren een groot deel van de regen in het gebied, dus minder bomen betekent meer ernstige droogte en hittegolven en als gevolg weer meer boomsterfte en bosbranden en zo verder.

Veel van het hout, rundvlees en soja uit de Amazone wordt geëxporteerd vanuit Brazilië, onder andere naar de Europese Unie. Uit een rapport van het Wereldnatuurfonds bleek in april van dit jaar dat Nederlandse veeboeren opnieuw de grootste Europese vernietigers van tropisch bos zijn. Samen met Duitsland, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Polen is Nederland zelfs verantwoordelijk voor 80 procent van de ontbossing. Die ontbossing brak in de eerste helft van dit jaar maand op maand een record. De vernietiging van het regenwoud heeft een vlucht genomen onder het bewind van de extreemrechtse president Jair Bolsonaro. De Amerikaanse president Joe Biden heeft Bolsonaro opgeroepen de ontbossing volledig te stoppen. Tijdens de laatste klimaattop stelde de Braziliaanse president voor dat per 2030 te doen, maar alleen als hij daar van de VS 10 miljard dollar aan losgeld voor ontvangt.