Engeland en de erkenning van het shariahuwelijk: veel ophef om niks

Er heerst ontsteltenis in de kringen rond de heer Wilders en dr. Baudet. Ook de hen toegedane media zoals GeenStijl luiden de noodklok. Geschokt constateert men dat het om zijn Brexit zo bewonderde Verenigd Koninkrijk aan de islamisering is ten offer gevallen. Hoezo dan? De hoogste juridische instantie heeft een islamitisch huwelijk erkend en vervolgens ontbonden. De verblinde Britten en zelfs hun meest rechtse media vieren dit nog als een overwinning ook want nu kan de eindelijk bevrijde echtgenote de helft van het gezamenlijk bezit opeisen. Zij zit niet langer gevangen in een sharia-huwelijk. Op GeenStijl schrijft Bas Paternotte nu dat daarmee de bijl aan de wortel is gezet van de seculiere samenleving. Als dit zo doorgaat wordt straks de eerste dief de hand afgehakt. Zijn fans en bewonderaars zien de kartelpartijen de sharia hier ook juichend erkennen. Annabel Nanninga tweet: laten we de meisjesbesnijdenis in de ziekenhuizen maar binnenhalen.

Onwetendheid Tot het erfgoed van de klassieke westerse beschaving behoort de uitspraak: o sancta, simplicitas, o heilige eenvoud. De ophef, de woede, de verontwaardiging op rechts vinden zoals meestal hun oorsprong in onwetendheid. Waarom hebben de rechters van Groot-Brittannië dat shariahuwelijk erkend? Omdat ze daar in tegenstelling tot de meeste Europese landen de Franse Revolutie niet hebben meegemaakt. Ons recht is gebaseerd op de Code Civil en de Code Penal die het traditionele recht in Frankrijk hebben vervangen en door Napoleon zijn ingevoerd overal waar zijn legers binnen marcheerden. Die wetgeving draagt daarom zijn naam hoewel de opstelling al voor zijn machtsovername is begonnen en hij er zelf inhoudelijk niets mee te maken heeft gehad. De Code Civil en de Code Penal kennen het beginsel van de scheiding tussen kerk en staat al is dat lang niet overal consequent doorgevoerd. Maar in het geval van het huwelijk wel. De staat erkent uitsluitend het op het gemeentehuis gesloten burgerlijke huwelijk. De kerkelijke ceremonie heeft geen rechtskracht. Om dat te onderstrepen staat in de Nederlandse wet zelfs, dat het burgerlijk huwelijk altijd vooraf moet gaan aan dat in kerk, synagoge of tegenwoordig moskee. Als je alleen naar de kerk gaat, geld je voor de wet als niet getrouwd. Punt, uit.

Engeland daarentegen kent nog steeds het traditionele recht zoals dat zich in een periode van duizenden jaren heeft ontwikkeld. Oudere rechterlijke uitspraken zijn veel belangrijker dan bij ons met onze precieze en systematische wetgeving. En er bestaat géén scheiding van kerk en staat. Het Verenigd Koninkrijk heeft zelfs staatskerken. Koningin Elisabeth is het hoofd van de Anglicaanse kerk, wat betekent dat allerlei beslissingen de goedkeuring behoeven van het Britse parlement omdat die gewoonte zo is gegroeid.

Ondenkbaar Van een scheiding tussen kerk en staat is dus geen sprake. Geestelijken sluiten in het Verenigd Koninkrijk huwelijken met rechtskracht, iets wat bij ons sinds Napoleon ondenkbaar is. Vandaar dat een Britse rechter kon besluiten om een huwelijk te erkennen dat door een islamitisch geestelijke was gesloten om het vervolgens te ontbinden. Dit betekent dat Britse moslims niet meer afhankelijk zijn van informele shariarechtbanken om van hun echtgenoot af te komen. Baudettianen en Wildersmensen kennen deze rechtbanken van horen zeggen want in hun kringen bewonderen zij de arabiste Machteld Zee, die in een proefschrift ernstig tegen deze informele zelfbenoemde colleges van zich wijs achtende mannen waarschuwt.

Nog een gezegde, ditmaal uit de christelijke traditie: wij moeten Goden meer gehoorzamen dan de mensen. Zijn wet gaat boven alles. Katholieken dienen onder leiding van de priester elkaar het Heilig Sacrament des Huwelijks toe, dat slechts kan eindigen met de dood van een der partners. Vrome katholieken achten zich daaraan meer gebonden dan aan het burgerlijk huwelijk. En de kerk zal een tweede trouwerij nooit doorgang laten vinden als het eerste nog bestaat. Wet of geen wet. Burgerlijke scheiding of geen burgerlijke scheiding. Zo geldt dit ook voor vrome moslima’s die voor zichzelf persoonlijk niet durven erkennen dat zij gescheiden zijn zo lang een shariaraad geen uitspraak heeft gedaan. Dat is een kwestie van persoonlijke geloofsovertuiging. Mannen hebben het makkelijk: die hoeven alleen maar drie keer de scheidingsformule uit te spreken en dan zijn zij klaar. Waarna ze overigens niet de vrouw zomaar zonder bezittingen op straat kunnen zetten, maar dat is een ander en ingewikkelder verhaal dat hier niet past.

Hoe dan ook: een Nederlandse rechter kan hier geen soelaas bieden, want hij heeft met welke godsdienstige huwelijksceremonie dan ook helemaal niets te maken. Een Britse rechter kan dat voortaan wél.

Dat is alles. Wat daar in Engeland gebeurd is, heeft geen enkele invloed op de rechtsgang in Nederland. Dat heeft daar geen bal mee te maken. Onze huwelijkswetgeving is waterdicht. Het is zelfs onder een aantal omstandigheden mogelijk om een in het buitenland gesloten huwelijk – ook in landen zonder scheiding van kerk en staat – hier te laten ontbinden. Dat gaat niet zonder veel vijven of zessen maar het kan wel. Met andere woorden: er is weer veel herrie en stemmingmakerij om niks. Al dat op onwetendheid gebaseerde ach en wee is toch wel vermoeiend, zeker met dit weer.