Energieprobleem kan volgende winter nog veel nijpender worden

Om de gevolgen van de gestegen energieprijzen te verzachten schiet het kabinet de Nederlandse huishoudens deze winter te hulp met zo’n 24 miljard euro. Maar wat nu als de prijzen volgend jaar nog steeds torenhoog zijn? Dat scenario is allesbehalve denkbeeldig, zegt energie-expert Joannes Laveyne van de UGent tegen Knack.

“We vergeten wel eens dat we dit jaar nog een heel deel van onze gasvoorraden met Russische leveringen hebben kunnen aanvullen. Maar intussen vloeit er bijvoorbeeld niets meer via de Nord Stream-pijplijn naar Europa. Na de winter zal er naar alle waarschijnlijkheid een nieuwe wedloop ontstaan op een markt met een kleiner aanbod. Deze winter wordt waarschijnlijk lastig, maar ik hou vooral mijn hart vast voor de volgende.”

Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn Europese landen koortsachtig op zoek naar andere gasleveranciers. Al in maart beloofde de VS extra LNG naar Europa te sturen. Maar Amerika kan slechts een deel van het weggevallen aanbod compenseren. Overal in de wereld wappert Europa daarom met de portemonnee om extra vloeibaar aardgas op te kopen. Hoewel de prijzen voor LNG de laatste weken weer dalen, steeg de prijs dit jaar naar recordhoogten.

Europese landen zijn druk bezig met het aanboren van nieuwe bronnen. Zo willen Nederland en Duitsland een nieuw gasveld in gebruik nemen in de Noordzee. De verwachting is dat het eerste gas uit dat veld pas op zijn vroegst in 2024 zal worden gewonnen.

Ook het overstappen op duurzame energie kan uitkomst bieden. Probleem is wel dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) de daarvoor benodigde verzwaringen van het Nederlandse elektriciteitsnet jarenlang heeft gefrustreerd. Minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) belooft dat hij sneller vergunningen zal verlenen voor nieuwe stroomkabels.

Er zijn meer beren op de weg. Zo kan Europa LNG uit Algerije halen, maar vooralsnog komt het gas niet verder dan Spanje. Frankrijk is tegen het verlengen van de pijplijn naar de rest van het continent. De Fransen maken zich onder meer zorgen om de gevolgen voor het milieu. President Macron wijst er bovendien op dat er al twee andere pijplijnen door de Pyreneeën lopen die nu onvoldoende worden gebruikt.

Volgens energie-expert Laveyne speelt er nog iets anders: “Frankrijk, waar zowel de productie als de netten nog in handen zijn van de overheid, wil vooral zijn eigen energie exporteren. Met een blokkade tot gevolg. Hoewel ik geen grote voorstander ben van al te veel investeringen in fossiele energie, moeten we in crisistijd toch van zo’n nationale reflexen af.”

Andere EU-lidstaten zetten Frankrijk daarom onder druk om toch in te stemmen met een nieuwe pijplijn. De Duitse kanselier Olaf Scholz en de Spaanse premier Pedro Sanchez spraken woensdag de hoop uit dat de verbinding er snel komt.

In de tussentijd moeten we het vooral hebben van energiebesparing.