Een leugen is geen mening

Toen Alex Jones door bijna alle social media uit de lucht werd gehaald, riepen velen: ‘censuur’. Alsof de vrijheid van meningsuiting hier onder vuur ligt. Het tegendeel is waar. De ban van Apple, Facebook en nu ook Twitter is juist een noodzakelijke verdediging van de vrijheid van meningsuiting. Het is daarnaast wel bedenkelijk dat bedrijven gaan bepalen wat wel en niet verkondigd mag worden.

Als een virus besmettelijk is en levensbedreigend, dan doe je de betreffende patiënt in quarantaine. De geschiedenis heeft aangetoond dat gestoorde ideeën ook besmettelijk én levensbedreigend kunnen zijn. De Jodenhaat is in dit verband misschien wat uitgekauwd, een recenter voorbeeld is de genocide op een kleine miljoen Tutsi’s, door Hutu’s die dag en nacht luisterden naar een radiozender die verkondigde dat de Tutsi’s al hun kinderen gingen verkrachten. Kun je dit soort uitspraken in quarantaine zetten zonder de vrijheid van meningsuiting in gevaar te brengen? Ja, dat kan.

Uitspraken van beroepsdemagoog Alex Jones in de VS leidden ertoe dat de ouders van de vermoorde kinderen van basisschool Sandy Hook moesten onderduiken. Hij had zijn luisteraars namelijk wijs gemaakt dat de doodgeschoten kinderen acteurs waren in dienst van de anti-wapenlobby. Daardoor hadden de rouwende ouders niet alleen met het verlies van hun kind te dealen maar ook met doodsbedreigingen van zijn psychotische volgers.

Velen vonden echter de ingreep van social media om Jones van hun kanalen af te flikkeren een onheuse beperking van Jones’ recht op vrije meningsuiting. Een man die elke afwijkende mening overschreeuwde en iedereen die het niet met hem eens was bedreigde werd ineens een martelaar van de vrijheid van meningsuiting. Maar is een uitspraak die overduidelijk feitelijk onjuist is, nog wel een mening? Is het een mening om te zeggen dat de aarde plat is? En als een aantoonbare leugen aantoonbaar leidt tot geweld, valt deze leugen dan nog steeds onder bescherming van de vrijheid van meningsuiting?

Inmiddels is populistisch rechts ervandoor gegaan met het postmodernistische ruggengraatloze standpunt dat er geen waarheid is en dat iedereen er zijn eigen waarheid op nahoudt. Daarmee is de waarheid net zo iets arbitrairs geworden als smaak en staat het betwisten van een leugen gelijk aan politiek correcte propaganda.

Trump is geen dementerende bejaarde die zich de feiten niet meer herinnert, maar iemand die leugens inzet om een overzichtelijk wereldbeeld te schetsen waarin een door en door kwaadwillende linkse elite een vooropgezet plan heeft om de gewone man te vertrappen. Het verontrustende aan Trump is niet zozeer dat hij veel liegt, het probleem is dat hij geen moeite doet om het te verbergen, het maakt niet meer uit. Feiten die het tegendeel van zijn uitspraken bewijzen bereiken zijn volgelingen niet meer. Zijn strategie doet denken aan het cynische adagium van Hitler, dat misschien wel aan de basis lag van het beleid van het nazi regime: ‘vertel een leugen vaak genoeg, luid genoeg, en lang genoeg en het volk zal je gaan geloven’.

Het is gevaarlijk als we geen onderscheid meer maken tussen liegen of haat zaaien en het uiten van een mening. Met het vervagen van dit onderscheid valt liegen onder de vrijheid van meningsuiting en wordt diezelfde vrijheid van meningsuiting een moreel camouflagenet waaronder je naar hartenlust andere individuen of groepen kapot kunt maken.

Er is een grensvlak waar een mening een vorm van geweld wordt. Als deze grens wordt overschreden moet je je als vrije samenleving wapenen. Vrijheid van meningsuiting die gebruikt wordt als vergoelijking om alles te roepen wat in je opkomt is de grootste bedreiging voor diezelfde vrijheid van meningsuiting. Tolerantie kan alleen bestaan naast een felle intolerantie ten aanzien van aanvallen op die tolerantie.

Er is nog nooit een oorlog begonnen op een slagveld. Elke vorm van geweld begint in de geesten van mensen. Om een oorlog of genocide te kunnen beginnen, moet je een heel volk overhalen tot psychotisch gedrag. Wat is een psychose? Een psychose is een beeld over de realiteit dat niet gebaseerd is op zuivere zintuiglijke waarneming, maar op een eenzijdige interpretatie daarvan.

De conclusie dat mainstream media niet altijd de volledige waarheid in beeld brengen en daarom aan kritische reflectie onderworpen moeten worden is een geestelijk gezonde waarneming. De conclusie dat mainstream media dus altijd liegen of onderdeel van een complot zijn om het volk willens en wetens een andere waarheid voor te spiegelen, is een psychotisch en gevaarlijk idee, dat kan leiden tot een oorlog tegen mainstream journalisten. Indien de verkondiger van dit idee niet met zintuiglijk waarneembare feiten kan komen die deze conclusie ondersteunen, moet zo iemand juridisch gedwongen kunnen worden zijn uitspraken te rectificeren, zeker als deze uitspraken worden gedaan door een journalist of politicus met een groot aantal volgelingen.

Leidt zo’n inperking van de vrijheid op liegen dan ook tot een inperking van de vrijheid van denken? Helemaal niet. Binnen deze kaders is de vrijheid van meningsuiting nog steeds vrijwel grenzeloos. Juridisch gesproken mag je in mijn opvatting nog steeds legaal zeggen: ‘soms krijg ik het idee dat de mainstream media in een complot zitten om ons een leugen voor te houden’. Je neemt dan namelijk objectief bij jezelf waar dat je dit idee hebt. Je mag echter niet zeggen dat het zo is, als je het niet kunt aantonen. Daar ligt de grens.

Je mag nog steeds verkondigen dat jij vindt dat het legaal moet worden om seks te hebben met kleine kinderen, je mag dit standpunt alleen niet ondersteunen met de leugen dat kinderen dit lekker vinden, aangezien er teveel empirisch bewijs is van het tegendeel.

Je mag tegen klimaatmaatregelen zijn, je mag alleen niet zeggen dat de mensen niet de oorzaak zijn van deze klimaatverandering tenzij je overtuigend wetenschappelijk bewijs hebt dat de bewijsvoering van al die honderdduizenden wetenschappers overtuigend weerlegt. Door het willens en wetens verspreiden van zulke desinformatie kun je een democratische regering die afhankelijk is van de kennis van de meerderheid vleugellam maken.

Met desinformatie kun je ervoor zorgen dat het volk beslissingen neemt die in strijd zijn met zijn eigen belangen. Intussen hebben buitenlandse mogendheden zoals Rusland begrepen hoe kwetsbaar een democratie is als de waarheid geen enkele bescherming geniet.

Nu is de vraag: wie gaat er bepalen wat waar is in deze oververhitte mediacratie van twitterdemagogen? Natuurlijk is het levensgevaarlijk als de politiek of bedrijven zich hiermee gaan bemoeien. Beiden hebben complexe, vaak verborgen belangen waardoor hun eigen psychotische waarneming zou kunnen gaan prevaleren boven de psychotische waarneming van minder machtige individuen of minderheidsgroepen. Poetin is hier een van de griezeligste voorbeelden van.

Nee, voor deze controle zou de Trias Politica moeten worden uitgebreid met een vierde macht. Naast de uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht, zou een wetenschappelijke macht moeten staan. Een instituut zo machtig dat het zelfs rechters kan terugfluiten als er overtuigend bewijs wordt genegeerd. Een onafhankelijk instituut van wetenschappers dat politici en journalisten mag dwingen tot rectificatie wanneer er aantoonbaar leugens worden verkondigd. Een reclamecodecommissie voor media en politiek.

Dat Andrélon van de Reclamecodecommissie niet mag zeggen dat hun producten ook heerlijk zijn op brood, is geen censuur, dat is bescherming van de burger tegen onzin. Onzin die kan leiden tot verkeerde keuzes in de supermarkt.

Ik vind het eigenlijk wonderlijk dat we niet beschermd worden tegen onzin die wordt verkocht door politiek of media, die kan leiden tot verkeerde keuzes bij de stembus. En nee, een verkeerde keuze is niet een keuze die de vermaledijde ‘linkse elite’ niet leuk vindt, maar een abusievelijke stem die tegen je eigen belangen ingaat, zoals bij de Brexit het geval was.