Educatie in het Dolfinarium bestaat niet

Stel je voor. Je hebt een gestroomlijnd lichaam ideaal om topsnelheden tot wel 40 km/u zwemmend onder water te halen en om de druk op diepten tot 200 m te weerstaan. Een lichaam gemaakt voor het water waar zwemmer Maarten van der Weijden jaloers op zou zijn. Je maakt je slagen om vooruit te gaan, denkend aan de afstanden die je zou kunnen zwemmen, maar bam… je kan niet verder. Een muur van beton maakt een vroegtijdig einde aan je potentie. Het is helaas de realiteit van dolfijnen in gevangenschap, waaronder die in het Dolfinarium Harderwijk, die met enkele slagen al aan de randen zitten van hun gevangenis. cc-foto: Romuald Bézard

Waar dolfijnen in de natuur wel tientallen kilometers per dag zwemmen moeten dolfijnen in gevangenschap het doen met minder dan 0,000001% van de ruimte die hun wilde soortgenoten hebben. Soortgenoten die vrij zwemmend in de oceanen, niet beperkt door de wanden van een verblijf, wél optimaal hun instincten tot uiting kunnen brengen. Het is het leven dat we dolfijnen allemaal zouden toewensen, maar toch tolereren we nog een watercircus zoals het Dolfinarium in Harderwijk, waar deze intelligente, sociale dieren gereduceerd worden tot niet meer dan een stel clowns om het publiek te vermaken.

Recent namen Canada en Ecuador wetgeving aan die het einde inluidde van dolfinaria aldaar. Ook in o.a. Chili, Oostenrijk en India zijn er verboden gekomen. Dolfijnwetenschappers , zoals dr. Naomi Rose, roepen ook al vele jaren dat er geen noodzaak is om dolfijnen te houden en dat dolfinaria nooit kunnen voorzien in de complexe behoeften van deze dieren. Tijden veranderen zodoende en bewustwording groeit, maar in Nederland lijkt de politiek de vingers liever niet aan het onderwerp te willen branden. In tegenstelling tot België waar discussie over voortbestaan van het dolfinarium zelfs opgenomen was in het Vlaamse regeerakkoord.

Het is ook niet altijd eenvoudig om te beseffen dat een dolfijn het niet goed heeft in een dolfinarium. Dolfijnen hebben namelijk pech. Hun gezicht is zodanig gebouwd dat ze constant lijken te lachen. Hun schaterende geluiden met communiceren versterken dit beeld des te meer bij argeloze bezoekers van het watercircus. Een beeld dat dolfinaria alleen maar versterken door spaarzaam te zijn met de educatie die ze voorschotelen. Corporate education wordt dat ook wel genoemd. De vaak, voor verkrijgen van vergunningen, verplichte educatie, wordt zodanig selectief beperkt dat de bezoeker niet genoeg kan leren om te kritisch te worden over het gebruik van de dieren. Het Dolfinarium vertelt dan ook niet over de effecten van gevangenschap op de dieren of in welke verhouding de ruimte die ze krijgen staat tot hun natuurlijk leefgebied.

Het Dolfinarium werd afgelopen jaar daarom al op de vingers getikt door de minister, omdat de dolfijnenshow weinig educatie bood en de show meer het natuurlijk gedrag moet laten zien. Het Dolfinarium gaf aan dat ze gehoor eraan gaan geven door de show aan te passen. Het is echter wishfull thinking van de minister dat het Dolfinarium de show genoeg educatief kan (en wil) maken én ook het natuurlijk gedrag van de dolfijnen tot uiting kan laten komen. De enige manier om het Dolfinarium werkelijk educatief te maken, is door te erkennen dat dolfijnen – en wat mij betreft alle soorten dieren –  gebruiken voor vermaak ethisch niet aanvaardbaar is, men nooit kan voorzien in de natuurlijke behoeften van de dieren én per direct een einde te maken aan dit watercircus.