Studiefinancieringverstrekker Duo kijkt vrijwel uitsluitend naar studenten met een migratieachtergrond in hun jacht op vermeende fraudeurs. Dat meldt De Groene na onderzoek samen met onder meer Investico en NOS op 3. DUO noemt de bevindingen een duidelijk en verontrustend signaal, maar zegt niet bewust op achtergrond te selecteren. Minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf (D66) zegt dat de fraudecontroles grondig worden herzien.
Ik neem dit signaal bijzonder serieus", zegt Dijkgraaf. "Het kan niet zo zijn dat bij controles bepaalde groeperingen er ten onrechte worden uitgepikt." Hij wijst erop dat dit ook gebeurd is in het geruchtmakende schandaal rond de kinderopvangtoeslag. De overheid moet "zo zorgvuldig mogelijk zijn bij het inrichten van een eerlijk controlesysteem", vindt de minister.
DUO zegt bij de controle op fraude enkel naar objectieve criteria te kijken. Etniciteit, geslacht of "enig ander kenmerk" wordt niet meegenomen. "De bevindingen zijn voor DUO aanleiding om het controlesysteem structureel te gaan evalueren, om zo onbedoelde bijeffecten te voorkomen", laat een woordvoerster weten.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat het systeem van DUO om studenten te controleren op fraude en het onderzoek daarnaar scherp in de gaten houden, zo laat een woordvoerder weten. De AP vindt dat dit onderzoek eigenlijk al voorafgaand aan de inzet van het systeem had moeten plaatsvinden, niet achteraf. "Helaas zien we vaker dat grondrechten in het gedrang komen bij ontwikkeling en bij het inregelen van dit soort frauderisico-systemen."
Hoogleraar Gijsbert Vonk noemt in De Groene gebrek aan evaluaties bij de uitvoeringsorganisatie “laakbaar”: “De schellen zouden Duo van de ogen moeten zijn gevallen na de toeslagenaffaire. Ze hadden onmiddellijk onderzoek moeten doen.”