Duitsland: Kamerleden plannen een verbod van de AfD

Schendingen van de menselijke waardigheid en het vrije democratische bestel: meerdere afgevaardigden van het Duitse parlement (Bondsdag) beschouwen de AfD als ongrondwettelijk en willen een verbodsprocedure in gang zetten.

Meerdere leden van de Bondsdag willen volgens een bericht op Tagesschau bij het grondwettelijk hof in Duitsland een verbodsprocedure tegen de AfD aanvragen. Een dergelijke aanvraag is in handen van de omroep ARD. Dit nieuws bracht de krant Die Welt als eerste naar buiten. De aanvraag wordt door individuele parlementsleden van de SPD, CDU/CSU, Groenen en Linke ondersteund, maar niet door de gehele fracties.

Volgens de krant steunen minstens tien parlementsleden van elk van de genoemde fracties de aanvraag. Voor een fractie-overschrijdende motie is vijf procent van de Bondsdag nodig, dat wil zeggen 37 parlementsleden. Volgens Die Welt werd de motie al maanden voorbereid en afgelopen vrijdag afgerond.

Parlementsleden zien schendingen van de menselijke waardigheid
De Bondsdag dient een verzoek in bij het grondwettelijk hof om overeenkomstig artikel 21 van de grondwet en paragraaf 43 van het Bundesverfassungsgerichtsgesetz (wet inzake het federaal constitutioneel hof) vast te stellen dat de AfD ongrondwettig is, citeert de krant uit de aanvraag. Het constitutionele hof zou allereerst moeten verklaren dat de AfD wordt uitgesloten van overheidsfinanciering.

De parlementsleden beschuldigen de AfD ervan het vrije democratische bestel te willen afschaffen en een “actief militante en agressieve houding” aan te nemen tegenover dit bestel. Volgens de beschuldiging schendt de AfD herhaaldelijk de garantie van menselijke waardigheid in artikel 1 van de grondwet. Volgens die Welt worden talrijke uitspraken van AfD-voorzitters op federaal en deelstaatniveau beschouwd als schendingen van de menselijke waardigheid van migranten, moslims en seksuele minderheden.

Verwijzing naar rechterlijke uitspraken
In de aanvraag wordt onder andere verwezen naar uitspraken die de Oberverwaltungsgerichte (OVG = hogere administratieve rechtbanken) Noordrijn-Westfalen en Thüringen dit jaar hebben gedaan. De OVG in Münster had bevestigd dat het Bundesamt für Verfassungsschutz (geheime dienst, beschermt de grondwet) bevoegd was om de AfD als een verdachte extreemrechtse organisatie te classificeren.

In mei oordeelde de OVG in Münster dat het Bundesamt für Verfassungsschutz de gehele AfD partij mag classificeren als een verdacht geval van rechtsextremisme en deze mag controleren voor inlichtingendoeleinden. In een uitspraak in februari vond het Thüringer Verwaltungsgericht (OVG) “zwaarwegende aanwijzingen voor de veronderstelling dat de regionale organisatie van de AfD in Thüringen anti-constitutioneel is”.

Scholz is sceptisch over het verbieden van de AfD
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz maakte eind mei duidelijk dat hij op dit moment geen voorstander is van een verbod op de AfD. Een partijverbod is “iets heel moeilijks in een democratie”, waarvoor zeer hoge drempels gelden.

In 2017 mislukte de tweede verbodsprocedure tegen de extreemrechtse NPD voor het grondwettelijk hof . Aan het begin van het jaar schrapte de stad Karlsruhe echter de partijfinanciering voor de partij die zichzelf had omgedoopt tot “Die Heimat”. De uitspraak was gebaseerd op een wijziging van de grondwet uit 2017, volgens welke overheidsfinanciering van een partij kan worden ingetrokken, zelfs als deze niet verboden is. Voorwaarde is wel dat de partij of haar aanhangers anti-constitutionele doelen nastreven.

Dit artikel verscheen eerder op allardvangent.com