Droogte dreigt Rijn onbevaarbaar te maken, industrie in de problemen, prijzen omhoog

Het waterpeil in de Rijn is zodanig gezakt dat gevreesd wordt dat de rivier binnenkort onbevaarbaar wordt. Als bij het Duitse dorpje Kaub, een bekende bottleneck, het waterniveau zakt tot 40 centimeter is het economisch niet meer rendabel om goederen te vervoeren per schip. Politico schrijft in een reportage over de desastreuze situatie dat het peil die kant op gaat. Zondag tikte het de 49 centimeter aan en regen is niet in zicht. Dat is op zich al uitzonderlijk maar helemaal bijzonder is dat het nu al gebeurt. Normaal gesproken beleeft de 1233 kilometer lange rivier, die een levensader vormt voor West-Europa, in de herfst haar laagste stand. De waterstand is nu lager dan rond dezelfde tijd in 2018. Dat leidde in oktober van dat jaar tot een historisch dieptepunt van 25 centimeter.

Over de rivier wordt jaarlijks meer dan 300 miljoen ton aan goederen getransporteerd. Onder meer vanuit de Rotterdamse haven naar de industriegebieden in Duitsland. Als schepen dat vervoer niet meer voor hun rekening kunnen nemen moet overgeschakeld worden op vervoer over de weg of het spoor. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Niet alleen is dergelijk vervoer duurder, de transportsector kampt ook met een nijpend tekort aan gekwalificeerd personeel. Nu al melden energiecentrales die voor de aanvoer van steenkool zijn aangewezen op water dat ze hun leveringscapaciteit moeten terugschroeven.

Voeg daarbij dat de EU de klimaatcrisis wil bestrijden door juist het vervoer over water te stimuleren. Over drie jaar moet er al een kwart meer vervoerd worden per schip om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. De vraag is of dat gaat lukken nu door de klimaatcrisis er waterschaarste ontstaat. Het probleem laat nogmaals zien dat te laat handelen om de klimaatcrisis te bestrijden eenvoudige oplossingen onmogelijk maakt.

Nu al ondervindt de scheepvaart veel hinder. Schepen kunnen soms nog maar een zesde van hun gebruikelijke vracht vervoeren omdat ze anders te diep komen te liggen. Er wordt geopperd om op plekken als Kaub de rivierbodem te egaliseren en onderwaterrotsen die de schepen bedreigen weg te halen. Critici vrezen dat daarmee een nieuwe ecologische ramp in gang wordt gezet.