Drie portemonnees!

Als kind, opgegroeid in de Limburgse grensstreek, kan ik mij herinneren dat mijn moeder drie portemonnees had. Een met guldens voor de alledaagse uitgaven, een Duitse beurs en een Belgische. Een vaste officieuze wisselkoers (DM 1,00 = fl. 1,10 en BEF. 100 = fl. 5,00). Als we met de bus naar Aken gingen werden we op ‘De Locht’ stevig door de douane gecontroleerd. Zowel op de heen- als op de terugweg.

Prikkeldraad Ik heb dat als jongetje altijd intimiderend gevonden. Uit de verhalen van mijn ouders weet ik dat er een tijd was waarin langs de Nederlandse-Duitse grens prikkeldraad gespannen was en familie aan twee kanten van de grens alleen door deze ijzeren grens met elkaar kon communiceren. Toen mijn overgrootmoeder in Nederland stierf kon haar Duitse familie hierdoor niet bij haar begrafenis aanwezig zijn.

Wat ik hiermee wil aantonen is dat een grens voor mij geen abstractie is en met mij veel Nederlanders. Niet voor niets telt Nederland 7 grensprovincies. Maar er is een provincie die direct aan twee landen grenst, Limburg. Die drie portemonnees van mijn moeder waren noodzakelijk omdat het buitenland nooit ver weg was. Als kind leek het me al handig om een gemeenschappelijke munt te hebben waarmee we overal konden betalen. Want behalve dat ik hierdoor al vroeg leerde hoofdrekenen, zag ik hier geen meerwaarde in. Ook die controles aan de grens waren maar lastig. Gaandeweg de jaren’90 verdwenen die grenzen gelukkig steeds iets meer uit beeld. Het voelde als vrijheid. Ook de invoering van de Euro betekende weer een stuk vrijheid. Geen gedoe meer met wisselkoersen, omrekenen, of wat mijn moeder ooit overkwam in België tot de conclusie komen dat ze de ‘Duitse beurs’ per abuis had meegenomen. Dat is voor mij Europa: Vrijheid!

Vrijheid en banen Door die open grens tussen Nederland en Duitsland namen ook andere kansen toe. Voor mijn broertje bijvoorbeeld die al jaren naar tevredenheid in Duitsland werkt. Ook mijn zusje werkte jaren met plezier in Aken. In Roermond floreert al jaren een ‘Outletcentrum’ waar zoveel Duitse gasten komen dat je in de winkels eerst in het Duits aangesproken wordt… Ook dat is Europa! Het levert naast vrijheid ook banen op.

Ik schrok dan ook laatst toen ik las dat Thierry Baudet een ijzeren grens zoals in Hongarije ook wel iets voor de Nederlands-Duitse grens vond: ‘Die grens is iets van 280 tot 300 kilometer. Dat zouden we gewoon moeten doen.’ Het is een terugkeer naar het Limburg tijdens de Eerste Wereldoorlog! Toen een ijzeren grens Limburg (én Nederland) afsloot van Duitsland en België. Waarmee de Limburger een gevangene in eigen provincie werd. Zeker de Zuid-Limburger die maar voor 4,8 kilometer aan Nederland vastzat en waarvan van oudsher stevige banden met Duitsland en België waren. Waar ‘Holland’ ver weg en onbekend was. Familiebanden werden doorgesneden, mensen konden niet meer naar hun werk. Dit is wat een ijzeren grens doet. Niet alleen mensen buiten houden, maar mensen vooral ook binnen houden.

Gemakzucht Hij blijkt ook een voorstander van een Nexit, ik krijg er nu al koude rillingen van over mijn rug. Of een referendum over een Nexit, dat lijkt een FvD-dagkoers te zijn die morgen zomaar kan veranderen. Kijk alleen maar naar de chaos rondom de Brexit. In Ierland maken ze zich zorgen over de gevolgen met een grens met de EU, alleen al in Limburg hebben we bij een mogelijke Nexit te maken met twee landen. Een terugkeer naar de grenscontroles, de wisselkoers en een extra ‘Euro’ beurs. Een maatregel die mijn broertje zijn baan gaat kosten, die veel Limburgers hun baan gaat kosten. Wat komt ervoor terug?

Ik heb het al eerder geschreven, niet alles aan de EU is goed. Daar mogen we best kritisch over zijn. Maar om haar gemakzuchtig uit te kotsen gaat ook te ver. Daarvoor heeft het ons ook te veel goeds gebracht. Over een Nexit en ‘ijzeren grenzen’ oreren is daarom gemakzuchtig. Zeker als je in het centrum van ‘de wereld’, de grachtengordel van Amsterdam woont. Aan de grens zorgt zoiets alleen maar voor problemen en dat echt niet alleen in Limburg.

Cc-foto: Frans Berkelaar