Dreigement nucleaire optie en gepleegde oorlogsmisdaden zullen definitief onze wereldorde veranderen

De oorlog in Oekraïne heeft de burgers van het NAVO-bondgenootschap en Europa wakker geschud over de gebleken onveiligheid van Europa jegens Rusland dat een inzet van een nucleair wapen in haar militaire doctrine al sinds jaren niet meer uitsluit, maar ook aangetoond heeft niet wars te zijn van het plegen van oorlogsmisdaden waaronder het gebruik van biochemische wapens. Die dreiging van Poetin in de Oekraïne oorlog liet in één klap een niet afgedekte en open ruimte zien in de effectiviteit van het verdedigingsmodel van het Westen zoals dat in het NAVO-verdrag is vastgelegd. Een verdrag waarin een aanval op één of meerdere lidstaten wordt beschouwd als een aanval op alle bondgenoten.

Plotsklaps ontdekten de burgers in de NAVO-lidstaten en in Europa dat Rusland zich oorlogsmisdaden in een Europees land kan veroorloven zonder dat er vanuit Europa en de NAVO militair kan worden ingegrepen. De rode lijn is immers de grens van een NAVO-lidstaat  en zolang die niet overschreden wordt kan en wil de NAVO niets doen.

Het Westen heeft na de Koude oorlog te veel vertrouwd op het afschrikkingseffect van nucleaire wapens en het tegengaan van een verdere verspreiding en ontwikkeling van die wapens in de wereld.

Een moderne oorlog win je op economisch terrein. Dat is een veelgehoorde opvatting. Om die reden heeft het Westen gekozen voor steeds zwaardere en omvangrijkere economische sancties tegen Rusland. Alleen die werken niet direct in die mate dat je vijand dat ook heel snel merkt en zijn gedrag erdoor zal laten beïnvloeden. Zeker in een situatie dat het Westen ook nog eens afhankelijk is van Russische producten zoals gas, olie, graan en kunstmest.

In vredestijd zijn Europese burgers niet zo geïnteresseerd in hun nationale krijgsmacht en de sterkte en effectiviteit van hun leger om de grondwettelijke taak en de NAVO-taken van beveiliging van ons en het NAVO-grondgebied te borgen. Dus hebben in Nederland weinig politici en burgers zich druk gemaakt over het fors achterstallig onderhoud van onze krijgsmacht die feitelijk nog erg weinig slagkracht bezit. Dat geldt overigens voor meer Europese landen.

Met datgene wat we nu als burgers weten, hebben we na de Koude Oorlog liggen slapen en zijn we doof geweest voor alle alarmsignalen die door sommige deskundigen wel ooit zijn afgegeven. Ons leger is weliswaar economisch efficiënter ingericht maar zeker niet effectiever. En dat laatste bepaalt met name de slagkracht van een krijgsmacht. Zo hebben we als voorbeeld wel genoeg munitie op “papier” in voorraad, maar niet altijd op de plek waar je het op een bepaald onverwacht moment zou moeten hebben. En zo zijn er meer voorbeelden te geven waarin economische efficiency in orde is maar de effectiviteit van ons leger niet.

Hoe veilig zijn we in Europa en in de wereld werkelijk als een dictator niet schuwt om in een conventionele oorlog ook direct inzet van nucleaire wapens niet uit te sluiten? De strategische visie van nucleaire wapens als afschrikkingsmiddel werkt dus niet meer zo goed zoals het ooit wel bedoeld was. Als diplomatie en overleg verworden zijn tot een tactisch wapen om een oorlog met desinformatie en propaganda kracht bij te zetten om druk uit te oefenen op je tegenstander, dan zal ook op die verandering ingespeeld moeten worden bij mogelijke nieuwe conflicten. Ook misbruik maken van diplomatiek overleg is onderdeel geworden van een militaire strategie.

De wereldorde is bezig een “reshift” te ondergaan met volstrekt onduidelijke uitkomsten. Als je het straatbeeld in Nederland bekijkt is dat besef nog niet bij iedereen goed door gedrongen.

Als een Derde Wereldoorlog nog zal kunnen worden voorkomen, hetgeen nog maar zeer de vraag is, zullen met zekerheid alle burgers in grote delen van de wereld een andere wereld en samenleving gaan zien dan die ze tot nu toe hebben gekend en ervaren.

Een wereld waarin onveiligheid, wantrouwen en verdeeldheid tussen landen en mensen in alles centraal zal staan.