Draagt jouw zorgverzekeraar bij aan de bezetting van Palestina? Stap dan vóór 31 december over

Terwijl de beelden van de live-gestreamde genocide in Gaza dagelijks blijven binnenkomen, gaat het leven hier ‘gewoon’ door. Zo moeten wij voor 31 december beslissen bij welke zorgverzekeraar we ons aansluiten. Op het oog routineus, maar het kan onbewust en onbedoeld bijdragen aan de voortzetting van de bezetting van Palestina. Dit werd treffend uitgelegd in een informatieve video van De Marker, die liet zien hoe zorgverzekeraars via hun moederbedrijven betrokken zijn bij investeringen in de illegale nederzettingeneconomie.

Nederlandse miljarden steunen Apartheid
Uit het recent gepubliceerde rapport Don't Buy Into Occupation blijkt dat Nederlandse verzekeraars, banken en pensioenfondsen gezamenlijk meer dan €20 miljard beleggen in bedrijven die actief bijdragen aan de Israëlische nederzettingeneconomie. Dit betreft bekende zorgverzekeraars zoals Zilveren Kruis, FBTO en a.s.r., die via hun moederbedrijven Achmea en a.s.r. Nederland bijdragen aan onrecht. Maar het probleem beperkt zich niet tot verzekeraars: banken zoals ING en ABN AMRO, en pensioenfondsen zoals ABP, hebben samen met andere Europese instellingen meer dan €170 miljard geïnvesteerd in bedrijven die profiteren van apartheid en rassenscheiding.

Internationaal recht is helder: de bezetting is illegaal
Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) heeft in zowel 2004 als 2024 ondubbelzinnig geoordeeld dat de Israëlische bezetting van Palestijnse gebieden illegaal is. Het ICJ stelde dat staten verplicht zijn deze situatie niet te erkennen en niet bij te dragen aan de instandhouding ervan. De uitspraak van 2024 benadrukte dat staten ook economische relaties moeten verbreken die deze bezetting ondersteunen. Toch blijven Nederlandse financiële instellingen schaamteloos deze verplichtingen negeren.

De medeplichtigheid is de oorzaak van onrust
Elke euro die in deze bedrijven wordt geïnvesteerd, draagt direct bij aan de systematische onteigening en onderdrukking van Palestijnse rechten. Zorgverzekeraars zoals Achmea en a.s.r. beleggen samen meer dan €1 miljard in bedrijven die betrokken zijn bij deze illegale nederzettingeneconomie. Dit is geen zakelijke neutraliteit – dit is actieve medeplichtigheid aan apartheid en bezetting.

In zijn kersttoespraak waarschuwde Koning Willem-Alexander: "Importeer verbittering en haat niet in onze straten." Die oproep is terecht. Maar als we conflicten niet willen importeren, moeten we beginnen met het stoppen van onze economische steun aan onrecht elders in de wereld. De Haagse reflex om pro-Palestina-demonstranten te demoniseren, omdat zij nog wél een werkend moreel kompas hebben, is daarom niet alleen misplaatst, maar leidt ook de aandacht af van de echte oorzaken van de onrust: Nederlandse instellingen die actief bijdragen aan de bezetting van Palestina.

Wat kunnen wij doen?
De primaire verantwoordelijkheid om dit te stoppen ligt bij de regering en de politiek. Zij moeten actie ondernemen om ervoor te zorgen dat Nederlandse bedrijven hun banden met de illegale nederzettingeneconomie verbreken. De harde realiteit is echter dat we te maken hebben met een extreemrechts kabinet dat Palestijnse mensenlevens als minderwaardig behandelt. Dit betekent niet dat wij ons hierbij moeten neerleggen – integendeel: de druk moet worden opgevoerd, zowel op de politiek als op bedrijven, om deze schandalige investeringen te beëindigen.

Tot 31 december kunnen wij zelf een verschil maken door kritisch te kijken naar onze zorgverzekering. Onderzoek of jouw zorgverzekeraar onderdeel is van een van de grote verzekeraars (met name Achmea of a.s.r.) die beleggen in de illegale nederzettingeneconomie. Spreek hen aan op het feit dat zij het internationaal recht schenden en bijdragen aan de onderdrukking van de Palestijnen. Eis dat ze deze praktijken stoppen. Of, indien mogelijk, stap over naar een zorgverzekeraar die niet betrokken is bij dit onrecht. Platformen zoals EerlijkeGeldwijzer.nl bieden de transparantie die nodig is om een weloverwogen keuze te maken.

Het onrecht in Palestina kan een wake-up call zijn om verder te kijken: welke andere vormen van onrecht ondersteunen we onbewust met onze financiële keuzes? Elke bewuste keuze is een stap richting een wereld waarin onze middelen bijdragen aan vrede en rechtvaardigheid. Tot 31 december hebben we de kans om ten minste een zorgverzekering te kiezen die niet bijdraagt aan de bezetting van Palestina.