Doet de rechter wat Shell en de aandeelhouders lieten liggen?

Mei 2021 is een belangrijke maand voor het klimaat. Vorige week was de aandeelhoudersvergadering van Shell en vandaag, op 26 mei doet de Nederlandse rechter uitspraak in de klimaatzaak die 17.000 burgers samen met Milieudefensie en 6 andere organisaties tegen het bedrijf aanspanden. De eis die op tafel ligt is helder: ‘Shell, ga je aan de klimaatdoelen houden’. Ondertussen hebben Shell’s aandeelhoudersvergaderingen veel weg van een jaarlijks terugkerende rituele dans. Ook de resultaten van afgelopen dinsdag (18 mei) laten weer zien waarom een rechtszaak méér dan nodig is. Terugkijkend kunnen we niet anders constateren dan dat Shell’s aandeelhouders de zoveelste kans op het afwenden van een klimaatcrisis hebben laten liggen.

De meeste aandeelhouders stemden in met Shell’s misleidende klimaatambitie. Ze gingen akkoord met Shell’s strategie ­om de komende tien jaar nog meer CO2 uit te stoten. De aandeelhouders nemen daarmee directe verantwoordelijkheid voor de ruim 1,4 miljard ton CO2 die Shell elk jaar opnieuw de lucht inpompt. Shell is daarmee 8 keer zo vervuilend als Nederland.

De aandeelhouders van Shell blijken niet in staat het bedrijf van koers te doen veranderen. Terwijl die kans wél voor het oprapen lag; de activistische aandeelhouder Follow This had namelijk een zeer realistische resolutie op tafel gelegd. Een resolutie die opriep de Parijsdoelen als basis voor Shell’s toekomstplannen te nemen. Een resolutie wél in lijn met de wetenschap, die bevestigt dat de komende 10 jaar zo’n 50% minder CO2 de lucht in mag om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Toch haalde die resolutie – de échte klimaatresolutie – slechts 30% van de stemmen. Méér dan ooit tevoren, maar helaas niet voldoende om de Shell’s koers te veranderen. Een gemiste kans op een cruciaal moment.

Maar gelukkig bestaat de wereld niet alleen uit aandeelhouders.

Als burgers van Nederland organiseerden we ons en stapten we 2 jaar geleden naar de rechter. Omdat we zien dat er niet veel andere wegen meer zijn; Shell doet niets, de aandeelhouders maken geen vuist en regeringen blijven buitenspel staan. Toch is wat wij eisen in de rechtszaal niet revolutionair; we vragen Shell slechts om in écht minder CO2 uit te gaan stoten. Niet produceren en compenseren maar reduceren. Minder. In lijn met de wetenschap en in lijn met het Parijsakkoord: 45% minder uitstoot in 2030. De EU heeft haar doel voor 2030 zelfs op 55% gesteld. Zo veeleisend zijn we dus niet.

Vandaag is de uitspraak. Shell heeft de afgelopen 2 jaar alles uit de kast gehaald om de rechtbank ervan te overtuigen dat de olie- en gasreus geen verantwoordelijkheid heeft of hoeft te nemen. Wij denken dat die verantwoordelijkheid er wel degelijk is. Een verantwoordelijkheid die 8x groter is dan die van Nederland.

26 Mei is daarmee niet alleen een spannende, maar ook een cruciale dag. Spannend voor de duizenden eisers, cruciaal voor miljoenen mensen overal ter wereld die nu al de gevolgen van klimaatverandering ondervinden. Én cruciaal voor toekomstige generaties. In de woorden van onze advocaat: “ Nu is het moment. De beslissingen en daden in dit decennium bepalen onze toekomst. En die toekomst ziet er een stuk rooskleuriger uit als Shell écht mee gaat doen. Een leefbare wereld in de toekomst is afhankelijk van het beleid van Shell vandaag ”.

Anne Chatrou, JMA Danielle Hirsch, Both ENDS Lutz Jacobi, Waddenvereniging Marit May, ActionAid Andy Palmen, Greenpeace Donald Pols, Milieudefensie