Dit soort drillrap bij FunX, dat kan gewoon niet

“MRD komt hard bij Youssef en Ouassima” , kopt het onderschrift van een Facebookvideo die ik op mijn luie zondagmiddag aantrof. De 22-jarige rapper MRD uit Amsterdam was te gast bij FunX om zijn kunsten wereldkundig te maken. Wat er volgde bij het bekijken van deze video, liet niets aan mijn verbeelding over.

Na een minuut of twee aandachtig te hebben geluisterd, bespeurde ik minimale verbazing bij mezelf. Ondanks dat er een moeder is vermoord én iemand met een wapen in zijn mond op de grond is gedrukt. Verbaasd was ik helaas niet, maar walgen moest ik er wel van. Al helemaal toen ik het logo van FunX en de NPO zag pronken in de rechterbovenhoek van mijn scherm. In combinatie met het beeld van de volwassen presentatoren en hun instemmende geknik op mijn netvlies, kwam er plots maar één simpele vraag in mij op: beste publieke omroep, welke boodschap wil je overbrengen aan onze jeugd?

Over nasmaak valt niet te twisten Smaken verschillen en dat geldt bij muzieksmaak evengoed. Rapmuziek heeft altijd al de neiging gehad om wat aan de ietwat ruigere en vulgaire kan van het muziekspectrum te zitten. Vanuit dat perspectief, presenteert het filmpje geen choquerende noviteiten. “Ruig” verkoopt in de entertainmentwereld en dat mag; keiharde commercie. Bovendien, is sowieso niemand roomser dan de paus.

Maar dan komt de NPO om de hoek kijken. Hoe kun je dergelijke teksten, kritiekloos, alsof het de normaalste zaak ter wereld is, uitzenden en verspreiden onder een doelgroep van onder andere jonge tieners? Dat de muziek te slecht is om aan te horen is één ding. Maar om deze boodschappen dan mee te krijgen van iemand waar nog maar net geen kinderbijslag meer voor wordt ontvangen, en die waarschijnlijk niet in een favela maar een rijtjeshuis woont, blijft schrijnend.

Dit is verre van een pleidooi tot censuur van rapmuziek of van mijn part zelfs dit soort gewelddadige drillmuziek. Ik probeer slechts te begrijpen hoe dergelijke praktijken zijn te rijmen met de kritische vorming van jongeren, waaraan een gezond publiek bestel zou moeten bijdragen. Hoe leg ik dit uit aan mijn 14-jarige buurjongetje, die dit soort content ook in zijn tijdlijn voorbij ziet komen? Doe je best op school, spreek met twee woorden tegen de juf, maar vergeet niet om bitches te kantelen of twintig ruggen per week te maken?

Het normaliseren van dit soort hallucinante teksten is een kwalijke zaak en al helemaal als het in de naam van het publieke goed gebeurt. Dit draagt bij aan een klimaat waarin jongeren door deze grotendeels gefabriceerde scenario’s een parallel universum in worden gezogen. Een universum waarin dertienjarigen denken met een machete over straat te moeten lopen, om zichzelf te verdedigen tegen potentiële vijanden. Of: waarin een groep tieners, na het schieten van een videoclip, een twintigjarige jongen belaagt en neersteekt. Daar krijg je een gure nasmaak bij, die geen toelichting behoeft.

Ja, maar we doen ook veel goed Natuurlijk is een van de meest voor de handliggende reflexen, het wijzen op de vele bonafide maatschappelijke activiteiten die aan bod komen. Of het nou gaat om het aankaarten van schuldenproblematiek onder jongeren óf internetpesterijen. Ontkennen dat het gebeurt zit er niet in, maar dat maakt deze kwestie des te paradoxaler.

Dus, beste NPO en FunX: hoe kan dit soort prietpraat, onder het mom van “opkomende getalenteerde muzikanten”, salonfähig worden gemaakt? En dat ook nog eens zonder enige kritische vraag te stellen aan de makers hiervan.

Sommige zaken zijn onmogelijk recht te praten, hoe positief je het ook zou willen benaderen. Zoals Chris Rock pakweg vijftien jaar geleden al opperde : It’s hard to defend rap nowadays. Ongeacht wat voor verklaring er zou kunnen worden bedacht bij deze casus, durf ik te bedenken dat het er niet makkelijker op is geworden. En zo evenmin het gesprek hierover met mijn buurjongetje.