Dit kabinet zal veel langer meegaan dan voorspeld wordt
Een van de zeven hot items waarover je al een tijdje niets meer hoort, is de rol van het staatshoofd bij de formatie. Het inzicht in zijn competenties is kennelijk zodanig gegroeid dat niemand meer stelt dat het proces onder hem veel beter zou zijn verlopen. Zeker niet na zijn koninklijke advies dat ambtenaren die problemen hebben met Zijne Majesteits ministers maar gewoon ‘een functie elders’ moeten zoeken. Zo gaat hij immers ook om met de lakeien in zijn paleizen.
Men verbaasde zich erover dat de nieuwe premier een hoge ambtenaar is zonder politieke ervaring. Dick Schoof was tot zijn overstap inderdaad de hoogste ambtenaar bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Onder minister en later ook VVD-leider Yeşilgöz. U weet wel, de dame van de herhaalde leugen over nareizigers. Al snel en ondubbelzinnig weerlegd door haar eigen Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), maar dat rapport verdween in een lade, tot na de verkiezingen.
De politiek cruciale vraag. Wist de minister daarvan? Wist haar SG daarvan? Schoof hoefde het rapport misschien niet officieel te kennen, maar hij was twintig jaar geleden de baas van de IND en daar was vast nog wel iemand die hem wilde tippen dat het rapport schadelijk materiaal bevatte voor zijn minister. Wist Schoofs toenmalige rechterhand daarvan, de VVD’er Lars Nieuwerf die hij nu tot zijn politiek assistent heeft benoemd?
Dat alles is belangrijk, want die leugens waren niet zomaar leugens, van het type waarin Rutte en zijn team nu eenmaal pleegt te grossieren. Yeşilgöz’ eerste leugen droeg bij aan de val van het kabinet, waarna zij migratie speerpunt maakte van de VVD-campagne. Waarin vervolgens voor het eerst expliciet de deur werd geopend voor samenwerking met de radicaal rechtse anti-migratiepartij PVV. Twee dagen voor de verkiezingen blies ze haar leugen nog eens op in een interview met de Volkskrant: het ging om ‘duizenden’. Omdat ik in een zure linkse bubbel zit, waarin van meet af aan bekend was dat het om een leugen ging, moest ik toen denken aan het beruchte immigratie-visioen van de Brit Enoch Powell uit 1968, waarin hij een rivier als de Theems ontwaarde, ‘schuimend van veel bloed’.
Vanzelfsprekend moet een democratische rechtstaat een onderzoek doen naar het achterhouden van een, in de uiterst belangrijke context van verkiezingen, brisant rapport als dat van de IND. Waarin alle bovengenoemde protagonisten, plus de andere hoofdrolspelers onder ede dienen te worden gehoord. De eerste test voor het rechtstatelijk gehalte van Schoof I. Ik voorspel dat dit ‘IND-onderzoek’ er niet komt. De coalitie heeft een meerderheid van 88 zetels. Bovendien is haar regeerakkoord er een waarbij SGP, FvD en JA21 de vingers aflikken, samen zeven zetels. En in hoeverre zijn in dit dossier CDA en CU te vertrouwen, deel van Rutte IV?
Daarom verschil ik van mening met al diegenen – ook buiten mijn zure linkse bubbel, ‘rabiaat’ volgens Yeşilgöz – die stellen dat Schoof I geen lang leven is beschoren. Ik hou rekening met het tegendeel. Een structureel potentiële steun van 95+ Kamerzetels is zeer comfortabel. Yeşilgöz, Schoof, Lars Nieuwerf en andere verdachten zullen ermee wegkomen.
Dan hebben we het nog niet over de bedenkelijke steun in de samenleving. Zonneklaar dat dit kabinet, net als dat van Lubbers, Kok, Balkenende en Rutte, de lobbycratie BV Nederland onveranderd blijft faciliteren. Machtige spelers uit het bedrijfsleven als Tata, Schiphol KLM en Chemours kunnen gewoon blijven rekenen op onvoorwaardelijke steun, bijvoorbeeld in de vorm van belastingfaciliteiten en subsidies. Dat geldt ook voor de agro-industrie, de visserij en de distributie- en de transportsector. Misschien nog meer dan onder het vorige kabinet, want we zijn nu eenmaal kampioen exportland en dat willen we blijven. Dus nog steeds hoeden af voor de grote banken en de Big Pharma.
Ook rijke individuen en aandeelhouders blijven fiscale faciliteiten ontvangen, inclusief de mogelijkheid om belasting te ontwijken. En – don’t worry, folks - voor rijke buitenlanders en bedrijven blijven we een belastingparadijs. We hechten immers sterk aan ‘een goed vestigingsklimaat’. Expats? Hoe meer hoe beter.
Voor hun buitenlandse Bühne zullen onze lobbygroepen desgevraagd en obligaat hun wenkbrauwen een beetje optrekken over rechts-radicale toonzettingen en fraseringen – ‘they don’t deserve the beauty prize' - maar hen wel verzekeren dat ze hiervan niets hebben te vrezen. In die geruststelling warm gesteund door de politici en ambtenaren rond Schoof I en haar goedgezinde media in hun ontkenning van het koelhuis van Wilders, zijn boeren en vastgoedkoningen.
Hoho, zegt u nu, maar dat horrorkabinet kenmerkt zich toch door allerlei ministers en staatssecretarissen van onbenullig, onbekwaam, dan wel zeer bedenkelijk niveau? Dat gaat toch mathematisch mis? Nee hoor, de 95+ Kamerleden zijn zeer geduldig zolang (een deel van) hun radicale agenda wordt afgewerkt.
Nogmaals, superdemocraat Pieter Omtzigt zal zich toch heftig en grondig verzetten tegen de scenario’s die u hierboven schetst? Helaaas, de door de media tot Sint-Pieter verheven is al lang geleden van zijn schimmel is gevallen.
Ondanks alles heeft Schoof I een positief puntje. Een. Ik kan na bijna vijftien jaar eindelijk weer mijn geliefde jenever van het Dordtse merk Rutte aanschaffen.
Proost!