Dilan Yeşilgöz gijzelt niet alleen haar partij, maar ook Nederland

In een kwartier tijd lukte het Niels van der Laan en Jeroen Woe afgelopen zaterdag (8 november 2025) in hun programma Even tot hier om het politieke sprookje van Dilan Yeşilgöz genadeloos te ontmaskeren. Met satire, feiten en een scherp gevoel voor timing fileerden ze de brief die Yeşilgöz namens de VVD naar verkenner Wouter Koolmees stuurde. In een korte analyse legden zij bloot hoe het verhaal van Yeşilgöz niet klopt – en hoe haar framing haar partij én het land in gijzeling houdt.

Het is verbijsterend hoe groot de groep VVD-aanhangers is die haar blind blijft volgen. De partij die ooit bekendstond als de thuishaven van nuchtere denkers, ondernemers en realisten, lijkt verstrikt in een collectieve hypnose. Alsof rationele overwegingen hebben plaatsgemaakt voor emotionele loyaliteit aan een leider die alleen nog in haar eigen narratief gelooft. Daarmee zet ze niet alleen haar eigen partij buitenspel, maar dreigt ze het erfgoed van liberale zwaargewichten als Wiegel, Bolkestein, Nijpels en zelfs Rutte te verkwanselen. Hoe je ook over ze denkt, ze zijn groter dan Yeşilgöz ooit (nog) zal worden.

Yeşilgöz herhaalt keer op keer dat de kiezer een duidelijke keuze heeft gemaakt voor een centrumrechts kabinet met VVD, CDA, D66 en Ja21. Ze noemt dit een “stabiele combinatie” met “grote programmatische overeenkomsten”. Maar wie de cijfers erbij pakt, en dat deden van der Laan en Woe, ziet dat dit simpelweg niet waar is. Die vier partijen halen samen 75 zetels — geen meerderheid dus. Een alternatief kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks-PvdA komt wél boven de streep, met 86 zetels. Acht meer zelfs dan het kabinet-Schoof.

Ook inhoudelijk valt haar redenering uiteen. Uit stemvergelijkingen van de afgelopen jaren blijkt dat Yeşilgöz’ gedroomde combinatie elkaar in 68,4 procent van de stemmingen steunt. De combinatie die zij categorisch uitsluit — met GroenLinks-PvdA — scoort juist hoger: 69,8 procent. De feiten wijzen dus exact de andere kant op. Nederland heeft niet gekozen voor een centrumrechts kabinet, maar voor een bredere, gematigde koers met ruimte voor samenwerking over de flanken heen.

Toch houdt Yeşilgöz halsstarrig vast aan haar eigen frame. Ze beweert dat partijen als D66 en JA21 dichter bij elkaar liggen dan D66 en GroenLinks-PvdA. Maar op de dertig hoofdthema’s van de Kieswijzer wijken D66 en JA21 ironisch genoeg op 21 punten van elkaar af – een verschil van zeventig procent. Dat is geen brug, dat is een ravijn.

Het zou nog te vergeven zijn als het slechts een strategisch spel was. Maar wat hier speelt, is ernstiger. Yeşilgöz gijzelt haar eigen partij met een verhaal dat niet klopt. Daarmee gijzelt ze het land door de enige realistische coalitie – die van samenwerking, redelijkheid en een grote meerderheid – bij voorbaat onmogelijk te maken.

Waarom doet ze dit?
Er zijn drie verklaringen mogelijk. De eerste is pure machtspolitiek: rekken, blokkeren en hopen dat de impasse tot nieuwe verkiezingen leidt. De tweede is persoonlijke profilering: de ‘hard to get’-rol om relevant te blijven in de media. Maar de derde verklaring is de meest verontrustende. Misschien beseft de VVD dat veel van de crises waarin Nederland verkeert – van woningnood tot toeslagen, van stikstof tot (jeugd)zorg – rechtstreeks voortkomen uit beleid van eerdere VVD-kabinetten. Regeren met partijen die dichter bij de samenleving staan zou die fouten zichtbaar maken. En dus kiest men liever voor verlamming dan voor vernieuwing.

Het is een tragische paradox: een partij die ooit stond voor vrijheid, verantwoordelijkheid en vooruitgang, dreigt nu te verworden tot een beweging van zelfbehoud en ontkenning. Niet omdat de achterban dom is, maar omdat de leiding het contact met de werkelijkheid verloren heeft.

De uitzending van Even tot hier deed meer dan een paar grappen over politiek maken. Het legde de vinger op de zere plek van een democratie die steeds vaker draait om framing in plaats van feiten, om macht in plaats van moed.

Het wordt tijd dat de echte liberalen binnen de VVD weer opstaan. De mensen die niet bang zijn voor debat, die geloven in redelijkheid, in samenwerking en in het idee dat politiek niet over jezelf gaat maar over Nederland. Want zolang Dilan Yeşilgöz haar eigen partij in gijzeling houdt, houdt ze ook ons land vast in stilstand. En wordt er geen enkel probleem opgelost, iets wat ze juist de andere die ze uitsluit verwijt.